İsrail’deki Sermaye Piyasası Denetleme Kurumu, Hamas saldırısından önceki günlerde herhangi bir şüpheli ticaret faaliyetine rastlanmadığını rapor etti
REKLAMİsrail, bazı borsa spekülatörlerinin 7 Ekim’deki Hamas saldırısını önceden bilerek yatırımlarını buna göre yönlendirdikleri iddiasının doğru olmadığını açıkladı.
ABD’de iki üniversite tarafından gerçekleştirilen akademik bir çalışmada, İsrail ekonomisine karşı saldırı öncesi pozisyon alan yatırımcıların borsada hisse senetleri üzerinde yüksek kazançlar sağladığı görüşü dile getirilmişti.
"Hamas saldırısından önceki günlerde herhangi bir şüpheli ticaret faaliyetine rastlanmadı"
Konu ile ilgili iddiaları araştıran İsrail’deki Sermaye Piyasası Denetleme Kurumu (Israel Securities Authority ISA), Hamas saldırısından önceki günlerde herhangi bir şüpheli ticaret faaliyetine rastlanmadığını rapor etti.
Yalnızca İsrail'deki ticaret faaliyetlerinin incelediği belirtilen ISA raporunda, yapılan incelemede "şüpheli ticaret faaliyetine işaret eden herhangi bir şey bulanmadığı” belirtilirken, verilere göre borsa işlemlerinde artış değil bir düşüş görüldüğü kaydedildi.
Raporda, “ISA'nın incelemeleri diğerlerinin yanı sıra, Tel-Aviv Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören hisselerin ortalama kısa bakiyelerinin 7 Ekim'den önceki dönemde düştüğünü ortaya çıkardı." Denildi.
Tel Aviv Borsası rapora sert tepki verdi
Bu arada Tel Aviv Borsası yönetimi ise yaptığı ayrı bir açıklamada, ABD’de yapılan araştırma sonuçlarının doğru olmadığını belirterek, bu konuda yayımlanan raporu “sorumsuzlukla” suçladı.
Yapılan açıklamada, açığa satışlardaki döviz işlemlerinin yanlış hesaplandığı ifade edildi.
Raporu kaleme alan Columbia Üniversitesi araştırmacılarından biri, İsrail’in yaptığı yalanlamadan sonra Reuters’e yaptığı açıklamada ulaştıkları bulgularla ilgili bazı değişikliklere gittiklerini belirtti ancak, döviz sorununun, araştırmacılar tarafından tespit edilen Borsa Yatırım Fonu (ETF) ile ilgili işlemlerdeki "oldukça olağandışı" artışı etkilemediği görüşünü dile getirdi.
ABD’de ortaya atılan iddia neydi?
New York Üniversitesi ve Columbia Üniversitesi’nde görevli araştırmacılar, Hamas saldırıları öncesinde ciddi açığa satışlar yaşandığına dair bir rapor yayımlamıştı.
Açığa satış, yatırımcıların fiyatının düşeceğini düşündükleri hisse senetleri, tahviller veya diğer finansal araçlardan para kazanma girişiminde bulunması olarak tanımlanıyor.
Açığa satışlarda spekülatör yatırımcılar, gelecekte bir zamanda daha ucuz fiyattan satın alabilecekleri beklentisi ile henüz sahip olmadıkları hisselere satış emri vererek aradaki farktan kar elde etmeyi hedefliyor. Böylece hisse senetlerinden sadece yükselirken değil düşerken de para kazanmış oluyorlar.
New York Üniversitesi ve Columbia Üniversitesi’nde görevli araştırmacılar yaptıkları bilimsel çalışmalara dayanarak, saldırıdan günler önce bazı borsa yatırımcılarının gelecek olayları tahmin ettiği sonucuna varmıştı.
Bu araştırmacılar daha önceki mali krizi, 2014’deki Gazze’deki savaş ve Covid-19 salgın ortamına oranla açığa satışların çok daha fazla olduğu gerçeğini ortaya koymuştu.
Araştırmacılar, Hamas saldırısı öncesinde Tel Aviv borsasında İsrail şirketleri üzerinden açığa satış yapanların sayısında önemli artış olduğunu belirlemişti.
Ayrıca, İsrail hisselerindeki hareketleri takip eden ve Borsa Yatırım Fonu (ETF) olarak bilinen bir yatırımın satış faaliyetlerinde de ani artışlar olduğu ortaya çıkmıştı.
ETF'ler, finans dünyasında temel hisse havuzuna yatırım yapan, alınıp satılabilen fonlar olarak biliniyor.
Yine ETF’ler, genellikle FTSE 100 veya Dow Jones gibi endekslerdeki hareketleri takip ederek yatırımcıların bir dizi varlıkları (bu durumda İsrail şirketleri) satın almasına veya satmasına olanak tanıyor.
Ne kadar hisse senedi el değiştirdi?
ABD’deki Finansal Düzenleme Kurumu verilerini temel alan 66 sayfalık araştırma, İsrail Borsa Yatırım Fonu'ndaki (MSCI) açığa satış faaliyetinin 2 Ekim'de "aniden ve önemli ölçüde artış gösterdiğini" ortaya koyuyor.
REKLAMYine aynı araştırma, İsrail'in en büyük bankası Leumi'deki 4,43 milyon yeni hissenin 14 Eylül ile 5 Ekim tarihleri arasında açığa satıldığını ve 3,2 milyar şekel (862 milyon dolar) kar elde edildiğini ortaya çıkardı.
Akademik araştırmanın sonuç bölümünde, “Eldeki bulgular, yaklaşan saldırılar hakkında bilgi sahibi olan borsa yatırımcılarının bu trajik olaylardan kar elde ettiğini gösteriyor. Biz bu araştırmada, yine önceki tecrübelerle tutarlı olarak, bu tür ticaretin ABD'deki ve uluslararası bilgilendirilmiş ticarete ilişkin yasal yasakların uygulanmasındaki boşluklar yüzünden meydana geldiğini gösteriyoruz" denildi.