Herson’un stratejik önemi büyük çünkü Ukrayna’nın ana nehri olan Dnipro’nun ağzında yer alıyor.
REKLAM
Rus güçleri, Ukrayna'nın Dnipro Nehri boyunca bir dayanak noktası elde etmek için ve gelecek barış müzakereleri için toprak kazanmak amacıyla yüksek kayıplı operasyonlar yürütüyor.
Herson bölgesinin Ukraynalı valisi Oleksandr Prokudin’e göre Rus askerleri, Moskova’nın tamamen ilhak etmek istediği dört Ukrayna bölgesinden biri olan Herson’un tamamı üzerinde hak iddia edebilmek için dört ayrı noktadan nehri geçmeye çalışıyor.
“Her gün geçmeye çalışıyorlar,” diyen Prokudin, İngiltere’ye yaptığı çalışma ziyareti sırasında, Rusya’nın bölgedeki askerlerine 'ne pahasına olursa olsun nehri zorlamaları' talimatı verdiğini ancak tüm askerlerin buna istekli olmadığını Ukrayna istihbaratının tespit ettiğini söyledi.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy tarafından doğrudan atanan vali, Rus askerlerine 'nehrin batı kıyısını müzakere masasına taşıma' emri verildiğini anladığını belirtti. Ancak şu ana kadar, nehri geçip bir köy ele geçirme girişimlerinin başarısız olduğunu vurguladı.
Prokudin, saldırıların çok sayıda kayıpla sonuçlandığını ve saldırıya geçen askerlerin neredeyse anında öldüğünü veya yaralandığını söyleyerek, “Ruslar bunun intihar görevi olduğunu tamamen biliyor,” dedi. Ele geçirilen belgelerde, bazı askerlerin yeni alındığı, bazılarının ise iki yılı aşkın süredir Ukrayna’da savaştığı ortaya çıktı.
Rusya, savaşın ilk aşamalarında Herson bölgesinin büyük bir kısmını – Dnipro Nehri’nin her iki yakasını da – ele geçirdi ancak Kasım 2022’de Herson şehrini de içeren batı yakasından çekilmek zorunda kaldı. Bunun temel sebebi, bölgeye lojistik destek sağlamanın imkânsız hale gelmesiydi.
Buna rağmen, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kasım 2022’de Kremlin’de yaptığı açıklamada, Herson ve üç diğer bölgeyi tek taraflı olarak ilhak ettiğini duyurdu ve bu bölgelerde yaşayan insanları 'sonsuza kadar vatandaşlarımız' olarak ilan etti.
Herson’un stratejik önemi büyük, çünkü Ukrayna’nın ana nehri olan Dnipro’nun ağzında yer alıyor. Savaş öncesinde yaklaşık 1 milyon nüfusa sahipti, ancak bugün Ukrayna kontrolündeki bölgede sadece 155.000 kişi yaşıyor. Cephe hattındaki bölgeler, sürekli olarak insansız hava araçları ve topçu saldırılarıyla hedef alınıyor.
Rusya, barış müzakereleri öncesinde Ukrayna'da mümkün olduğunca fazla toprak kazanmayı hedefliyor. Ukrayna yönetimi, resmi olarak topraklarından vazgeçmeyeceğini defalarca dile getirse de savaş alanında büyük ölçüde toprak geri kazanamayacağının farkında.
Prokudin, Rusya’nın 'sağ yakada varız' mesajı vererek tüm bölge üzerindeki hak iddialarını güçlendirmeye çalıştığını düşündüğünü söyledi. Mücadelenin, çeşitli barış müzakerelerinin başlamasıyla daha da acil hale geldiğini vurguladı. Geçtiğimiz ay ABD, Ukrayna’yı büyük ölçüde dışlayarak Rusya ile doğrudan görüşmelere başladı.
Rus saldırıları dört ana noktada gerçekleşiyor: Dnipro’nun ağzındaki bataklık adalar, Herson’un doğusundaki Antonivka karayolu ve demiryolu köprüleri, ve bunların ötesindeki Lvove ve Zmiivka köyleri. Zmiivka, tahrip edilen Nova Kakhovka barajının yukarısında yer alıyor.
Savaşta üç senaryo
Herson Valisi, savaşın sona ermesi için üç olası senaryo gördüğünü belirtti. Bunlardan biri, Zelenskiy’nin yerine Rusya yanlısı bir liderin gelmesi ve Ukrayna’nın topraklarından vazgeçmesi. Bu durumda, “Rusya’nın sınırları Avrupa’ya daha da yaklaşacaktır,” dedi.
En iyi ihtimalin ise Ukrayna’nın Avrupa ve diğer müttefiklerinden kesin güvenlik garantileri alarak bir barış anlaşması yapması olduğunu ekledi. Ancak Avrupa’nın ABD olmadan böyle bir adımı atmaya hazır olup olmadığını sorguladı.
Geriye en olası senaryo olarak 'çatışmanın mevcut cephe hattında donması' kaldığını belirten Prokudin, bunun Ukrayna için büyük bir risk taşıdığını söyledi. Çünkü bu, Rusya’nın 'yeniden toparlanıp cephane stoklamasına' olanak tanıyabilir.
Prokudin, İngiltere’ye, Herson ile tarım ağırlıklı bir bölge olan Lincolnshire arasındaki ekonomik işbirliği anlaşmasını imzalamak için gitti. Lincolnshire, Ukrayna’dan gelen 1.000 mülteciyi kabul eden “Ukrayna İçin Evler” programına dahil olan İngiliz bölgelerinden biri.