Manisa’nın Soma ilçesinde bulunan Eynez Maden Ocağı’nın güvenliğinin araştırılması teklifi, mecliste reddedilmişti. Sadece iki hafta sonra, aynı ocakta korkunç bir facia yaşanacaktı.
REKLAM
Bundan tam 11 yıl önce, tarihler 13 Mayıs 2014’ü gösterdiğinde, kömür madenciliğinin Ege Bölgesi’ndeki en önemli merkezlerinden biri olan Soma’da, ülke tarihinin en yıkıcı facialarından biri yaşandı.
Öyle ki, sadece iş ve madencilik alanlarında yaşanan kazaların en büyüğüydü. Madende yaşanan çöküntünün ardından yürütülen kurtarma çalışmaları, 301 işçinin hayatını kaybetmesini önleyemedi.
Toplam 787 işçiden 486’sının kurtarılabilmesi tek teselliydi.
Geniş toplum kesimlerince, ağır ihmal ve çıkar odaklı iş anlayışı göz önüne alınarak ‘Soma Katliamı’ olarak adlandırılan facianın üzerinden 11 yıl geçti.
Lakin bu katliam yahut faciadan sadece iki hafta önce, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde (TBMM) facianın gerçekleştiği Eynez Maden Ocağı’nın güvenliğinin araştırılması teklifi reddedilmişti. Anlayacağınız, felaket göz göre göre gelmişti.
Peki aradan geçen 11 yıl boyunca, bu faciada payı olanlar gereken cezaları aldı mı?
Euronews Türkçe, Soma Katliamı’nda payı olanların ceza alıp almadığını araştırdı.
2025 itibariyle tutuklu yok
Davanın görülmesi Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlamıştı; 51 sanıktan 5’i tutuklu yargılanıyordu.
2018 yılına gelindiğinde dava sonuçlandı, 51 sanığın 14’ü ceza alırken geri kalanlar beraat etti.
Bu sonuçtan iki yıl sonra Yargıtay 12. Ceza Dairesi kararı bozdu ve bazı sanıkların “olası kastla öldürme” suçundan yargılanmasını istese de 2021 yılında yaşanan bir heyet değişikliği sonrasında sanıklar “bilinçli taksirle öldürme” suçundan yargılandı.
Bir yıl sonra, tarihler 4 Nisan 2022’yi gösterdiğinde cezalar onandı. 2023 yılı sonunda ise toplam 28 kamu görevlisi hakkında “görevi kötüye kullanma” suçundan dava açıldı. Geçtiğimiz ay sonuçlanan bu dava sonucunda 10 sanık beraat etti, geriye kalanlar ise sembolik cezalar aldı.
En yüksek hapis cezalarına çarptırılan sanıklar dahi infaz düzenlemeleri ve COVID-19 izinleri yoluyla tahliye oldu.
2025 yılı itibariyla, 301 işçinin hayatını kaybetmesine sebep olan bu facianın müsebbiplerinden hiçbiri cezaevinde değil. En yüksek cezayı alan sanık olan ve Eynez Maden Ocağı’nın bağlı bulunduğu Soma Holding’in CEO’su Can Gürkan, faciada ölen madenci başına altı gün hapis yattıktan sonra, 2019 yılında tahliye oldu.
Hayatını kaybeden madencilerin avukatları Can Atalay ve Selçuk Kozaağaçlı ise, Gezi Parkı davası nedeniyle Silivri Cezaevi’nde bulunuyor.
Kim ne kadar ceza aldı, ne kadar yattı?
Alp Gürkan (Soma Holding Patronu)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Yeniden yargılamada da ceza almadı. Durum: Serbest.
Can Gürkan (Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı)
2018 kararı: 15 yıl hapis cezası + 3 yıl madencilik faaliyetlerinden men.
2022 kararı: 20 yıl hapis cezası ("bilinçli taksirle öldürme"). Durum: Yaklaşık 5 yıl cezaevinde kaldı. COVID-19 izniyle tahliye edildi, hapse geri dönmedi.
Haluk Evinç (Yönetim Kurulu Üyesi)
2018 kararı: 8 yıl 4 ay hapis cezası.
2022 kararı: Beraat etti. Durum: Serbest.
Ramazan Doğru (Genel Müdür)
2018 kararı: 22 yıl 6 ay hapis cezası.
2022 kararı: Aynı ceza onandı. Durum: İnfaz düzenlemeleriyle tahliye edildi.
Akın Çelik (İşletme Müdürü)
2018 kararı: 18 yıl 9 ay hapis cezası.
2022 kararı: Aynı ceza onandı. Durum: Tahliye edildi.
İsmail Adalı (Teknik Müdür / İşletme Müdür Yardımcısı)
2018 kararı: 22 yıl 6 ay hapis cezası.
2022 kararı: Aynı ceza onandı. Durum: Tahliye edildi.
Ertan Ersoy (Maden Mühendisi / Teknik Nezaretçi)
2018 kararı: 18 yıl 9 ay hapis cezası.
2022 kararı: Aynı ceza onandı. Durum: Tahliye edildi.
Efkan Kurt (Maden Mühendisi)
2018 kararı: Beraat etmişti.
2022 kararı: 12 yıl 6 ay hapis cezası. Durum: İnfaz düzenlemeleriyle tahliye edildi.
Adem Ormanoğlu (Maden Mühendisi)
2018 kararı: Beraat etmişti.
2022 kararı: 12 yıl 6 ay hapis cezası. Durum: İnfaz düzenlemeleriyle tahliye edildi.
Mehmet Ali Günay Çelik (Emniyet Teknikeri)
2018 kararı: 11 yıl 8 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Yasin Kurnaz (Maden Mühendisi)
2018 kararı: 10 yıl 10 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Hilmi Kazık (Maden Mühendisi)
2018 kararı: 10 yıl 10 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Hilmi Karakoç (Çalışan)
2018 kararı: 8 yıl 4 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Mehmet Eres (Çalışan)
2018 kararı: 8 yıl 4 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Hüseyin Alkan (Çalışan)
2018 kararı: 8 yıl 4 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Fuat Ünal Aydın (Çalışan)
2018 kararı: 8 yıl 4 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Murat Bodur (Çalışan)
2018 kararı: 6 yıl 3 ay hapis cezası.
2022 kararı: Ceza değişmedi. Durum: Tahliye edildi.
Hayri Kebapçılar (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Mustafa Yiğit (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Yalçın Erdoğan (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Harun Güneş (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Ergün Yılmaz (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Coşkun Derici (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Necati Karadeniz (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Harun Yılmaz (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Erdem Cambaz (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Serkan Kocaman (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Soner Günay (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Ümit Şahin (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Nazmicem Nesemioğulları (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Burhan Karabaş (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Sertaç Büyükgüney (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Nimetullah Uğurlu (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Mehmet Bayri (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Sertan Günay (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Batuhan Ünlüyol (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Ozan Sezer (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Erdoğan Cinoğlu (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Halil Sarı (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Serhat Dinç (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Saltuk Alp Demir (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Uğur Karabulut (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Serdar Günay (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Mehmet Uçgun (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Ömer Değirmenci (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Fahri Pançar (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Olcay Erşin (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Mehmet Avcı (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Halil Burhan (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Hüseyin Ergin (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Caner Uysal (Sanık)
2018 kararı: Beraat etti.
2022 kararı: Ceza almadı. Durum: Serbest.
Kamu Görevlileri Davası (2023-2025)
Toplam 28 kamu görevlisi, 2023'te "görevi kötüye kullanma" suçlamasıyla yargılandı.
2024-2025 kararı: 8 Mayıs 2024'te başlayan dava, 29 Nisan 2025'te sonuçlandı. 18 kamu görevlisine 5 ay ile 6 ay 7 gün arasında sembolik hapis cezaları verildi.
Geriye kalan kamu görevlileri ise beraat etti. Beraat edenlerin arasında dönemin Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Yüksel de bulunuyor.
TBMM'ye faciadan iki hafta önce sunulan ve Eynez Maden Ocağı'nın güvenliğinin araştırılmasını öngören teklife red oyu veren milletvekillerinin olaydaki sorumluluğu da kamuoyunda sıklıkla tartışıldı. Buna mukabil, oylamada red oyunun kullanılması siyasi bir karar olarak değerlendirildiği için, bu eylem hukuken milletvekillerine bireysel sorumluluk yükleyen bir suç olarak tanımlanmadı.