ABD medyası İsrail'in İran'a saldırmaya 'hazır olduğu' ve Washington'u bu konuda bilgilendirdiği iddiasında bulundu.
REKLAM
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) özellikle de İran'la artan gerilimleri gerekçe göstererek Ortadoğu'daki devlet görevlilerine seyahat kısıtlamaları getiriyor.
ABD medyasında ise İsrail'in İran'a saldırmaya "hazır olduğu" ve Washington'u bu konuda bilgilendirdiği iddia ediliyor.
ABD Başkanı Donald Trump çarşamba günü yaptığı konuşmada, ABD personelinin Ortadoğu'dan çıkarıldığını çünkü bölgenin "tehlikeli bir yer olabileceğini" belirtti ve İran'ın nükleer silah geliştirmesine izin vermeyeceğini vurguladı.
Önce Bağdat, sonra Tel Aviv
ABD'nin Irak'taki büyükelçiliğinin kısmen tahliye edileceği ve asker yakınlarının bölgeyi terk etmesine izin verileceğinin duyurulmasının ardından perşembe günü benzer bir önlem Kudüs'te de alındı. İsrail Büyükelçiliği, İran'ın büyük çaplı bir füze saldırısı düzenleyeceği endişesiyle, Amerikan personeli ve ailelerinin seyahatini kısıtlayan bir güvenlik uyarısı yayınladı.
'Tel Aviv dışına çıkmayın'
Yönergede personele, aksi belirtilene kadar Herzliya, Netanya ve Even Yehuda ile Kudüs ve Beer Sheva'yı da kapsayan Tel Aviv büyükşehir bölgesi dışına seyahat etmekten kaçınmaları tavsiye edildi.
"Artan bölgesel gerginlikler nedeniyle, ABD hükümet çalışanları ve aile üyelerinin, yeni bir duyuruya kadar Tel Aviv (Herzliya, Netanya ve Even Yehuda dahil), Kudüs ve Be'er Sheva bölgeleri dışında seyahat etmeleri kısıtlanmıştır. Bu üç bölge arasındaki, Ben Gurion Havaalanı'na gidiş ve dönüş dahil olmak üzere, transit geçişlere izin verilmektedir. Route 1'den Allenby Köprüsü'ne gidiş ve dönüş geçişleri de izinlidir."
Bahreyn ve Kuveyt'ten ayrılmaya izin var
Ayrıca Reuters'a konuşan bir ABD yetkilisi, Dışişleri Bakanlığı'nın Bahreyn ve Kuveyt'teki personelin de gönüllü ayrılmasına izin verdiklerini bildirdi.
ABD'nin Kuveyt Büyükelçiliği ise çarşamba günü yaptığı açıklamada, "personelin pozisyonunu değiştirmediğini ve tamamen faaliyette olduğunu" duyurdu.
ABD'nin bölgedeki askeri varlığı
ABD'nin Irak, Kuveyt, Katar, Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi büyük petrol üreten bölgelerde askeri üsleri mevcut.
ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Ortadoğu'da askerlerin bakmakla yükümlü olduğu kişilerin gönüllü olarak ayrılmalarına izin verdiğini belirtmişti. Hegseth'in bu sözlerinin çoğunlukla Bahreyn'de bulunan aile üyeleriyle ilgili olduğu iddia ediliyor.
Reuters'a konuşan bir ABD yetkilisi, Ortadoğu'daki en büyük ABD askeri üssü olan Katar - El Udeid Hava Üssü'ndeki operasyonlarda herhangi bir değişiklik olmadığını ve Katar'daki ABD büyükelçiliği çalışanları için tahliye emri verilmediğini dile getirdi.
Irak endişeleri reddetti
Irak'ın resmi haber ajansı INA ise bir hükümet yetkilisine dayandırdığı haberinde tahliye çağrısının arkasında güvenliğe dair endişe verecek herhangi bir hareketlilik gözlemlenmediğini duyurdu.
INA'ya konuşan yetkili, "Bu adım, ABD'nin Ortadoğu'da bazı ülkelerdeki diplomatik varlığına ilişkin prosedürlerle ilgilidir ve Irak'a özgü değildir" ifadelerini kullandı.
İran'ın bölgesel ortağı olarak görülen Irak, Tahran destekli silahlı grupların güvenlik güçleriyle ilişkilerinin olmasına rağmen 2500 ABD askerine ev sahipliği yapıyor.
Ekim 2023'te Gazze'deki savaş başlamasıyla birlikte ülkedeki İran yanlısı silahlı gruplar ABD birliklerine saldırılar düzenlemişti. ABD'nin müttefiki İsrail de buna karşılık Irak'taki İran bağlantılı hedefleri vurmuştu.
BM'nin İran açıklaması: 'Yükümlülüklere uymuyor'
Söz konusu gelişmeler, Birleşmiş Milletler (BM) nükleer denetleme kurulunun İran'ın 20 yıl sonra ilk kez nükleer yükümlülüklerine uymadığını tespit etmesinin ardından yaşandı.
Bu saptama için Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na üye ülkeleri temsil eden delegeler arasında yapılan oylamada 19 ülkenin karar lehinde oy kullandığı bildirildi.
Rusya, Çin ve Burkina Faso karara karşı çıkarken, 11 ülke çekimser kaldı, iki ülke ise oy kullanmadı.
Bu arada İran, BM gözlemcisine yeni bir uranyum zenginleştirme tesisi açma planlarını bildirdi, ancak konumu hakkında herhangi bir ayrıntı vermedi.
İsrail, İran'a mı saldıracak?
ABD'li televizyon kanalı CBS ise Beyaz Saray'ın büyükelçilik personeli ve ailelerini taşıma kararının, kısmen İsrail'in İran'a saldırı hazırlıkları nedeniyle alındığını bildirdi.
Kanal, çarşamba günü geç saatlerde yaptığı yayında İsrail'in İran'a saldırmaya "tamamen hazır" olduğu bilgisini ABD'li yetkililerle paylaştığı ve Tahran'ın da "komşu Irak'taki bazı Amerikan tesislerini" hedef alarak misilleme yapabileceğinin "öngörüldüğünü" öne sürdü.
Nükleer görüşmeleri tıkandı
El Cezire'nin Washington muhabiri Alan Fisher, İran'ın nükleer programı konusunda ABD ile devam eden görüşmelere ilişkin endişeler yaşanırken, son günlerde üst düzey askeri yetkililerle Trump yönetimi arasında da görüşmelerin yapıldığına dair açık işaretler olduğunu iddia etti.
Fisher, "Donald Trump son birkaç gündür bir anlaşmanın yapılamayacağı yönündeki endişesini dile getiriyor. Bu nedenle, büyükelçiliklerde gönüllü tahliyeler görüyoruz" dedi.
"Açıkça, İranlılarla yapılan görüşmelerin iyi gitmediği konusunda bazı endişeler var. Ya da tüm bunlar İranlılara baskı yapmak için tasarlanmış olabilir. Çünkü, hatırlayacağınız üzere, Donald Trump, eğer bir tür anlaşmaya varamazlarsa İranlılara karşı askeri eylemde bulunabileceklerini söylemişti."
Trump kısa süre önce İran ile bir anlaşmaya varabileceği konusunda artık eskisi kadar emin olmadığını dile getirmişti.
Nükleer anlaşması neydi?
2015'te çeşitli ülkelerle imzalanan tarihi nükleer anlaşma, Tahran’ın uranyum zenginleştirme oranını yüzde 3,67 ile sınırlarken, uranyum stokunu da 300 kilograma düşürmüştü.
Bu seviye, nükleer enerji santralleri için yeterli ancak silah üretimi için gerekli olan yüzde 90’ın çok altında.
Ancak 2018’de Trump’ın anlaşmadan tek taraflı çekilmesiyle birlikte İran, anlaşmadaki tüm kısıtlamaları kaldırmış ve uranyumu yüzde 60 saflaşma oranına kadar zenginleştirmeye başlamıştı.
Bu da teknik olarak Tahran'ın silah kalitesine sadece küçük bir adım uzaklıkta olduğu anlamına geliyor.