Konferansın amacı, bir Filistin devleti için yol haritasının çerçevesini belirlemek ve bu süreçte İsrail’in güvenliğini sağlamak.
REKLAM
Birleşmiş Milletler’de (BM) onlarca bakan, İsrail ve Filistin arasında iki devletli çözüm hedefiyle düzenlenecek ertelenmiş konferans için pazartesi günü bir araya geliyor. Ancak ABD ve İsrail, toplantıyı boykot ediyor.
193 üyeli BM Genel Kurulu, geçtiğimiz yıl Eylül ayında bu tür bir konferansın 2025 yılında yapılmasına karar vermişti. Fransa ve Suudi Arabistan’ın ev sahipliğinde düzenlenecek toplantı, İsrail’in İran’a saldırmasının ardından Haziran ayında ertelenmişti.
Konferansın amacı, bir Filistin devleti için yol haritasının çerçevesini belirlemek ve bu süreçte İsrail’in güvenliğini sağlamak.
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Pazar günü La Tribune Dimanche gazetesine verdiği röportajda, bu hafta yapılacak konferansı Fransa’yla birlikte Filistin devletini tanıyan ülkelerin sayısını artırmak için kullanacağını açıkladı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, ülkesinin Eylül ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’ndaki yıllık liderler zirvesinde Filistin devletini resmen tanıyacağını duyurmuştu.
Barrot, “21 Eylül’de sona erecek olan, daha iddialı ve bağlayıcı bir süreci başlatmak üzere New York’ta bir çağrı yapacağız,” dedi. Ayrıca o tarihe kadar Arap ülkelerinin Hamas’ı kınamasını ve silahsızlanma çağrısı yapmasını beklediğini de sözlerine ekledi.
Fransa ve Suudi Arabistan’ın ev sahipliğinde düzenlenen ve onlarca bakanın katılacağı BM konferansı, İsrail ile Hamas arasında 22 aydır devam eden Gazze savaşının gölgesinde gerçekleştiriliyor.
Savaş, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’in güneyinde 1200 kişiyi öldürmesi ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almasıyla başlamıştı. İsrail’in verilerine göre yaşanan bu saldırının ardından başlatılan askeri operasyonlarda, Gazze Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre şimdiye kadar yaklaşık 60 bin Filistinli hayatını kaybetti.
ABD: Bu konferans Hamas’a bir hediye
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir sözcü, ülkenin bu konferansa katılmayacağını belirterek, konferansı “İsrail’in kabul ettiği ve rehinelerin serbest bırakılmasına, Gazze’de sükûnetin sağlanmasına yol açacak ateşkes tekliflerini reddetmeye devam eden Hamas’a verilmiş bir hediye” olarak nitelendirdi.
Sözcü ayrıca Washington’un geçen yıl bu konferansı öneren BM Genel Kurulu kararına da karşı oy verdiğini hatırlatarak, “çatışmaya uzun vadeli, barışçıl bir çözüm ihtimalini tehlikeye atacak hiçbir adımı desteklemeyeceklerini” vurguladı.
İsrail de konferansa katılmıyor. İsrail’in BM Daimi Temsilciliği uluslararası sözcüsü Jonathan Harounoff, "Konferans, Hamas’ın kınanması ve geride kalan tüm rehinelerin derhal serbest bırakılması konularını acilen ele almadan gerçekleştirilemez," dedi.
BM’nin iki devletli çözüm vizyonu
Birleşmiş Milletler, uzun süredir İsrail ve Filistin’in güvenli ve tanınmış sınırlar içinde yan yana yaşayacağı iki devletli çözüm vizyonunu savunuyor. Filistinliler, 1967 savaşında İsrail’in işgal ettiği Batı Şeria, Doğu Kudüs ve Gazze Şeridi'nde bağımsız bir devlet kurulmasını talep ediyor.
Geçen yıl Mayıs ayında BM Genel Kurulu, Filistin’in tam BM üyeliği başvurusunu büyük çoğunlukla destekledi.
143 ülke “evet” oyu verirken, sadece 9 ülke karşı çıktı. Bu oylama, ABD’nin birkaç hafta önce BM Güvenlik Konseyi’nde Filistin’in üyeliğini veto etmesinin ardından küresel desteği ölçen sembolik bir adım niteliğindeydi.
Genel Kurul oylamasında Filistin'in üyelik için uygun olduğu kabul edilerek, Güvenlik Konseyi’ne bu konuyu “olumlu şekilde yeniden değerlendirmesi” çağrısı yapılmıştı.