Yeni bir Rus seyir füzesi, NATO’yu alarma geçirdi. Burevestnik adlı füzenin menzilinin 5 bin 500 kilometreye kadar ulaştığı ve savaş başlığının nükleer dahil farklı mühimmat türleriyle donatılabildiği belirtiliyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yeni “Petrel” süper silahının tamamlandığı öne sürülüyor. Nükleer kapasiteli bu füzenin saatlerce havada kalabildiği, savunma sistemlerinden kaçabildiği ve ciddi bir tehdit oluşturabileceği ifade ediliyor.
Bu değerlendirme, kısmen Batılı istihbarat analizleriyle de destekleniyor.
Tam kapasiteyle çalışan bir Burevestnik, Avrupa için büyük bir sorun teşkil eder. Rusya sistemi gerçekten konuşlandırıyorsa, NATO çok yeni ve kontrol edilmesi zor bir riskle karşı karşıya kalacak demektir. Gizli bir NATO belgesine göre, süper silah “özellikle endişe verici” olarak tanımlanıyor. Belgede, NATO’nun SSC-X-9 Skyfall olarak adlandırdığı, nükleer motorlu Burevestnik seyir füzesine atıf yapılıyor.
Die Welt’in aktardığına göre belge, askeri ittifakın istihbarat biriminden geliyor ve Rusya’nın güncellenmiş stratejik nükleer silah cephaneliğini inceliyor.
Üç hafta önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, füzenin başarılı testlerinin yapıldığını kamuoyuna duyurmuştu.
NATO belgesine göre, füze saatte 900 kilometrenin üzerinde hızlara ulaşabiliyor. Yüksek manevra kabiliyetine, uzun menzile sahip ve mobil platformlardan fırlatılabiliyor. Bu özellikleri sayesinde uzun ve dolambaçlı güzergâhlar izleyerek NATO hava savunma sistemlerini aşabileceği belirtiliyor. NATO’ya göre, “mevcut zorluklar (…) füzenin aşırı menzili ve manevra kabiliyetiyle daha da ağırlaşacak.”
'Sturmvogel' neler yapabiliyor?
Burevestnik’in en dikkat çekici özelliği nükleer reaktörü. Geleneksel seyir füzelerinden (parafin, sentetik veya katı yakıtla çalışan ve menzili sınırlı olan) farklı olarak, bu tahrik sistemi nükleer enerji kullanıyor. Teorik olarak bu, füzeye neredeyse sınırsız menzil sağlıyor. Yani Burevestnik, on binlerce kilometre yol alabiliyor, uzun süre havada kalabiliyor, rota değiştirebiliyor ve her yönden hedeflere saldırabiliyor. Füze savunma sistemlerini, özellikle güney ve kutup bölgeleri gibi gözetimin az olduğu alanlardan atlatabiliyor.
Ancak bazı uzmanlar, seyir füzesinin hipersonik hıza ulaşmadığını ve bu nedenle havada ne kadar uzun kalırsa o kadar savunmasız hâle geldiğini belirtiyor.
NATO uzmanları ayrıca Rusya’nın yeni mobil orta menzilli füzesi SS-X-28 Oreshnik’i de inceliyor. Bu füze, Kasım 2024’te Ukrayna’da ilk kez test edildi, ancak teknik detayları hakkında çok az bilgi var. Batılı uzmanları özellikle 5 bin 500 kilometreye kadar menzil ve çeşitli mühimmatlarla (nükleer dahil) donatılabilme olasılığı endişelendiriyor.
NATO belgesinde şu ifadeler yer alıyor: “Avrupa’nın her yerindeki hedeflere saldırabilme yeteneği ile fırlatıcının yüksek hareket kabiliyeti, yüksek hayatta kalma oranı sağlıyor. Kullanılan savaş başlıkları hakkındaki belirsizlik, NATO için savunma zorlukları yaratıyor.”
Belarus’a Oreshnik konuşlandırılıyor
Belarus, Rusya’nın Oreshnik hipersonik orta menzilli füzesini aralık ayında konuşlandıracak. Hazırlıklar bu nedenle tamamlanmak üzere. Bu bilgi, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun sözcüsü Natalia Eismont’a dayandırılan Rus haber ajansı Tass tarafından duyuruldu. Lukaşenko’ya göre konuşlandırma, Batı’dan gelen gerilime yanıt niteliğinde.
NATO belgesine göre, Poseidon denizaltıları da sorun teşkil ediyor ve 2030’a kadar operasyonel olması bekleniyor. Bu denizaltıların çok büyük menzili olduğu ve muhtemelen Pasifik’teki deniz üslerini, limanları ve kıyı şehirlerini; ABD Doğu Sahili’ni, İngiltere ve Fransa’yı yok etmek için tasarlandığı belirtiliyor.
Ayrıca “derin sularda çalışırken tespit edilmeleri ve saldırıya uğramaları zor”. NATO şu anda gerekli hız ve menzile sahip denizaltı savunma torpidolarından yoksun; bu da Poseidon’lara karşı etkili mücadeleyi zorlaştırıyor.
Rapor, NATO’nun özellikle orta ve uzun menzilli yeteneklerde, özellikle nükleer silahlarda eksiklikleri olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
Öte yandan bazı uzmanlar, Rusya nükleer reaktörünü güvenilir şekilde çalıştırsa bile, bu füzeyi büyük bir üstünlük sağlamayacağını savunuyor.
Oslo Nükleer Projesi’nde araştırmacı Fabian Hoffmann, X’te Burevestnik’i “işe yaramaz ve gereksiz” bir silah olarak nitelendirdi.
Gözlemcilere göre, 2019’daki bir Burevestnik testinde 5 Rus bilim insanı öldü. Birkaç işçi denize fırlatıldı ve bölgede radyasyon seviyelerinde artış kaydedildi. Radyasyonun ölümlere yol açıp açmadığı hâlâ belirsiz.
Nükleer reaktör ile nükleer silahı birleştirme fikri, 1950’lerde ABD tarafından riskleri nedeniyle reddedilmişti.
Pasifik Forumu Kıdemli Uzmanı ve eski NATO silah kontrol direktörü William Alberque, en büyük tehlikenin fırlatma anında olduğunu söylüyor:
“Eğer bir Burevestnik vurulursa, nükleer reaktöründen yayılan radyoaktif madde geniş bir alana dağılabilir — gökte bir mini Çernobil gibi.”
Bağımsız nükleer uzman Pavel Podvig ise DW’ye daha temkinli bir açıklama yaptı: “Bunu ‘uçan Çernobil’ olarak nitelendirmekte dikkatli olmak lazım. Radyoaktif sızıntı olsaydı fark edilirdi.”
Kalkış veya uçuş sırasında bir kaza yaşanmasının daha riskli olabileceğini ekledi.