Moldova Başbakanı Dorin Recean, ülkesinin Moskova'nın enerjiyi kasıtlı olarak tehdide dönüştürebileceği 'istisnai bir durumla' karşı karşıya olduklarını söyledi.
Moldova Parlamentosu Cuma günü yaptığı oylamada, Rusya'nın Moldova'yı bu kış yeterli doğal gaz tedarikinden yoksun bırakabileceği endişesiyle enerji sektöründe olağanüstü hâl uygulanması için oy kullandı.
Moldova'nın 101 sandalyeli meclisinde çoğunluk, 16 Aralık'ta başlayacak ve 60 gün sürecek olan olağanüstü hâlin kabul edilmesi yönünde oy kullandı.
Kurulacak özel bir komisyon, ülkenin en büyük santrali olan ve ayrılıkçı Rus yanlısı Transdinyester bölgesinde bulunan Kuciurgan santraline Moskova'nın gaz vermemesi durumunda ortaya çıkabilecek "güçlü riskleri" yönetmek için acil önlemler alacak.
Moldova Başbakanı Dorin Recean ülkesinin, Rusya'nın ülkeyi istikrarsızlaştırmak için enerji akışlarını kasıtlı olarak kesebileceği ve potansiyel olarak insanları "kışın ortasında ısı ve elektriksiz" bırakabileceği "istisnai bir durumla" karşı karşıya olduklarını söyledi.
Kuciurgan santrali
Rus enerji devi Gazprom, Moldova'nın önemli bir bölümüne elektrik sağlayan ve doğal gazla çalışan Kuciurgan santralini besliyor.
Santral 2004 yılında Transdinyester yetkilileri tarafından özelleştirildi ve daha sonra bir Rus devlet şirketine satıldı. Moldova ise bu özelleştirmeyi tanımıyor.
2022 yılının sonlarında Moldova, Kuciurgan santraline bağlı olan Ukrayna'ya yapılan Rus saldırılarının ardından büyük elektrik kesintileri yaşadı.
Recean, "Bu, ülke tarihinde enerji konusunda hâlâ tehdit altında olabileceğimiz son kış olmalı. Bu krizlerin kasıtlı olarak organize edildiği, amaçlarının panik ve kaos yaratmak olduğu açıktır," sözlerini dile getirdi.
Doğal gazın kesilmesinin ekonomik ve insani krizleri tetikleyebileceğini de sözlerine ekleyen Recean, Moldova'da hiç kimsenin "soğukta ve karanlıkta" bırakılmayacağı sözünü verdi.
1992'de kısa bir savaşın ardından ayrılan ve çoğu ülke tarafından tanınmayan Transdinyester de bu hafta, bölgeye gaz sevkiyatı yapılmaması ihtimaline karşı kendi olağanüstü halini ilan etti.
Enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi
Rusya 2022'de Ukrayna'yı tamamen işgal ettiğinde, yaklaşık 2,5 milyon nüfuslu eski bir Sovyet ülkesi olan Moldova, doğal gaz konusunda tamamen Moskova'ya bağımlıydı. O zamandan beri enerji kaynaklarını çeşitlendirmeye ve genişletmeye çalışıyor.
Romanya Enerji Bakanı Sebastian Burduja Perşembe günü geç saatlerde yaptığı açıklamada, Romanya'nın "eğer gerekirse" Moldova'yı destekleyecek kaynaklara sahip olduğunu belirterek, bunun "doğudan gelen saldırılar karşısında görevleri" olduğunu ifade etti.
Moldova'nın Batı yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu Ekim ayında yapılan seçimlerde ikinci kez göreve seçildi. Cumhurbaşkanlığı seçimleri ile birlikte ayrıca seçmenler, Avrupa Birliği'ne katılma sürecine devam etme kararı için yapılan referandum da oy verdi.
Referandumda yüzde 50,46 "evet" oyu kullanan seçmenler, ülkenin AB'ye katılma sürecini desteklemiş oldu.
Bu iki oylama, Moldova'nın son yıllarda batıya doğru kaymasını engellemek için Rusya'nın müdahalede bulunduğu iddialarının gölgesinde kaldı. Rusya ise Moldova'ya müdahale ettiğini reddediyor.