ABD ile ticaret müzakereleri için son tarih yaklaşırken, AB ve ABD'nin temel bir anlaşmaya yöneldiği ve sektörler üzerinde daha ayrıntılı çekişmeleri sonraya bıraktığı görülüyor.
Bazı diplomatlar ve bir AB yetkilisine göre AB ve ABD, gümrük tarifeleri konusundaki anlaşmazlığı 9 Temmuz'daki son tarihten önce çözüme kavuşturmak üzere kapsamlı bir anlaşmadan ziyade "siyasi mutabakat" şeklinde bir anlaşmaya doğru ilerliyor.
Üst düzey bir AB diplomatı, "Eğer bir anlaşma olacaksa, en gerçekçi sonuç muhtemelen genel bir çerçeve ya da bir 'ilke anlaşması' olacaktır. Zaman kısıtlamaları nedeniyle ABD'nin İngiltere ve hatta Çin ile vardığı türden bir anlayışa benzeyen bir şey," dedi ve ekledi: "Bu ayrıntılı, kapsamlı bir ticaret anlaşması değil, daha somut düzenlemelere zemin hazırlayan siyasi bir anlayış olacaktır."
Olası anlaşma, pazartesi günü Brüksel'de kapalı kapılar ardında yapılan bir toplantıda ele alındı. Avrupa Komisyonu yetkilileri AB büyükelçilerine AB ile ABD arasında devam eden müzakereler hakkında bilgi verdi. Diplomatlardan biri, büyükelçilere ABD'nin "çok somut bir şey" önermeyen yeni bir karşı önerisi hakkında da bilgi verildiğini söyledi.
AB ve ABD, ABD Başkanı Donald Trump'ın müzakerelerin başarısız olması halinde AB ithalatına yüzde 50 gümrük vergisi uygulamakla tehdit ettiği 9 Temmuz son tarihinin yaklaşması nedeniyle baskı altında.
Mart ayının ortasından bu yana Washington, dünya genelindeki ortaklarıyla ticari ilişkilerini sorgulayan yeni bir politika uyguluyor. ABD halihazırda AB çelik ve alüminyumuna yüzde 50, otomobillere yüzde 25 ve tüm AB ithalatına yüzde 10 gümrük vergisi uygulamakta.
Haftalar süren sonuçsuz tartışmaların ardından, ticaret konularında 27 üye devlet adına müzakere etme yetkisine sahip olan Avrupa Komisyonu ile Trump yönetimi arasındaki müzakereler haziran ortasında başladı, ancak bu müzakerelerin sonucu belirsizliğini koruyor.
Komisyon, başlangıçta sanayi ürünlerinde sıfır tarife anlaşması ve ABD sıvılaştırılmış doğal gazı gibi stratejik malların satın alınması teklifinde bulundu. Ancak şimdi AB ithalatına uygulanan yüzde 10'luk temel tarifeyi koruyacak bir anlaşma üzerinde uzlaşmaya varmış gibi görünüyor. Transatlantik üretim hatlarının birbirine bağımlı olduğu uçak gibi stratejik sektörler için daha düşük tarifeler müzakere edilebilir.
Ancak üye devletler yüzde 10'luk temel gümrük tarifesi ile olası bir anlaşma konusunda bölünmüş durumda. Almanya ve İtalya'nın anlaşmadan yana olduğu, İrlanda ve Fransa gibi ülkelerin ise daha şüpheci yaklaştığı bildiriliyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron 26 Haziran'da AB zirvesinin ardından yaptığı açıklamada, "ABD'nin yüzde 10'luk gümrük vergisini sürdürmesi halinde, ABD'den ithal edilen mal ve ürünler için tazminat ödenmesi gerekecek," dedi ve ekledi: "Vergi aynı olmalı: Yüzde 10'a karşılık yüzde 10 ya da yüzde 10'un eş değeri."
Euronews'e konuşan ikinci bir AB diplomatı ise, iki tarafın farklı sektörlerde daha detaylı anlaşmalara varabilmesi için anlaşmanın kasıtlı olarak kısa tutulabileceğini söyledi.
Bir AB yetkilisi, "Bazı sektörler ele alınırken diğerlerinin alınmaması ihtimal dışı değil," dedi.
Komisyon yetkilileri ayrıca büyükelçilerden, AB'nin ABD'den daha fazla taviz vereceği "asimetrik bir anlaşma" olasılığı, anlaşma yapılmaması ihtimali ve AB'nin misilleme tedbirlerini tetiklemesi seçeneği de dahil olmak üzere çeşitli senaryoları değerlendirmelerini istedi.
Üçüncü bir AB diplomatına göre, üye devletlerle yapılan aynı toplantı sırasında Komisyon, 8 Mayıs'ta önerilen ikinci bir karşı önlemler listesinin geliştirilme aşamasında olduğunu belirtti. Bu liste birkaç hafta boyunca sektörden gelen geri bildirimlere tabi tutuldu ve üye devletlerin resmi olarak kabul etmesi gerekecek.
Önerilen liste 95 milyar euro değerinde ABD ürününü hedef alıyor. Bu liste, 21 milyar euro değerinde ABD ürününü kapsayan ve Donald Trump'ın ticaret anlaşmazlığında 90 günlük bir ateşkes ilan etmesinin ardından 14 Temmuz'a kadar askıya alınan ilk listenin ya da misillemenin üzerine eklenecek.
Komisyon uzmanlarından oluşan bir ekip, müzakereleri ilerletmek üzere bu hafta Washington'da bulunuyor.
AB'nin ticaretten sorumlu komisyon üyesi Maros Sefcovic, perşembe günü ABD'li mevkidaşları ABD Ticaret Bakanı Howard William Lutnick ve ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Lee Greer ile bir araya gelmek üzere çarşamba günü Washington'a gidecek.
Sefcovic, pazartesi günü bloğun "nihai anlaşmaya yönelik [ABD] tekliflerinin ilk taslağını prensipte" aldığını doğruladı.