ABD uzun süredir Çin'in dünyanın en büyük ikinci ekonomisi olması nedeniyle gelişmekte olan ülke statüsünden vazgeçmesi gerektiğini savunuyor.
REKLAM
Çin, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) anlaşmalarında gelişmekte olan ülkelere tanınan özel muameleye artık başvurmayacağını açıkladı. Bu adım, uzun süredir Amerika Birleşik Devletleri tarafından talep ediliyordu.
Çin Ticaret Bakanlığı yetkilileri, çarşamba günü yaptıkları açıklamada, kararın küresel ticaret sistemini güçlendirme amacı taşıdığını, bu sistemin şu anda gümrük vergisi savaşları ve bazı ülkelerin ithalatı kısıtlayan korumacı adımları nedeniyle tehdit altında olduğunu söyledi.
Yetkililer, ABD’nin adını ya da bu yıl Çin dahil birçok ülkeye gümrük vergisi getiren Başkan Donald Trump’ı anmadı.
Washington, dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin’in gelişmekte olan ülke statüsünden vazgeçmesi gerektiğini uzun süredir savunuyordu.
Bu statü, ithalat pazarlarını açma yükümlülüklerinin daha düşük olması, bu adımları uygulamak için daha uzun geçiş süreleri tanınması gibi avantajlar sağlıyor. Ayrıca Çin’in iklim değişikliği fonuna katkıda bulunmasını da muaf kılıyordu.
DTÖ, küresel ticaret görüşmeleri için bir platform sağlıyor ve anlaşmaları uyguluyor, ancak etkinliğini yitirdiği için reform çağrıları artmış durumda.
Cenevre merkezli örgütün başkanı, Çin’in kararını “DTÖ reformu açısından kilit bir gelişme” olarak nitelendirdi ve sosyal medya platformu X’te yaptığı paylaşımda Çinli liderlere teşekkür etti. DTÖ Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala, “Bu, yıllar süren yoğun çabaların bir doruk noktası” ifadelerini kullandı.
Çin Başbakanı Li Qiang, değişikliği salı günü New York’ta, BM Genel Kurulu yıllık toplantısı kapsamında Çin’in düzenlediği bir kalkınma forumunda yaptığı konuşmada duyurdu.
Brüksel’de karara yanıt veren Avrupa Komisyonu Sözcüsü Olof Gill, “Çin’in gelecekteki ticaret anlaşmalarında artık gelişmekte olan ülke statüsünden yararlanmama kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Ancak… Çin’in mevcut anlaşmalarda da bu statüden yararlanmayı bırakması gerektiğine kesin olarak inanıyoruz,” dedi.
Gill, Avrupa Birliği’nin DTÖ’nün reformuna bağlılığını sürdürdüğünü de vurguladı.
Ticaret kurumu özellikle ihtilafları çözme yöntemini yeniden değerlendiriyor. Çünkü ABD, 2019’da DTÖ’nün uluslararası ticaretin en üst yargı organı olarak görülen Temyiz Organı’na yeni hâkim atamayı durdurmuştu.
Aralık 2019’dan bu yana yeterli sayıda hâkim olmadığı için organ temyiz başvurularını görüşemez duruma geldi.
Çin ise orta gelirli bir ülke. Ülkenin Ticaret Bakanlığı yetkilileri, Çin’in hâlâ gelişmekte olan dünyanın bir parçası olduğunun altını çiziyor.
Bununla birlikte, Çin giderek, yol, demiryolu, baraj ve diğer büyük projeleri inşa etmek isteyen ülkelere borç ve teknik yardım sağlayan bir kaynak haline geldi. Bu projeler çoğunlukla büyük Çin devlet şirketleri tarafından yürütülüyor.