Bu gelir, hükümetin 2050 yılına kadar Galce konuşan bir milyon kişiye ulaşma hedefini finanse etmeye yardımcı olacak.
Galler, İngiltere'de ülke çapında turist vergisi uygulayan ilk bölge olmaya hazırlanıyor. Pazartesi açıklanan detaylara göre, yeni vergi konaklama fiyatlarına gecelik 1.25 pound (1.50 euro) ekleyecek. Kamp alanlarında ve pansiyonlarda kalan ziyaretçiler için ise bu tutar 0.75 pound (0.90 euro) olacak.
Vergi, Galler genelinde zorunlu olarak uygulanmayacak. Bölgesel konseyler, kendi yetki alanlarında bu verginin uygulanıp uygulanmayacağına karar verebilecek. Ayrıca, aile yanında konaklama ya da uzun süreli konaklama gibi bazı durumlar için muafiyetler sağlanacak.
İlk olarak 2018'de gündeme gelen turist vergisi için 2022'de bir kamu istişaresi yapıldı. Ulusal parlamento tarafından resmi olarak kabul edildikten sonra, yeni Galler turist vergisinin 2027 yılında yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Galler turist vergisi ne için harcanacak?
Ziyaretçilerden alınan vergiler küresel ölçekte yeni bir uygulama değil. Fransa, 1910'da 'taxe de séjour' ile bu konuda öncü oldu ve o zamandan bu yana Barselona, Amsterdam ve Nisan 2024'te Venedik gibi dünya genelinde 60’tan fazla destinasyonda benzer vergiler uygulanmaya başlandı.
Bu vergiler genellikle projeleri finanse etmek, destinasyonları pazarlamak veya turizme bağımlı bölgelerin ekonomisini çeşitlendirmek için kullanılıyor. Ancak Galler, turist vergisinden elde edilecek gelir için farklı bir hedef belirledi: Galce dilini korumak.
Galler Hükümeti’nin 30 Haziran 2024 verilerine göre, üç yaş ve üzeri kişilerin yalnızca yüzde 27,8'i Galce konuşabiliyor. Bu oran, son sekiz yılın en düşük seviyesi ve bir önceki yıla göre yaklaşık 1,4 puanlık bir düşüşü temsil ediyor.
Vergi gelirleri, bu azalan oranı durdurmak ve ülkenin kültürel mirasının en önemli parçalarından birini korumak için kullanılacak.
Galler'de turist vergisi ulusal dili gerçekten canlandırabilir mi?
Hükümetin 2050 yılına kadar Galce konuşan bir milyon kişiye ulaşmayı hedefleyen Cymraeg 2050 planı kapsamında dili canlandırmaya yönelik çalışmalar halihazırda devam etmekte. Bugüne kadar, okul müfredatı reformları ve Galce eğitim veren oyun gruplarının (Cylchoedd Meithrin) teşvik edilmesi de dahil olmak üzere, çalışmaların çoğu çocuklara odaklandı.
Ancak Galce konuşan bir milyon kişiye ulaşmak için daha fazla çaba sarf edilmesi gerekiyor ve böyle bir turist vergisinden elde edilecek tahmini 33 milyon pound, bu değişimi sağlamak için değerli bir araç olarak görülüyor.
Galler Hükümeti, yeni ziyaretçi vergisinin "özellikle turizmin yerel ekonomiye önemli bir katkı sağladığı düşünülen Galce konuşan topluluklarda" dili destekleyebileceğini söyledi.
Bunun somut bir eyleme nasıl dönüşeceği, özellikle de yerel yönetimlerin özerkliği göz önünde bulundurulduğunda, henüz belli değil.
Bununla birlikte, gelirin "Galce dilinin görünürlüğünü, canlılığını ve yaşayabilirliğini teşvik etmenin yanı sıra hem ziyaretçilerin hem de bölge sakinlerinin farkındalığını ve takdirini artırmak" için kullanılabileceğini de öne sürüyor.
İngiltere'de daha fazla şehir ziyaretçilerden ücret almayı planlıyor
Turistlerin yerel bölgelere doğrudan destek sağlamak için daha fazla ödeme yapması fikri, İngiltere genelinde dikkat çekiyor. Ağustos 2024’te Edinburgh, 2026’da yürürlüğe girecek turist vergisi planlarını açıklayarak İskoçya’da bu adımı atan ilk şehir oldu.
İngiltere’de ise doğrudan turist vergisi koymak için birincil mevzuat gerekiyor. Merkezi hükümetin ve yerel meclislerin bu yetkiye sahip olmaması nedeniyle, şehirler yasal alternatiflere yöneliyor.
Bu çözümlerden biri, İş Geliştirme Bölgeleri (BID'ler). BID'ler, belirli bölgelerde ek hizmetler sağlamak amacıyla yerel işletmelerden ek iş oranı ödemeleri toplayan ortaklıklar olarak işliyor. Birçok İngiliz şehri bu modeli turizm sektörüne uyarlamış durumda.
Manchester, Nisan 2023’te “Şehir Ziyaretçi Ücreti” adı altında bir konaklama BID’si başlattı.
Liverpool, benzer bir sistemi aynı dönemde devreye soktu.
Blackpool, Great Yarmouth ve Tweed Valley gibi destinasyonlarda da turizm BID’leri mevcut.
Bournemouth, Poole ve Christchurch (BPC) de bu yaz geceliği 2 euroluk bir “ziyaretçi ücreti” planını duyurdu.
Ancak konaklama sektöründen gelen tepkiler nedeniyle plan geçici olarak askıya alındı.
BPC, İngiltere genelinde 60 kadar kentin BID sistemi aracılığıyla turist vergisi uygulamaya hazırlandığını belirtiyor. Bu mekanizma, turistlerden toplanan gelirlerle yerel projeleri desteklemek için giderek daha popüler hale geliyor.