AB sınır kontrolleri, artan turist vergileri ve kötü davranışlara yönelik sıkı önlemler ile 2025 yılında Avrupa genelinde seyahat kurallarında önemli değişiklikler yapıldı.
Avrupa’da seyahatle ilgili değişikliklerin yağdığı bir yıl oldu. AB sınırlarından kitlesel turizme kadar her alanda kontroller sıkılaşıyor.
Yerel halkla ziyaretçiler arasında huzuru korumak için, destinasyonlar seyahat hazırlıklarını, davranışları ve fiyatları etkileyen yeni kural ve düzenlemeler getirdi. AB’ye girenler için, blok sınırlarını dijitalleştirirken artık ek kontroller bulunuyor.
İşte 2025’te Avrupa’da seyahat kurallarındaki en önemli eğilim ve değişikliklerin özeti.
AB Giriş/Çıkış Sistemi (EES)
AB, yeni Giriş/Çıkış Sistemi (EES)’ni 12 Ekim’de nihayet devreye aldı. Kademeli yayılımın 10 Nisan 2026’ya kadar tamamlanması bekleniyor.
Pasaportlarına damga vurulması yerine, Schengen’in dış sınırlarını geçen AB dışı yolcuların, girişte elektronik olarak biyometrik veri (pasaport bilgileri, parmak izi ve yüz görüntüsü) sağlaması gerekecek.
Sistem, İrlanda ve Güney Kıbrıs hariç tüm AB ülkelerini; ayrıca İzlanda, Norveç, İsviçre ve Lihtenştayn’ı kapsayacak.
Hedef, yolcuların kimliklerini doğrulayarak, güvenlik kontrollerini güçlendirerek ve AB veritabanlarında girişlerin kaydını tutarak vize süresini aşanları tespit etmek ve yasa dışı göçle mücadele etmek.
Yeni sistemdeki başlangıç sorunları, yeni sistemin defalarca ertelenmesine yol açtı. İngiltere'deki Dover Limanı’nda Kasım ayı için planlanan uygulama, Noel seyahat kaosunu önlemek amacıyla kara yoluyla seyahat edecek yolcular için şimdiden 2026’ya ertelendi.
Ülkeler bu sancılı başlangıcı aşmaya çalışırken, bazı Schengen ülkelerine girişte gecikmeler bekleniyor. Ancak uzun vadede yeni sistem, AB sınır kontrollerini sadeleştirme sözü veriyor.
ETIAS 2026’ya ertelendi
ETIAS (Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi), 2025’te EES’in ardından başlatılması planlanıyordu ancak artık 2026 sonlarına ertelendi.
Sistem, Schengen Bölgesi’ne girmeden önce, belirli ülkelerden vize muafiyeti olan turistlerin çevrimiçi bir yetkilendirme formu doldurmasını gerektirecek; çoğu yolcu için ücret 20 euro.
Bu yetki, 180 gün içinde 90 güne kadar kalışlara izin veren elektronik bir giriş izni sağlayacak. ETIAS üç yıl geçerli olacak.
İngiltere Elektronik Seyahat Yetkisi (ETA) 2026’da uygulanacak
İngiltere'nin Elektronik Seyahat Yetkisi (ETA) Ekim 2023’te kademeli olarak başlatıldı ancak henüz sıkı biçimde uygulanmıyor.
Bu durum Şubat 2026’dan itibaren değişecek: Şu anda vize gerekmeyen 85 ülkeden gelen turistler, İngiltere'de kısa süreli kalışlar için dijital izin başvurusunda bulunmak zorunda olacak.
Başvuru şu anda 16 pound (18,20 euro) ve iki yıl boyunca, altı aya kadar kalışlar için geçerli.
2025’te Avrupa’da seyahat maliyetleri artıyor
Gezginler 2025’te yalnızca izin ücretleri ve enflasyonla karşılaşmadı. Turist vergileri, Airbnb’ye yönelik sıkılaştırmalar ve kitlesel turizmi dizginlemeye yönelik diğer önlemler, Avrupa’yı keşfetmeyi daha pahalı hale getirdi.
Kısa süreli konaklamaya yönelik kısıtlamalar Paris, Barcelona ve başka kentlerde açıklandı. Temel amaç, popüler turizm noktalarında yaşayan yerel halk için şişen kira fiyatlarıyla mücadele etmek.
Bu, uygun fiyatlı Airbnb-tarzı konaklama seçeneklerinin arzını azalttı.
Fiyatları daha da yukarı çekenler arasında, İzlanda, İspanya, Norveç ve İngiltere gibi ülkelerde getirilen gecelik turist vergileri ile İtalya’nın Venedik kentinde günübirlik ziyaretçi ücretinin sürmesi yer alıyor. Bu önlemler, turistik altyapıyı finanse etmeyi ve popüler destinasyonların ziyaretçi akınıyla bunalmamasını amaçlıyor.
Tüm bunlar, Avrupa’da ‘kaliteli turizm’ diye adlandırılan bir dönüşüme işaret ediyor. Birçok ülke kitlesel, düşük bütçeli turizmden uzaklaşıp daha az ve daha sürdürülebilir sayıda, yüksek harcama yapan ziyaretçileri çekmeye çalışıyor.
Bazı destinasyonlar ise artan işletme maliyetlerini ziyaretçilere yansıtıyor. Kış sporları meraklıları özellikle ağır darbe aldı; İsviçre, Avusturya ve İtalya’daki skipass fiyatları bazı tesislerde, fırlayan enerji faturaları ve bakım ücretleri nedeniyle 2021’e kıyasla yüzde 40’a varan oranlarda arttı.
Avrupa, kötü davranan turistlere karşı önlemleri sıkılaştırıyor
Fiyatları artıran önlemler bir yandan ziyaretçi sayılarını düşürüp kaynak yaratırken, diğer yeni kurallar daha çok istenmeyen turist davranışını dizginlemeyi hedefliyor.
San Sebastian, plajlarında sigara içmeyi yasaklayan son İspanyol kenti oldu. Portekiz’in Albufeira’sı ise bu yıl yetersiz giyimli turistlere para cezası açıkladı.
Öte yandan İspanya’nın Palma limanında parti teknelerine getirilen son yasak, altyapıyı rahatlatmayı ve bölge sakinlerinden gelen gürültü şikayetlerini gidermeyi amaçlıyor.
Fransa’da ise kısıtlamalar turistler daha yere ayak basmadan başlıyor. Geçen aydan itibaren, kuralları çiğneyen veya uçuşlarda aksaklığa yol açan hava yolcuları 20 bin euroya kadar para cezası ve dört yıla kadar uçağa binme yasağıyla karşı karşıya kalabilir.
2025’te yolcu hakları: Neler değişiyor?
Düşük maliyetli havayollarının para toplamaya yönelik uygulamalarına karşı sıkı önlemler geleceğine dair söylentiler dolaşıyor. Avrupalılara, ücret alınmayan kabin bagajı ve giderek sıklaşan uçuş gecikmelerinde daha iyi tazminat gibi cazip değişiklikler vaat edildi.
Ancak havacılık sektöründen gelen yoğun baskı, bu değişiklikleri tehlikeye atıyor. AB yasası, hava yolcu haklarını iyileştirmeye yönelik olarak 11 yıldır tartışılıyor; havayolları ise bunun kaçınılmaz şekilde bilet fiyatlarını artıracağını savunuyor.
Bu yıl konularda bir uzlaşmaya varılamadığından, arabuluculuk görüşmelerinin 2026’nın başlarına sarkması bekleniyor.
Düşük maliyetli havayolu Ryanair’in kağıt biniş kartlarını kabul etmeyi bırakma yönündeki son kararı da haklarla ilgili endişeleri artırdı. Portekiz, havayolunun yeni önlemlerinin hava yolcu haklarına aykırılık riski taşıdığı uyarısında bulundu.
Portekiz’in havacılık otoritesi, kağıt biniş kartıyla uçağa gelen yolcuların reddedilemeyeceğini havayoluna bildirdi.