Almanya'da gelişmiş hidrojenli jeneratörler üreten Enapter firması, 2.4 litre suyla bir evin enerji ihtiyacını günlerce karşılayabilen bir teknoloji geliştirdi. Şirketin CEO'su Vaitea Cowan 2023'te bu sistemi seri olarak üreteceklerini belirtiyor.
REKLAMHidrojenli ve elektrikli sistemler geleceğin enerji ihtiyacını karşılamak için üzerinde en çok durulan ve geliştirilen teknolojiler. Elektriği depolamak için içerisinde onlarca kimyasalın kullanıldığı ağır bataryalara ihtiyaç duyuluyor. Ancak hidrojenin böyle bir sorunu yok. Hidrojen fosil yakıtlar gibi sıvı hale dönüştürülerek depolanabiliyor.
Doğada hidrojen suyun içerisinde bulunuyor ve saf olarak kullanma imkanı yok. Almanya'da bir start-up şirket emisyona neden olmadan üretilen "yeşil hidrojenin", tüm dünyanın enerji sorununu çözmek ve bu teknolojinin herkese ulaşılabilir olması için çalışıyor.
Büyük Okyanus'ta bir ada ülkesi olan Yeni Kaledonya'da dünyaya gelen girişimci Vaitea Cowan, yeşil hidrojen teknolojisine inanan bir isim. Cowan üç sene önce Almanya'da Enapter adlı start-up şirketiyle bu teknolojiye yatırım yaparak sürdürülebilir yollarla elde edilen hidrojen yakıtının yaygınlaştırılmasına çalışıyor.
Cowan'ın hedefi ülkesi için oldukça dikkat çekici: "Yeni Kaledonya'daki tüm dizel jeneratörlerin yerine hidrojenli sistemler getirmeyi amaçlıyorum. Dünyanın uzak coğrafyalarında kirli fosil yakıtlara bağımlılığı bitirmek istiyorum."
Cowan "yeşil hidrojeni", yani yenilenebilir kaynaklarla elde edilen hidrojen teknolojisini keşfettikten sonra bu değişimin bir parçası olmak istediğini bu sistemlerde büyük bir potansiyel olduğunu söylüyor.
Almanya'daki merkezinde faaliyet gösteren Enapter şirketi, geliştirdiği "iyon değişim katman elektrolizer" ile (sıvı içinde çözünmüş kimyasal bileşikleri ayrıştıran aygıt) sistemini 33 farklı ülkede 100 projeye katkıda bulunmuş. Bu teknoloji, yenilebilir kaynaklarla elde edilen elektriği kullanarak yine doğa dostu olan hidrojen yakıtına dönüştürüyor.
Bu sistem geleneksel olanlardan çok daha hızlı bir şekilde elektrik-hidrojen dönüşümü gerçekleştiriyor. Şirketin geliştirdiği AEM eletrolizerleri daha şimdiden otomobil ve uçakların yakıtlarını doldurmada, sanayi sistemleri ve ev ısınması gibi farklı alanlarda kullanılıyor.
Enapter'ın geliştirdiği hidrojen jeneratörleri yakın bir zamanda "Fix Our Climate" (İklimi düzelt) kategorisinde Prens William Earthshot Ödülü'nü kazandı.
Yeşil hidrojen nedir?
Periyodik cetvelin en tepesinde bulunan ve atom numarası 1 olan hidrojen evrenin kütlesinin yüzde 75'ini oluşturur ve evrende en çok bulunan elementtir. Ayrıca dünyadaki en uçucu ve yanıcı element olan hidrojen doğada saf halde bulunmuyor.
Hidrojen, Yunanca "su oluşturan" anlamına geliyor ve suyun elektrolize edilmesiyle sıvı halde üretilebiliyor. "Yeşil hidrojen" de kavram olarak, "sürdürülebilir yollarla elde edilen elektrik kullanılarak sudan sıvı hidrojen üretilmesi anlamına geliyor.
Sıvı hidrojen teknolojisi doğa dostu olsa da bazı çevreler tarafından eleştiriliyor. Zira sıvı hidrojenin randımanı nispeten düşük ve üretimi de diğer teknolojilere göre biraz daha pahalı. Ancak Enapter şirketi geliştirdiği AEM elektrolizerleriyle işte tam da bu soruna çözüm getiriyor ve evde dahi "yeşil hidrojen" üretimine olanak sağlıyor.
Enapter'in AEM elektrolizerleri yaklaşık 2.4 litre su kullanarak bunu hidrojene dönüştürüyor. Bu hidrojen miktarı bir evin enerji ihtiyacını günlerce karşılayabiliyor.
Enapter'n teknolojisinde, enerji depolama kapasitesine göre evin enerji ihtiyacının karşılanması uzayıp kısalabiliyor. Ancak sistem kısaca bir sifon çekiminde harcanan 5 litre suyun neredeyse yarısını kullanıyor. Bu miktar Bir bulaşık makinesinin kullandığı suyun (yaklaşık 20 litre) hemen hemen 8'de 1'ine eşit.
Enapter, geliştirdiği hidrojen sistemlerinin Prens William Earthshot Ödülü'nü kazanması sonrası dünya çapında tanınmaya başladı ve yatırımcıların ilgisini çekti. Şirket bu ödül sayesinde AEM elektrolizerlerini seri üretime geçirme fırsatı yakaladı.
Vaitea Cowan, 2023'ün başlarında seri üretime geçmeyi planladıklarını ifade ediyor.
Enapter şirketinin hedefleri büyük. 2050 yılında dünyadaki "sıvı yeşil hidrojen" üretiminin kendi sistemleriyle gerçekleşmesini amaçlıyor.