Okyanusların giderek asidik hale gelmesi, köpekbalığı dişlerini çürüterek bu yırtıcıların beslenme ve savunma yeteneklerini ciddi şekilde zayıflatabilir.
REKLAM
Dünyada 400 milyon yıldan fazla süredir var olan köpekbalıkları, insan kaynaklı iklim değişikliğinin olumsuz etkileriyle karşı karşıya.
Yeni bir araştırma, okyanusların giderek asidik hale gelmesinin köpekbalığı dişlerini çürüterek bu yırtıcıların beslenme ve savunma yeteneklerini ciddi şekilde zayıflatabileceğini ortaya koydu.
Sanayi devrimi sonrası yaklaşık 200 yılda okyanusun pH seviyesi 8,1’den 0,1 birim düşerek asiditeyi yüzde 30 artırdı. Bazı projeksiyonlara göre, mevcut emisyon oranları devam ederse 2300 yılına gelindiğinde okyanus pH’ı 7,3’e kadar düşebilir.
Araştırmalar, şimdiden köpekbalıklarının cildinin üst tabakasını oluşturan küçük tırtıklı pulların (dentiküller) zarar gördüğünü gösteriyor.
Almanya’daki Heinrich Heine Üniversitesi’nden biyolog Maximilian Baum, Frontiers in Marine Science dergisinde yayımlanan çalışmayla ilgili olarak, “Köpekbalığı dişleri, yüksek oranda mineralleşmiş fosfatlardan oluşmasına rağmen, gelecekteki okyanus asitleşmesi senaryolarında aşınmaya karşı savunmasız," dedi.
"Bu dişler et kesmek için gelişmiş silahlardır, okyanus asidini karşılamak için değil."
Araştırmada, kara uçlu resif köpekbalıklarından (Blacktip Reef Shark) düşmüş dişler toplandı. Dişler, sekiz hafta boyunca biri güncel okyanus pH’ı (8,1), diğeri projeksiyon pH’ına (7,3) sahip olan tanklarda tutuldu. Elektron mikroskopuyla incelenen dişlerde çatlaklar, delikler, kök aşınması ve yapısal bozulmalar görüldü.
Çalışmanın ortak yazarı Sebastian Fraune, “Asidik suya maruz kalan dişlerin çevresi arttı, ama bu büyüme değil, yüzeyin düzensizleşmesinden kaynaklandı. Dişler büyük görünebilir, ancak güçsüzleşmiş durumda,” dedi.
Baum, “Birçok köpekbalığı türü birden fazla sıra diş kullanıyor ve tek bir diş haftalarca hatta aylarca işlev görebiliyor. Toplam hasar beslenme verimliliğini düşürebilir ve enerji ihtiyacını artırabilir, özellikle diş değiştirme döngüsü yavaş olan ve aynı anda çok sayıda diş kullanan türlerde,” diye ekledi.
Avustralya Üniversitesi’nden deniz ekolojisi profesörü Ivan Nagelkerken ise Futurism'e yaptığı açıklamada çalışmanın gerçek dünyayı tam anlamıyla temsil etmediğini belirtti.
Dişler zaten düşmüştü ve akvaryum köpekbalıklarından alınmıştı. Ayrıca uzun süre asidik suya batırmanın gerçek yaşam koşullarını tam yansıtıp yansıtmadığı belirsiz.
Baum ise, bunun köpekbalığı dişlerinin savunmasızlığını anlamak için önemli bir ilk adım olduğunu vurguladı.