NFT piyasasının çöküşünün üzerinden iki yıldan az bir süre geçmesine rağmen Donald Trump hâlâ tuhaf kartlarını satmaya devam ediyor.
REKLAM
Geçen ay eski Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, dijital ticaret kartlarından oluşan yeni bir koleksiyonu satışa çıkardığını duyurdu.
Truth Social platformunda duyurulan kartların her birinin fiyatı 99 dolar (3.000 Türk Lirası) olurken, 15 veya daha fazla kart satın alanlara ise Trump'ın Başkan Joe Biden ile yaptığı münazarada giydiği takım elbisenin bir parçasını içeren gerçek bir fiziksel kart veriliyor.
Bu kartlar daha önce de satışa sunulmuştu. 2022'deki ilk koleksiyon birkaç saat içinde tükenmiş ve toplamda 4.5 milyon dolar (154 milyon TL) gibi yüksek bir satış rakamına ulaşmıştı. Üstelik bu, başkan adayının sadık destekçilerini maruz bıraktığı ilk satış kumarı da değil.
Bu yılın başlarında Trump, Fulton County Hapishanesi'nde çektirdiği ve büyük yankı uyandıran vesikalık fotoğrafının basılı olduğu kahve kupaları, tişörtler ve kartvizitler satmıştı.
Bunlar, başına buyruk milyarder kişiliğinin aksine meteliksiz ve gözden düşmüş bir başkan adayının para kazanma taktikleri gibi görünüyor.
Bununla birlikte, değiştirilemez token (NFT) koleksiyon kartları vaadi 2022'de bir değer önerisi olarak mantıklı olsa da -zira tükenmişlerdi- son koleksiyonun önceki girişimiyle aynı hızla satılıp satılmadığı net değil.
Trump, "Bana kripto-başkan diyorlar," diye övünebilir ama kripto para 2022'de her finansçıyı çekerken ve NFT'ler sohbetin popüler bir köşe taşıyken, iki yıl sonra konu sessizce bırakıldı.
Canberra Üniversitesi Canberra Siyaset, Ekonomi ve Toplum Okulu'nda kıdemli öğretim görevlisi olan Dr. John Hawkins, Euronews Culture'a yaptığı açıklamada, "NFT'ler 2022'de insanlar COVID-19 sırasında evde sıkışıp kaldığında patlama ve çöküş yaşadı," dedi.
Hawkins, "Değerleri geri kazanılamadı," diye ekledi. Tüm NFT'lerin "piyasa değerine" bakıldığında, en yüksek değer 2022'de trilyon dolarlara yaklaşıyordu. Şu anda ise nispeten sıfıra yakın.
NFT piyasasının 2021-2022 yılları arasındaki boğa koşusu, bir haftalık işlemin 3,24 milyar dolara (111 milyar TL) ulaştığı Ağustos 2021'de zirve yapmıştı. Block'tan alınan verilere göre, 29 Eylül-6 Ekim arasındaki en son haftada sadece 67,93 milyon dolarlık (2 Milyar TL) işlem kaydedildi. Bu rakam üç yıl önceki rakamın yüzde 2'sinin biraz üzerinde.
NFT'nin en popüler örneği olan ve Eminem, Post Malone, Madonna ve Paris Hilton gibi çeşitli yıldızlar tarafından tanıtılan Bored Ape'i ele aldığımızda, satışların genel gidişata paralel olarak düştüğü görülüyor.
O dönemde Bored Ape NFT'leri, dijital sanata yapılan ve potansiyel açıdan inanılmaz kazançlı olabilecek ilgi çekici yatırımlar olarak tanıtılmıştı. Ancak aynı yıldızlar, ışıltılı yeni NFT'leri hakkında hızla sessizliğe büründü.
Bu NFT'lerin bu kadar hızlı bir şekilde düşmesine neden olan şey, kolay zenginlik vaadiyle cezbedilen halkın geri kalanı. Bored Ape ve diğer NFT'lerin değerinin düşmesiyle birlikte, kurtarılma umudu da artık ihtiyatlı davranan alıcılar tarafından yok edildi.
Hawkins, "İlk seferinde dili yanmış olan ve tekrar denemek konusunda çok isteksiz olabilecek pek çok alıcı var," ifadelerini kullandı. "Ancak Bitcoin'in fiyatı önceki çöküşlerden sonra toparlandı, bu yüzden sanırım imkansız değil."
Bitcoin ve diğer büyük kripto para birimleri büyük piyasa dalgalanmaları yaşadı, ancak Bitcoin giderek göz kamaştırıcı değerlere yükselmeye devam ederken ve muhtemelen bazı teknoloji uzmanlarını çok zengin ederken, bu eğilimin NFT'lerle tekrarlanıp tekrarlanmayacağı henüz belli değil.
Geçen yıl, bir kripto kumar uzmanlık sitesi olan dappGambl, tüm NFT'lerin yüzde 95'inin artık değersiz yatırımlar olduğunu belirten bir araştırma yayınladı. Satın alımları bile nadir. Buna göre NFT'lerin yüzde 79'u satılmamış durumda.
Peki NFT'ler neden Bitcoin gibi kripto paraların sahip olduğu uzun ömre sahip olamadı? Muhtemelen kısa süreli yükselişleri sırasında aldıkları eleştirilerden kaynaklanıyor. Bitcoin bir para birimi alternatifi olarak işlevsel bir kullanım alanına sahipken, NFT'ler dijital imgeler doğal olarak kolayca çoğaltılabilir ve paylaşılabilir.
"Orijinal" olana sahip olmanın verdiği övünç tamamen boş. Değerleri, yalnızca ona sahip olma övgüsüne verdiğiniz değerden kaynaklanıyor.
Damien Hirst'ün tartışmalı eseri "The Currency" gibi bazı ilginç sanatçılar NFT sanat eserleri ortaya koyarken, NFT'ler çoğunlukla, kısa yoldan zengin olma planı olarak işlev göreceğini uman insanlar tarafından yatırım yapılan sanatsal olmayan çocuksu grafiklerden ibaretti.
Bitcoin'in yükselişi, meşru bir piyasa aracı haline geleceğine dair inançtan kaynaklanıyor. NFT'lerse tuvalin değerini bilmeyenler için sadece sanat ticareti.
Tüm bunlar, Trump'ın son umutsuz para kapma işinin NFT'ler için bir geri dönüşü tetiklemesinin muhtemel olmadığını gösteriyor. Ancak Hawkins'e göre bu onun için finansal açıdan kazançlı olmayacakları anlamına gelmiyor.
Hawkins, "Trump kartları, büyük bir hayran kitlesine ve medya erişimine sahip biri tarafından tanıtıldıkları için farklı" diye açıklıyor. Öte yandan, "nihayetinde bunlar hiçbir nakit akışı yaratmayan, temel değeri olmayan spekülatif varlıklar."
Yine de Trump'ın bir umudu var. Fiyatlarını büyük ölçüde etkileyecek ayrı bir olay var.
Hawkins, "Trump kazanırsa, fiyatlarının yükselme ihtimali çok daha yüksek," diyor.