Pule peynirini bu kadar özel kılan şey, Balkan eşeğinin sütünden yapılması.
Dünyanın en pahalı peyniri olan Pule, fiyatıyla birçok kişinin birkaç aylık ev kirasını geride bırakıyor.
IFL Science'ın hesaplamalarına göre, 2016'da yaklaşık 450 gramı bin 700 dolara satılan bu peynirin bugünkü karşılığı enflasyonla birlikte yaklaşık 2 bin 300 dolara denk geliyor.
Peyniri bu kadar özel kılan şey ise, Balkan eşeği sütünden yapılması.
Eşek sütü, kırık beyaz bir renge ve ufalanmaya müsait bir dokuya sahip olan Pule peynirinin yüzde 60'ını oluşturuyor.
Az üretim, zor süreç
Eşek sütü hem az elde ediliyor hem de işlenmesi zor. Dişi bir eşek günde en fazla 2 litre süt verebiliyor. Oysa sıradan bir süt ineği, günde 30 ila 45 litre arasında süt üretebilir. Üstelik eşekleri sağmak için özel bir makine de yok. Pule üreticileri bu işlemi hâlâ elle yapıyor.
Dahası, eşek sütünde katı madde oranı düşük olduğundan, aynı miktarda peynir elde etmek için çok daha fazla süte ihtiyaç var.
Sırbistan’daki Zasavica Doğa Rezervi’nde Pule üreten Slobodan Simic, 2019’da SBS Serbian’a verdiği röportajda, “Bir kilo peynir için yaklaşık 25 litre eşek sütü gerekiyor,” diyor.
“Bu da yaklaşık bin euro’luk süt demek. Peynirin dokusu yoğun, tadı ise epey zengin.”
Lezzet açısından Pule, İspanyolların Manchego peynirine benzetiliyor. Ancak bu tadı deneyimlemek kolay değil. Hem üretimi sınırlı hem de fiyatı çok yüksek. Pule’yi denemek isteyenlerin Sırbistan’ın kuzeybatısındaki Zasavica sulak alanlarına, yani kaynağına kadar gitmesi gerekebilir.
Sadece lezzet değil, şifa da sunuyor
Eşek sütü, geçmişte de şifa kaynağı olarak kabul edilirdi. Anne sütüne en yakın süt olarak bilinen eşek sütü, bağışıklık sistemini güçlendiren ve iltihap önleyici özelliklere sahip. Hatta rivayetlere göre, Kleopatra güzelliğini korumak için her gün eşek sütüyle banyo yapıyordu.
Pule dünyanın en pahalı peyniri olabilir, ancak en eski peynir unvanı Tunç Çağı mumyalarının başlarında bulunan kefir peynirine ait. En tehlikeli peynir ise, içinde canlı kurtlar bulunan İtalyan Casu Marzu peyniri.