Yazarın durumu, Sansal’ın serbest bırakılmasını talep eden Avrupalı milletvekillerini ortak bir sesle birleştirdi. Bu dava, Cezayir’de ifade özgürlüğüne ilişkin endişeleri artırdı.
Cezayir'de bir mahkeme, ülkede ifade özgürlüğü konusunda alarm veren ve Fransa ile gerilimi had safhaya çıkaran bir davada Fransız-Cezayirli yazar Boualem Sansal'ın beş yıllık hapis cezasını onadı.
Nükleer savaş sonrası İslamcı totaliter bir toplumda geçen distopik bir roman olan "2084: La fin du monde"un ("2084: Dünyanın Sonu") Academie Française ödüllü yazarı, mart ayında Cezayir'in terörle mücadele yasaları kapsamında suçlanmış ve "ulusal birliği baltalamaktan" hüküm giymişti.
Sansal'ın temyiz başvurusu, hem Fransa'da hem de Cezayir'de yakından takip edildi. Yazarın davası, serbest bırakılmasını talep eden Avrupalı kanun yapıcıları birleştirdi.
Ancak Cezayirli milletvekilleri Avrupa Parlamentosu'nu Sansal'ın tutuklanmasını eleştiren bir karar aldığı için kınadı.
Kuzey Afrika ülkesinin parlamentosunun her iki kanadından milletvekilleri ocak ayında Avrupa Parlamentosu'nun kararını "tek amacı Cezayir'e karşı bariz bir saldırı başlatmak olan yanıltıcı iddialar" nedeniyle azarlayan bir bildiri imzaladılar. Avrupa Parlamentosu'nu siyasi çıkarımlarda bulunmakla suçlayan parlamenterler, amaçlarının Sansal'ın iyiliği mi yoksa "Cezayir'in imajına zarar vermek" mi olduğu konusunda şüphe uyandırdılar.
Sansal Fransa'da kitlesel bir kamuoyu desteği kazanmış durumda.
Geçtiğimiz yıl Fransız haber dergisi Le Point, Prix Goncourt ödüllü Kamel Daoud tarafından yazılan ve birçok ünlü yazar tarafından imzalanan ve Sansal'ın derhal serbest bırakılmasını talep eden bir mektup yayınladı.
Mektubu imzalayanlar arasında Nobel Ödülü sahibi Annie Ernaux, Jean-Marie Gustave Le Clezio, Orhan Pamuk, Salman Rushdie, Peter Sloterdjik, Roberto Saviano ve Wole Soyinka da bulunuyor.
Mektupta şu ifadeler yer alıyor: "Bu trajik haber, baskı, hapis ve tüm toplumun gözetim altında tutulması karşısında ifade özgürlüğünün bir anıdan ibaret olduğu Cezayir'deki endişe verici bir gerçeği yansıtmaktadır."
Sansal geçen yıl Kasım ayında sağcı Fransız medya kuruluşu Frontieres'e verdiği bir röportajda, Fransa'nın Fas topraklarını haksız yere Cezayir'e devrettiğini söylemesinin ardından Cezayir havaalanında tutuklanmıştı.
Savcılar, Cezayir Ceza Kanunu'nun 87. maddesi uyarınca ulusal birliği baltalamak, resmi bir kuruma hakaret etmek, ulusal ekonomiyi baltalamak ve ulusal güvenlik ve istikrarı tehdit eden video ve yayınlar bulundurmak suçlarından hüküm giyen yazar için 10 yıl hapis cezası talep etmişti.
Sansal medyaya yaptığı yorumları savunarak mahkemeye "yorumlarım ya da yazılarım sadece kişisel görüşümdü ve her Cezayir vatandaşı gibi bunu yapmaya hakkım var," dedi.
Dava, Cezayir'in Fransa ile olan ve ihtilaflı Batı Sahra nedeniyle daha da gerilen ilişkilerinde tarihi bir dip noktasında ortaya çıktı.
Bölgesel anlaşmazlık, Cezayir'in güneybatısındaki mülteci kamplarında faaliyet gösteren bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi'ne verdiği destekle Cezayir'in dış politikasının şekillenmesine uzun süredir yardımcı oluyor.
Geçtiğimiz yıl Fransa, Fas'ın egemenlik planını desteklemek için uzun süredir devam eden pozisyonunu değiştirdi. Analistler, Sansal'ın daha geniş diplomatik serpintide ikincil hasar haline geldiğini söylüyor ve suçlamaları Cezayir'in Paris'e karşı kullandığı siyasi bir kaldıraç olarak tanımlıyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron daha önce Cezayir'e Sansal'ı serbest bırakması çağrısında bulunmuştu.
Macron bu yılın başlarında düzenlediği bir basın toplantısında, "Cezayir'in en üst makamlarının insani bir kararla Şansal'ın özgürlüğünü geri vermesini ve mücadele ettiği hastalık için tedavi görmesine izin vermesini umuyorum" demişti.
Macron Sansal için ilk kez konuşmuyordu, zira Cezayir'i hapis cezasıyla "kendini rezil etmekle" suçlamıştı.
Elysee Sarayı'nda Fransız büyükelçilerine hitaben yaptığı konuşmada Macron, "Çok sevdiğimiz, pek çok çocuğu ve pek çok hikayeyi paylaştığımız Cezayir, ağır hasta bir adamın tedavi görmesini engelleyerek kendisini küçük düşürüyor" dedi. "Cezayir halkını ve tarihini seven bizler, hükümetini Boualem Sansal'ı serbest bırakmaya çağırıyoruz."
Sansal'ın destekçileri şimdi ordu destekli Cumhurbaşkanı Abdülmecid Tebbun'un Cezayir'in Bağımsızlık Günü'nü kutladığı ve geleneksel olarak ulusal affın bir parçası olarak seçilmiş mahkumları serbest bıraktığı cumartesi günü bir af çıkaracağını umuyor.
Destekçiler ayrıca, Sansal'ın prostat kanseriyle mücadele ettiği ve tutukluluğunun bir bölümünü cezaevi hastanesinde geçirdiği için zamanlamanın vahim olduğu uyarısında bulunuyor.