Hükümet ve İtalyan Belediyeler Birliği (ANCI), İtalyan mutfağının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesine adaylığını destekledi. Ülke genelinde hâlihazırda 61 Dünya Mirası Alanı ve 19 Somut Olmayan Miras Alanı bulunuyor.
Sözlükte mutfak (cuisine) kelimesine baktığınızda, özellikle belirli bir ülke, bölge veya kuruluşu karakterize eden bir yemek pişirme tarzı ya da yöntemi olarak tanımlanır.
Ancak İtalya için bu anlam fazlasıyla dar kalıyor. Yetkililer, sofrada bir araya gelip yemek yemenin, korunmaya değer neşeli ve aile bağlarını güçlendiren bir ritüel olduğuna inanıyor.
Bu nedenle İtalya Tarım, Gıda Egemenliği ve Ormancılık Bakanlığı, Kültür Bakanlığı ve İtalyan Belediyeler Ulusal Birliği, İtalyan mutfağının UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras statüsüyle tanınması için ortak bir girişim başlattı.
Duyuru, pazar günü ülke genelinde ve dünyanın dört bir yanındaki İtalyan büyükelçiliklerinde “Pazar Öğle Yemeği – İtalyanlar Sofrada” başlıklı etkinlikte yapıldı. Binlerce kişi geleneksel İtalyan yemeklerini tatmaya davet edildi.
Geçiş ritüelleri
Tarım, Gıda Egemenliği ve Ormancılık Bakanı Francesco Lollobrigida, “Biz bir yemek pişirme biçimini aday göstermiyoruz — her ne kadar tüm İtalyan bölgesel mutfakları UNESCO tarafından somut olmayan miras olarak tanınma niteliğine sahip olsa da — biz bir ritüeli aday gösteriyoruz,” dedi.
“Bize ait olan bir ritüel bu; yiyeceğin seçimiyle başlıyor, mutfaktan geçiyor ve hâlâ yediğimiz şey üzerine konuştuğumuz sofralarımıza geliyor. İşte İtalyan mutfağı budur: kuşaktan kuşağa aktarılan kadim bir bilgi, bir araya gelmenin sevinci, buluşmanın ve aile ile dostluk ilişkilerini canlı tutmanın yoludur. Pazar öğle yemeği, dünyanın bize imrendiği bu kültürel özelliğin en yüksek ifadesidir. İtalyan meydanlarında bu kadar çok insanın bir araya geldiğini görmek, mutfağın İtalyanlar için ne anlama geldiğinin büyük bir göstergesi olacak,” diye ekledi Lollobrigida.
Meloni: 'İtalyan mutfağı dünya çapında 250 milyar euro değerinde'
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, pazar gününün özel geleneğini sürdürmenin ülke ekonomisi açısından kritik olduğunu vurgulayarak, bu duyguları paylaştı.
Meloni, RAI televizyonundaki Domenica In programında, “Pazar öğle yemeklerini büyükanne ve büyükbabamla geçirirdim. Benim için pazar öğle yemeği, diplomat pastası da dahil olmak üzere ‘pastarelle’ ile de bağlantılıdır,” dedi.
Meloni, “İtalyan mutfağı sahip olduğumuz en olağanüstü şeylerden biri; kültürümüzü, kimliğimizi, geleneğimizi, gücümüzü ama aynı zamanda ekonomimizi en iyi şekilde anlatır. İtalyan mutfağı dünya çapında yaklaşık 250 milyar euro (12 trilyon 150 milyar Türk lirası) değerinde ve bunun tanınmasını istiyoruz,” diye ekledi.
İtalya Kültür Bakanı Alessandro Giuli ise şunları söyledi: “Gurme mutfaktan halk mutfağına kadar, İtalya, çeşitlenen coğrafi özellikleri ve çok katmanlı tarihsel birikimi sayesinde, malzemeler, yemekler, özel günler ve yemeğe bağlı ritüeller bakımından olağanüstü bir çeşitlilikle zenginleşmiştir. Yemeğin tarihi, medeniyetin ve kültürün tarihidir. İtalyan mutfağı toplumumuzu, tarihimiz ve toprağımızla ilişkilerimizi yansıtır; tüm İtalya’ya özgü bir özellik olarak uzun süredir dünya çapında önceliği tanınmıştır. Bu nedenle İtalyan mutfağının UNESCO somut olmayan kültürel miras adaylığını son derece güçlü bir şekilde destekliyoruz.”
Ayrıca Hükümet ve İtalyan Belediyeler Birliği (ANCI) Başkanı ve Napoli Belediye Başkanı Gaetano Manfredi, şunları vurguladı: “Yemek, kimliğimizin bir dayanağı ve güçlü bir sosyal bağdır. Paylaşmadan yemek olmaz, anlatacak bir hikaye olmadan masa kurulmaz. Bir araya gelip yemek yemek, nesilleri, aileleri ve tüm toplulukları birleştiren bir ritüeldir. İşte bu derin bağdan, İtalyan mutfağının UNESCO mirası olarak adaylığını teşvik etmek için Pazar öğle yemeğini bir sembol olarak seçme fikri doğdu.”
Manfredi sözlerini şöyle sürdürdü: “Birden fazla belediye ve bölgeyi kapsayan bu girişimle, mutfağımızın basit bir yemek sanatı olmanın çok ötesinde olduğunu vurgulamak istiyoruz: Bu, eski jestleri, ritüelleri ve bilgiyi kapsayan, toprak ile insanlar arasındaki bağı güçlendiren erişilebilir ve halk kültürünün bir ifadesidir; ülkemizin ekonomi ve kültürünün başlıca kaynaklarından biridir.”
İtalya'nın UNESCO somut ve somut olmayan mirası
Dünyada UNESCO tarafından miras olarak sınıflandırılmış en fazla siteye sahip ülke olmasının yanı sıra, İtalya’da 61 site ülke genelinde dağılmış durumda ve ayrıca 19 somut olmayan miras da bulunuyor. Bunların en yenileri arasında geleneksel çan sanatı ve opera söyleme uygulaması yer alıyor.
İtalya’nın bu prestijli listeye girip giremeyeceğine ilişkin kararın aralık ayında açıklanması bekleniyor.