Torotoro Ulusal Parkı Müdürü ''Bu, tarihteki en büyük keşif. 1700 fosil ve 17 binden fazla ayak izi bulundu. Milli parkta binlerce yeni izin daha keşfedilmesi çok muhtemel,'' dedi.
Dinozorların Dünya üzerinde derin izler bıraktığı biliniyor. Ancak yeni bir araştırma, gezegen genelinde şimdiye kadar kaydedilmiş en yüksek sayıda üç parmaklı dinozor ayak izinin ortaya çıkarıldığını gösterdi.
Çoğunluğu Kaliforniya’daki Loma Linda Üniversitesi’nden paleontologlardan oluşan bir ekip, Tyrannosaurus Rex’i de içeren teropod dinozor grubuna ait 16 bin 600 ayak izini keşfedip ayrıntılı şekilde belgeledi.
Araştırmacılar altı yıl boyunca Bolivya’nın merkezinde dokuz ayrı noktada çalışma yürüttü. Yapılan incelemeler, bu alanların birbirine bağlı olduğunu ve ortaya çıkan yapının dünyanın bilinen en büyük tarihöncesi sahası olduğunu ortaya koydu. Ayak izlerinin yaklaşık 60 milyon yıllık olduğu ve tüm dinozor sürülerine ait olabileceği belirtiliyor.
Toro Toro Ulusal Parkı Müdürü Celso Aguilar, keşfi şu sözlerle değerlendirdi: “Bu, tarihteki en büyük keşif. 1700 fosil ve 17 binden fazla ayak izi bulundu. Milli parkta binlerce yeni izin daha keşfedilmesi çok muhtemel.”
Karada ve suda izler
Araştırmaya göre, bu bölgede yaşayan ve yeryüzüne hükmeden dinozorlar zaman zaman yüzmeye de çalıştı. Bilim insanları, göl tabanındaki yumuşak çamuru tırmalayan dinozorların 1378 ek yüzme izi bıraktığını tespit etti.
Dinozorlar, su seviyesi yükselmeden hemen önce pençelerini çamura bastı. Bu durum, izlerin üzerinin doğal şekilde kapanmasını sağladı ve yüzyıllar süren erozyondan korunmalarına yardımcı oldu.
Buna rağmen, bölgedeki taş ocaklarında çalışan işçiler uzun süre bu oluşumlara fazla dikkat etmedi. Kireçtaşı çıkarmak için patlatılan kaya katmanları sırasında birçok iz zarar gördü. Araştırmacılar ayrıca, iki yıl önce yol yapım ekiplerinin tünel açma çalışmaları sırasında önemli bir ayak izi alanının, milli park yetkililerinin müdahalesi olmasa neredeyse yok olacağını belirtti.
Uzmanlara göre bu tür tahribatlar, bölgede dinozor kemikleri, dişleri ve yumurtalarının neredeyse hiç bulunmamasını da açıklayabilir. Bolivya’daki Toro Toro’da binlerce ayak izi ve yüzme izi tespit edilmesine rağmen, Arjantin Patagonya’sı ve Brezilya’daki Campanha bölgelerinde görülen türden iskelet kalıntılarına rastlanmıyor.
Bölge ilk olarak 1960’larda keşfedildi. O dönemde yöre halkı, izleri “canavarların yaşadığına” dair işaretler olarak yorumladı. Çiftçiler buldukları kemikleri ezdi ya da tarlalarını sürerken bu alanlara zarar verdi; bu durum milyonlarca yılda oluşan mirasa ciddi hasar verdi.
Bununla birlikte, kemiklerin yokluğunun doğal nedenleri de olabilir. Araştırma ekibine göre izlerin sayısı, düzeni ve hepsinin aynı tortul tabakada bulunması, dinozorların bugünkü Bolivya topraklarında uzun süre yerleşmediğini gösteriyor. Bilim insanları, dinozorların bu bölgeyi daha çok güney Peru’dan kuzeybatı Arjantin’e uzanan antik bir kıyı koridoru boyunca geçiş güzergâhı olarak kullandığını düşünüyor.