Alexis Tsipras Yunanistan’daki aşırı sol parti Syriza’nın başkanı. Yunanistan’daki son seçimlerde büyük bir çıkış yakaladı ve en fazla ikinci oyu alan parti oldu. Bu sene ilk defa Avrupa Komisyonu Başkanlığı için adaylar önceden belirlendi ve Tsipras, Avrupa Sol Partisi’nin başkan adayı oldu. Bazıları kurtuluşu onda görse de, kimileri onun Brüksel için büyük bir tehlike olduğunu düşünüyor.
Reporter’ın bu bölümünde Yunanlı lider Alexis Tsipras’ın hayatına bir bakış atacağız.
Atina’da doğup büyüyen Tsipras, politikaya yabancı değil. Daha 17 yaşında Kominist Parti üyesi oldu. 90’lı yıllarda, eğitim reformları için yapılan öğrenci oturma eylemine liderlik etti. Kişisel mahremiyetine çok düşkün ve 2 çocuğu olan lider, kız arkadaşıyla liseden beri birlikte yaşıyor.
2 sene öncesine kadar Yunanistan dışında tanınmıyordu, ancak Tsipras’ın başkanı olduğu radikal sol parti Syriza, 2012 seçimlerinde en fazla ikinci oyu alınca siyasi ünü arttı.
Ona oy verenler, Yunanistan’da son 4 yıldır devam eden ekonomik kriz ve bunun beraberinde getirdiği kemer sıkma politikasında mağdur olan insanlardan oluşuyor. Halk kurtuluşu Tsipras’da görüyor.
Hükümeti kurmak mümkün olmasa da, Tsipras şimdi Yunanistan muhalefet lideri, ve kemer sıkma politikasını bitirmek istiyor. Acaba başarılı olabilecek mi?
Avrupa Komisyonu başkanlığı adaylığı hakkında daha fazla bilgi edinebilmek için Tsipras’ın bir sonraki durağına gidiyoruz. Buradaki takım sadece Avrupa elemeleri için değil, Yunanistan yerel seçimleri için de ter döküyor. İkisi de Mayıs ayında yapılacak.
Burası Atina’nın güney doğusundaki Syros adası. Tsipras tüm Yunanistan’da olduğu gibi burada da yerel halkın sorunlarını dinlemek istiyor.
Bu konuşma, Avrupa Birliği ve özellikle de 3’lü yönetim sistemi ile Yunan hükümetinin kemer sıkma politikası uygulayarak maaş kesintisi yapmasını ve vergilerin artırmasını eleştirecek.
İğneleyici konuşması buradaki yerel halkla bütünleşiyor.
Alexis Tsipras, Syriza Partisi Başkanı: ‘‘Şimdiki hükümet ve öncekileri, 2010 yılından beri uyguladıkları politikalarla bu ülkedeki ‘orta sınıfı’ yok ettikleri için kutluyorum. Ayrıca gençler için işsizlik oranını yüzde 30’dan 60’lara çıkardılar. Bunun yanında 300 bin eşşiz bilim adamını bu ülkeden kaçırarak onları mülteci konumuna soktular. Bu başarınızdan dolayı sizleri tebrik ediyorum.’‘
Yunanistan Kominist Partisi üyeliğinden, aşırı sol Syriza Partisi başkanlığına Tsipras, Avrupa Birliği’nin kabul ettiği yeni liberal politikaları sert bir şekilde eleştirdi. Acaba bu eski güçlerle Brüksel’de tartışabilecek mi? Bu adam hakkında insanlar ne düşünüyorlar:
Mantheos Tsimitakis, Tsipras’ın üniversiteden arkadaşı: ‘‘Yıllar önce o zamanki eğitim bakanını tartışmak için 10 kişilik bir komite kurduk ve bu 10 kişi arasında neyi tartıştığımızı tam olarak bilen yoktu. Pankartlar dolusu talebimiz vardı ama görüşme yapacak düzeyde değildik. Alexis bizden farklıydı. O, 17 yaşında bile herşeyi tartışabilecek düzeydeydi.’‘
On yedi yaşındaki öğrenci liderliğinden yükselen bir politik değere… Tsipras gerekli düzenlemeyi yapmak zorunda. Birçok Yunan vatandaş onun kemer sıkma politikasının zararlı etkilerini durduracağına inanıyor. Kimilerine göre o, Yunanistan’ın Avrupa’daki geleceği için bir tehlike. Her iki durumda da o halka mal olmuş biri.
Bazı şeyler Tsipras’ın eski hocası ve arkadaşına göre pek de kolay olmayacak:
Yiannis Protonotarios, Tsipras’ın üniversiteden hocası ve arkadaşı: ‘‘Sade bir hayatı seviyor. Motosikletine biniyor ve hepsi bu kadar. Şimdi tanınıyor ve bunu eskisi gibi sıklıkla yapamayacak. Bu sebeple, benim bu sessiz sakin mekanıma gelip ailesi ile bir 10 gün kadar geçirmeyi çok seviyor.’‘
Motosikletini şimdilik korumalarına bırakan Alexis Tsipras’ın şu anda bir görevi var: Sol Parti’nin polikaları ile AB’nin geleceğini şekillendirebilmek ve Avrupa ile Yunan halkını buna ikna etmek. Tsipras, Avrupa karşıtı olmadığını ve sadece kemer sıkma politikasını durdurarak Brüksel’e yeniden demokrasi getirmek istediğini belirtiyor.
Alexis Tsipras, Avrupa Komisyonu Başkan adayı: ‘‘Avrupa’daki sağ kanat güçlendiği için üzgünüz. Bu partiler Avrupa Birliği’ni yok etmek istiyor ve şu anki ekonomik durumun Avrupa’yı vurmasından dolayı kaygılıyız. Bunlar hep kemer sıkma politikasından dolayı oluyor. Bu politika asla çözüm olamaz ve bizi krizden çıkaramaz. Avrupa’nın yeni bir sosyal düzenlemeye ihtiyacı var.’‘
Avrupa için yeni bir düzenleme… Sol Parti, Tsipras Avrupa Komisyonu Başkanı olduğunda bunun uygulanmasını ümit ediyor. Ancak, bu ekonomik yaklaşım Avrupa Birliği’nin en yüksek rütbeli işi için uygulanabilir değil, sadece politik bir mesaj gibi görünüyor.
Babis Papdimitriou, ekonomi analiz uzmanı: ‘‘Yunanistan büyük bir dertle uğraşıyor. Yunan halkı çok acı çekti. Bu sebeple, Avrupa’da sol gruba oy vermiş vatandaşlar için Yunanlı bir aday çok çok isabetli olur. Ancak Tsipras’ın Brüksel’den biraz uzak olduğu ve Avrupa’nın şu anda mücadele ettiği asıl krizle nasıl başa çıkabileceği konusunda pek bilgisi olduğunu zannetmiyorum.’‘
Elena Panaritis, ekonomist, eski Pasok üyesi: ‘‘Bu lider iki, üç sene önceki Tsipras değil. O, kendini geliştirdi. Koridorları arşınladı ve Avrupa’nın birçok lideriyle görüştü. Ülkedeki birçok girişimciyle bir araya geldi ve özel sektörle buluştu. O kesinlikle solu temsil ediyor ama radikal değil.’‘
Tsipras’ın dikkate değer bir siyasetçi olup olmadığına dair şüpheler var. Seçim alanlarında gösterdiği güçlü duruş, Avrupa Komisyonu Başkanlığı’ndan ziyade onu Yunanistan’ın yeni başbakanı yapabilir gibi görünüyor.
Alexis Tsipras, Avrupa Komisyonu Başkan adayı: ‘‘Bence Avrupa’daki politik rakiplerimiz beni Yunanistan Parlamantosu’ndan ziyade, AB Komisyonu’nda görmeyi tercih ederler. Çünkü Yunanistan’da gerçek radikal sol bir grupla uğraşmak, Avrupa’nın siyasi gündemi için çok daha zor olacaktır.’‘
Radikal değişiklik Yunanistan’da mı yoksa Avrupa’da mı olacak? Oy verenler, 25 Mayıs’ta hangi yöne gitmek istediklerini belirleyecekler.