AB'nin Ukrayna'ya 35 milyar euro kredi sağlama planı, Macaristan'ın şimdiye kadar engellediği yaptırım rejiminde önemli bir değişiklik içeriyor.
REKLAM
Macaristan'dan Salı günü yapılan açıklamada, Avrupa Komisyonu'nun Ukrayna'nın savaştan zarar gören ekonomisini desteklemek üzere önerdiği 35 milyar euroluk kredinin, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) 5 Kasım'da yapılacak başkanlık seçimlerine kadar bekletileceği duyuruldu.
Kredi, Rus Merkez Bankası'nın dondurulan varlıklarından elde edilen kârın, Avrupa Birliği (AB) kasasını muaf tutarak, Kiev'e verilen paranın kademeli olarak geri ödenmesi amacıyla kullanacak. Diğer G7 müttefiklerinin de toplam miktar 45 milyar euroya (50 milyar dolar) ulaşana kadar katkıda bulunması bekleniyor.
ABD, AB'nin dondurulan varlıklara yönelik yaptırımlarının her altı ayda bir oybirliğiyle yenilenmesi gerektiği göz önüne alındığında, benzeri görülmemiş bu planın uzun vadeli istikrarı konusunda endişeli. Bu da her an bir üye devletin yenilemeyi engelleyebileceği, mal varlıklarını çözebileceği ve tüm projeyi kargaşaya sürükleyebileceği anlamına geliyor.
Özellikle Macaristan, bazıları Kremlin'in çıkarlarına hizmet eden tartışmalı tavizler elde edene kadar yaptırımları engellemesiyle ünlendi.
Washington'un endişelerini yatıştırmak için Brüksel, dondurulan mal varlıklarının yenilenme süresini altı aydan 36 aya uzatmayı önerdi.
Üye devletlerin çoğu Ukrayna'nın içinde bulunduğu mali sıkıntı göz önüne alındığında milyarlarca dolarlık kredinin bir an önce verilmesi gerektiği konusunda hemfikir olsa da Macaristan'ın acelesi yok gibi görünüyor: Budapeşte'ye göre, yaptırım rejiminde yapılacak önemli değişiklik 5 Kasım'a kadar beklemeli.
Kredinin onaylanması için nitelikli çoğunluk gerekirken, yaptırımlarda yapılacak değişiklik için oybirliği gerekiyor.
Macaristan Maliye Bakanı Mihály Varga, Lüksemburg'daki bakanlar toplantısının ardından salı günü yaptığı açıklamada Macaristan'ın pozisyonuna ilişkin olarak, "Biz bu konunun -Rusya yaptırımlarının uzatılması- ABD seçimlerinden sonra karara bağlanması gerektiğine inanıyoruz," dedi.
Varga, iki başkan adayının - Kamala Harris ve Donald Trump - Rusya'nın saldırganlığı ile başa çıkma konusunda zıt yaklaşımlar savunduğunu ve bloğun bir sonraki adımlarını Amerikan halkının kimi seçeceğine bağlı olarak atması gerektiğini savundu.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, Trump'ın seçilmesini tercih ettiğini gizlemiyor.
Varga gazetecilere verdiği demeçte, "Gelecekteki ABD yönetiminin bu konuda hangi yönde ilerleyeceğini görmeliyiz," dedi. "Başkanlık seçimlerine ve aday kampanyasına bakabilirsiniz: bu sorunu çözmek için kesinlikle farklı iki yol var; biri barış yönünde, (diğeri ise) savaşa devam etmek (yönünde)."
Bakan, mevkidaşlarının 35 milyar euroluk kredi konusunda "mükemmel bir görüşme" yaptıklarını ancak "elbette kasım ayına kadar beklememiz gerektiğini" vurguladı.
Yanında konuşan Avrupa Komisyonu Üyesi Paolo Gentiloni, bakanların yaptırım rejiminin değiştirilmesine "yarı oybirliğiyle" destek verdiklerini söyledi ve bunu ABD'nin "eşit oranda" katılımını sağlamak için bir "ön koşul" olarak nitelendirdi.
Gentiloni, G7 müttefikleri arasında "yük paylaşımından" bahsederek, "Bu işin siyasi kısmı" dedi.
Krediyle ilgili tartışmalar çarşamba günü Brüksel'de AB büyükelçilerinin katılacağı bir toplantıda devam edecek. Şu anda AB Konseyi dönem başkanlığını yürüten Macaristan, oturumu yönetmekle görevlendirildi.