Grönland'da seçimle iş başına gelen beş partiden dördü, ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in kutup adasına yapacağı ziyaret öncesinde geniş bir koalisyon kurma konusunda anlaştı.
REKLAM
Grönlandlı milletvekilleri, ABD Başkanı Donald Trump'ın Danimarka'ya bağlı Arktik ülkesini ilhak etme yönündeki baskı ve tehditleri karşısında bir araya gelerek, Perşembe günü yeni bir hükümet kurma konusunda anlaştı.
Bu ayın başlarında Grönland Parlamentosu'na seçilen beş partiden dördü, yasama meclisindeki 31 sandalyeden 23'üne sahip geniş bir koalisyon kurmayı kabul etti. Yerel basına göre anlaşma Cuma günü imzalanacak.
Anlaşma, Trump'ın Grönland'ın kontrolünü "öyle ya da böyle" ele geçirme çabalarını hızlandırdığı ve yoğunlaştırdığı bir dönemde imzalandı.
ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'in cuma günü eşi ile birlikte Grönland'a gelmesi planlanıyor. Vance, eşi Usha Vance ile birlikte ABD'nin füze gözetleme ve savunma operasyonlarını destekleyen Pituffik Uzay Üssünü ziyaret edecek.
Usha'nın başlangıçta tek başına ziyaret etmesi planlanıyordu ancak JD Vance çarşamba günü yaptığı açıklamada, "tüm bu eğlenceyi tek başına yaşamasına" izin vermemek için seyahatinde ona eşlik edeceğini duyurdu.
Parlamentodaki en büyük parti olan Demokraatit partisinin lideri Jens-Frederik Nielsen geniş bir koalisyon kurma niyetindeydi.
Merkez sağ partisinin 11 Mart seçimlerindeki sürpriz zaferinden bu yana Nielsen, ABD baskısına direnmek için acil bir koalisyonun hayati önem taşıdığını savunuyor.
Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, Vances'in planladığı geziyi "çok agresif" olarak nitelendirerek eleştirdi.
Başbakan Egede, yerel medyaya yaptığı açıklamada, "Müttefikimiz ve dostumuz olan ve yakın çalışmaktan hoşlandığımız Amerikalılara yakın zamana kadar güvenebilirdik," dedi. ve şöyle devam etti: "Ama artık o dönem geride kaldı, bunu kabul etmek zorundayız çünkü yeni Amerikan liderliği bugüne kadar üzerinde birlikte durduğumuz konulara tamamen kayıtsız, çünkü artık tek mesele ülkemizi bizim başımıza geçirmeleri."
Trump, Danimarka'ya bağlı özerk bir bölge olan Grönland'a zengin maden yataklarına sahip olduğu ve ABD, Rusya ve Çin'in Kuzey Kutbu'ndaki konumları için yarıştığı bir dönemde stratejik hava ve deniz yollarının üzerinde bulunduğu için göz dikti.
Putin, ABD'nin Grönland'a yeniden ilgi göstermesine şaşırmadı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin perşembe günü yaptığı açıklamada, Trump'ın Grönland'ın kontrolünü ele geçirme çabasının, ABD'nin maden zengini bu bölgeye uzun zamandır duyduğu ilgi göz önüne alındığında şaşırtıcı olmadığını söyledi.
Artic limanı Murmansk'ta düzenlenen bir politika forumunda konuşan Putin, ABD'nin Grönland'ın kontrolünü ele geçirme planlarını ilk kez 19. yüzyılda düşündüğünü ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Danimarka'dan satın almayı teklif ettiğini belirtti.
Putin, "Sadece ilk bakışta şaşırtıcı görünebilir ve bunun mevcut ABD yönetiminin bir tür abartılı konuşması olduğuna inanmak yanlış olur. ABD'nin Kuzey Kutbu'ndaki jeostratejik, askeri-politik ve ekonomik çıkarlarını sistematik olarak ilerletmeye devam edeceği açıktır," dedi.
Trump, ABD'nin müttefiki ve NATO üyesi olan Danimarka'nın kendi kendini yöneten, mineral zengini topraklarını bir şekilde kontrol etmesi gerektiğini öne sürerek Avrupa'nın büyük bir kısmını kızdırdı.
Kuzey Kutbu ve Kuzey Atlantik'in Kuzey Amerika'ya açılan deniz kapısı olan Grönland, hem Çin hem de Rusya'nın su yollarına ve doğal kaynaklarına erişim arayışında olması nedeniyle daha geniş bir stratejik değere sahip.
Putin, Rusya'nın NATO'nun Kuzey Kutbu'ndaki faaliyetlerinden endişe duyduğunu ve kutup bölgesindeki askeri kabiliyetini güçlendirerek karşılık vereceğini belirtti.
Rusya'nın komşuları Finlandiya ve İsveç'in ittifaka katıldığına dikkat çeken Putin, "NATO üyelerinin Uzak Kuzey'i olası çatışmaların bölgesi olarak tanımlamasından kesinlikle endişe duyuyoruz," dedi.
Uzak Kuzey, Rusya'nın çoğunlukla Kuzey Kutup Dairesi'nin kuzeyini kapsayan bir bölge olarak biliniyor.
Putin sözlerini şöyle sürdürdü: "Rusya, Kuzey Kutbu'nda hiç kimseyi tehdit etmedi, ancak gelişmeleri yakından takip edeceğiz. Askeri kabiliyetimizi arttırarak ve askeri altyapımızı modernize ederek uygun bir karşılık vereceğiz."
Rusya, ısınan gezegen nedeniyle azalan kutup buzlarının kaynaklar ve nakliye rotaları için yeni fırsatlar sunması nedeniyle ABD, Kanada, Danimarka ve Norveç ile rekabet ederek Kuzey Kutbu'nun geniş alanları üzerinde nüfuzunu arttırmaya çalışıyor.
Çin de Dünya'nın keşfedilmemiş petrol ve gazının dörtte birine sahip olduğuna inanılan Grönland'a artan bir ilgi gösteriyor.
Putin, "Ülkemizin egemenliğinin ihlal edilmesine izin vermeyeceğiz, kutup bölgesinde barış ve istikrarı desteklerken ulusal çıkarlarımızı güvenilir bir şekilde koruyacağız," dedi.
Rusya'nın Kuzey Kutbu'ndaki askeri varlığını güçlendirme sözü veren Putin, Kremlin'in bölgede daha geniş bir uluslararası iş birliğine kapıyı açık tuttuğunu vurguladı.