AB diplomatlarının sınır dışı edilmesi, bu yaz Libya’dan Avrupa’ya yönelik düzensiz göç dalgasını önleme çabalarını zorlaştırma riski taşıyor.
REKLAM
Avrupa Birliği liderleri, askeri lider Halife Hafter’in önceki AB temsilcilerini ülkeden göndermesinin ardından Libya’ya yeni bir diplomatik heyet gönderilmesi konusunda anlaştı.
Ukrayna’nın Yeniden İnşası Konferansı kapsamında Roma’da bir araya gelen Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Malta Başbakanı Robert Abela, Libya ile yeniden ilişki kurmanın önemine vurgu yaptı.
Dört lider, Yunanistan, İtalya ve Malta’dan bakanların ve Avrupa Komisyonu’ndan bir heyetin yeniden Libya’ya gönderilmesiyle, “Avrupa Takımı” (Team Europe) girişiminin yeniden canlandırılması gerektiği konusunda hemfikir oldu.
Team Europe, Avrupa Birliği, üye ülkeler, Avrupa Yatırım Bankası (EIB) ve Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası’ndan (EBRD) oluşuyor ve sorunlara koordineli bir yaklaşım geliştirmeyi hedefliyor.
Roma’daki görüşmeler, Halife Hafter’in, Bingazi merkezli Libya yönetiminin meşruiyetini tanımaya zorlamak amacıyla, salı günü AB heyetini adeta “tuzakla” bir toplantıya çektiği iddialarının ardından geldi. Konuya yakın bir kaynak Euronews’e yaptığı açıklamada, Hafter’in bu hamlesinin planlı olduğunu söyledi.
Heyet, Bingazi havaalanına vardığında “istenmeyen kişi” (persona non grata) ilan edilerek Libya topraklarını terk etmeleri istendi.
Heyette, AB’nin İçişlerinden Sorumlu Komiseri Magnus Brunner, İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi, Malta İçişleri Bakanı Byron Camilleri, Yunanistan Göç ve İltica Bakanı Athanasios Plevris ile AB’nin Libya Büyükelçisi Nicola Orlando yer alıyordu.
Heyet, uluslararası alanda tanınan Ulusal Birlik Hükümeti (GNU) lideri Abdulhamid Dibeybe’nin kontrolündeki Trablus’ta hükümet temsilcileriyle görüştükten sonra doğu Libya’ya geçmişti.
Bu diplomatik kriz, Avrupa’nın Libya’dan gelen düzensiz göçü durdurma çabalarını daha da karmaşık hale getirme riski taşıyor.
Son haftalarda göç sayısında büyük artış yaşanırken, Yunanistan çarşamba günü Kuzey Afrika’dan deniz yoluyla gelenlerin sığınma başvurularını geçici olarak durdurduğunu açıkladı.
Perşembe günü, Girit Adası’nın güneyinde yakalanan 500’den fazla kişi, Atina yakınlarındaki Lavrio limanına taşındı.
Bu transfer, adadaki geçici kabul merkezlerinin kapasitesini aşması nedeniyle yapıldı. Girit, hafta sonundan bu yana günde yaklaşık 500 yeni göçmen akınıyla karşı karşıya.
Avrupa’ya ulaşma çabası sürüyor
Girit’teki yetkililer, Somali, Sudan, Mısır ve Fas’tan gelen göçmenleri ağırlamak için geçici tesislerle temel hizmetleri sağlamaya çalıştıklarını belirtti.
Yunanistan, Orta Doğu, Afrika ve Asya’daki çatışmalardan ve yoksulluktan kaçanlar için AB’ye açılan ana kapılardan biri olmayı sürdürüyor.
Geçen yıl göçmen sayısında artış yaşandı: BM Mülteciler Yüksek Komiserliği verilerine göre, 2023’te yaklaşık 48 bin olan sayı, 2024’te 60 bini aştı — bunların çoğu deniz yoluylaydı.
2025’in ortasına kadar olan dilimde ise, Yunanistan’a 16 bin 290 göçmen giriş yaptı; bunların 14 bin 600’ünden fazlası deniz yoluyla geldi.
Yunanistan, Türkiye ile deniz sınırında devriyeleri artırdıkça, insan kaçakçıları daha uzun ve tehlikeli olan Kuzey Afrika–Avrupa rotasını kullanmaya başladı. Bu rotada daha büyük ve çok sayıda göçmen taşıyabilen tekneler tercih ediliyor.