Dünya genelindeki merkez bankalarının dijital para birimlerine olan ilgisi artıyor.
REKLAMYeni bir araştırmaya göre, 134 ülkenin merkez bankası, dijital para birimlerine eskiye kıyasla daha ilgili.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) merkezli düşünce kuruluşu Atlantic Council'in verilerine göre, bu ülkelerden 66'sı “ileri aşama keşif” sürecinde bulunuyor; bu, bir merkez bankası dijital para biriminin geliştirilme, pilot uygulama veya piyasaya sürülme aşamasında olduğu anlamına geliyor.
Atlantic Council'a göre, bir merkez bankası dijital para birimi (CBDC), bir ülkenin parasının dijital formudur ve bu para birimi ülkenin ulusal bankası tarafından dağıtılır.
Araştırma, merkez bankalarının para basmak yerine, hükümetin tam güveni ve kredisiyle desteklenen elektronik madeni paralar veya hesaplar çıkaracağını belirtiyor.
Bu, kripto paralar gibi diğer çevrim içi para birimlerinden farklı çünkü merkez bankası tarafından destekleniyor.
"Para ve ödemeler daha dijital hale geldikçe, dünyanın merkez bankaları kamuya açık bir seçenek sunmaları gerektiğinin farkına vardı — yoksa paranın geleceğini kaçıracaklar," deniliyor.
Mayıs 2020'de sadece 35 ülkenin bu konuya ilgili olduğu döneme kıyasla dijital para birimlerine olan ilginin üç kat arttığı vurgulanıyor.
Şu anda dijital para birimini hayata geçiren üç ülke var: Bahamalar, Jamaika ve Nijerya. Bu üç ülke de dijital para birimlerinin erişimini genişletmek için çalışmalar yürütüyor.
Avrupa'daki yankıları
Avrupa Merkez Bankası (ECB-AMB), Euro Bölgesi'ndeki herkesin kullanabileceği bir para birimi oluşturmak için Temmuz 2021'de dijital euro projesini başlattı.
Dijital euro, "nakdin yerine geçecek" şekilde tasarlanmış olup, müşterilere mal ve hizmetler için ödeme yapma konusunda ücretsiz, evrensel olarak kabul edilen bir seçenek sunacak.
Euro ile ödeme yapmanın bir başka yolu olan dijital euro, gerektiğinde banknotlara dönüştürülebilecek.
Dijital euro ayrıca, ECB'nin Haziran 2024'teki raporunda belirtildiği şekliyle, “AB'nin şu anda pazarı büyük ölçüde domine eden, Avrupa dışı özel ödeme sağlayıcılarına olan bağımlılığını azaltacak."
Raporda, müşterilerin ödeme sistemini tanıması nedeniyle satıcılar için de avantajlı olacağı ve ürün satış olasılıklarının artacağını vurgulanıyor.
Nakit ödemelerde ise bir değişim olmayacak.
ECB'nin yayınladığı blog yazısında, “Nakit, önemini koruyor: küçük mağazalardaki ödemelerde ve kişiler arası işlemlerde hala tercih edilen ödeme aracı,” denildi.
REKLAM“Euro Bölgesi'ndeki çoğu insan, banknotlar ve madeni paralarla ödeme yapma seçeneğini korumak istiyor.” ifadelerine yer verildi.
Proje şu anda ECB'nin dijital para birimiyle yapılan ödemelere altyapı oluşturduğu ve olası bir yaygınlaştırma planını belirlediği bir "hazırlık aşamasında."
ECB şu ana kadar tüketici işlemlerinde “nakit benzeri” bir gizlilik seviyesi sunmayı başardı; bu, kullanıcıların alışveriş yaparken verilerinin satıcıyla paylaşılmasını koruyor.
Banka ayrıca, dolandırıcılığı ve siber saldırıları önlemek için araştırmalar yaparken bir yandan geliştirme süreci devam ediyor.
REKLAMEğer dijital euroyu hayata geçirmeye karar verirlerse, ECB, tüketicilerin bir banka veya postane aracılığıyla dijital euro cüzdanı alabileceğini duyurdu. Daha sonra insanlar cüzdana para yatırıp kullanmaya başlayabilecek.
Bankanın dijital euroyu uygulamaya koyup koymayacağına dair kesin karar ise Ekim 2025'te verilecek.