İngiltere savunmasını nasıl güçlendiriyor?: Savaşa hazırlık planına dair bilinenler

REKLAM

İngiltere haziran ayında Stratejik Savunma İncelemesi başlatarak savaşa hazır olma durumuna bir adım daha yaklaştı.

Bu, ülkenin tehditlere karşı caydırıcılık ve savunma yöntemlerinde "dönüm noktası" niteliğinde bir değişim olup, "savaşa hazır olma" durumuna doğru kaymaktadır.

İngiltere gözden geçirme çalışmasında savunma harcamalarını 2027 yılına kadar yüzde 2,5'e çıkararak NATO kriterini aşmayı ve "mali ve siyasi koşullar elverdiğinde" yüzde 3'e çıkarmayı taahhüt ediyor.

Plana göre bu sayede "konvansiyonel ve dijital savaşçıları, insansız hava araçlarının gücünü, tanklarda ve toplarda yapay zekayı, yıllarla değil aylarla ölçülen tedariklerle" birleştiren bir ordu yaratabilecek.

Bunlar, İngiltere'nin bu yeni planda taahhüt ettiği yeni askeri teknolojilerden bazıları.

İngiliz Hava Kuvvetleri'nin 'yeni nesli'

İngiltere'nin yeni planındaki ilk taahhütlerden biri F-35 jetleri, yükseltilmiş Typhoonlar ve yeni nesil hızlı jetlerle "yeni nesil" bir Kraliyet Hava Kuvvetleri (RAF) oluşturmak.

İngiliz ordusu halihazırda, kısa saha üslerinden ve İngiliz Donanması'nın hava kabiliyetine sahip gemilerinden kalkan, kısa kalkış ve dikey iniş yapabilen F-35 Lightning'e güveniyor.

Şu anda Donanma tarafından kullanılanlar 16 metrenin biraz altında uzunluğa, saatte 1.6 Mach'a (1,914 kilometre) kadar çıkabiliyor ve 18 bin ton kaldırma kapasitesine sahip.

F-35 Lightning'in üreticisi Lockheed Martin, 2024 yılında İngiltere'nin 138 adet F-35 alma taahhüdünü yeniden teyit ettiğini ve uçakların Kraliyet Donanması ve Hava Kuvvetleri tarafından ortaklaşa yönetileceğini söyledi.

Uzmanlar daha önce Euronews Next'e, Amerikan Lockheed Martin şirketinin program güncellemelerinin nasıl ve ne zaman yapılacağını kontrol etmesine izin verecek olası bir "kill switch" ile ilgili endişelerini dile getirmişti. Ancak firma böyle bir "kill switch"in varlığını reddetti.

Euronews Next, İngiliz Parlamentosu'na F-35 anlaşmalarının bu endişelere rağmen devam edip etmeyeceğini sordu ancak hemen bir yanıt alamadı.

Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü'nde (RUSI) askeri bilimler direktörü Matthew Savill, F-35'in iyi bir uçak olmasına rağmen, İngiltere ordusunun Spear 3'ün "acınacak derecede yavaş" uygulanması nedeniyle onunla birlikte kullanılacak uzun menzilli bir standoff silahının eksik olduğunu söyledi.

Bu teknolojinin İngiliz silahlı kuvvetlerinin halihazırda sahip olduğu silahları güçlendirmek için kullanılması gerektiğini de sözlerine ekledi.

İngiltere, raporun açıklanmasından kısa bir süre sonra düzenlediği basın toplantısında "Esasen savaş kabiliyetimizi ve ateş gücümüzü geliştirmemiz gerekiyor," dedi.

Eurofighter Typhoon'un kullanımdan kaldırılması

İngiltere ayrıca yeni nesil "hızlı jetler" üzerinde de çalışacağını açıkladı. Plan, bunun 2035 yılına kadar altıncı nesil bir savaş uçağı yaratmak üzere Birleşik Krallık BAE Systems, Japonya Uçak Sanayi Geliştirme ve İtalya Leonardo S.P.A. arasında bir ortak girişim olan Küresel Savaş Hava Programı (GCAP) aracılığıyla gerçekleşeceğini söylüyor.

Parlamentonun Kasım 2024 tarihli bir raporunda, 2 milyar sterlin (2,37 milyar euro) yatırım yapıldığı ve İngiliz hükümetinin program için önümüzdeki on yıl içinde 12 milyar sterlin (14,2 milyar euro) daha ayırdığı belirtiliyor.

Yeni uçaklar, İngiliz parlamentosuna göre 2030'larda aşamalı olarak hizmet dışı bırakılması planlanan mevcut Eurofighter Typhoon'un yerini alacak.**

Oxford Üniversitesi'nde kıdemli bir araştırma görevlisi olan David Bacci'nin The Conversation için kaleme aldığı makaleye göre, İngiltere, Japonya ve İtalya ordularının geliştirmek istedikleri gibi altıncı nesil uçaklar mevcut beşinci nesil savaş uçaklarından daha gelişmiş olacak.

Bacci'ye göre altıncı nesil avcı uçaklarındaki olası yeniliklerden biri, uçakları havada daha gizli hale getirecek olan itme vektörlüğü lehine uçağın arkasındaki dikey kuyrukların tamamen kaldırılması.

Bacci ayrıca uçakların daha iyi performans için geliştirilmiş motorlara, uçaktan insansız hava araçlarının konuşlandırılmasına ve "pilotun etkin bir şekilde savaş yöneticisi olmasını sağlayacak" sanal gerçeklik (VR) ile desteklenen "gelişmiş bir dijital kokpite" sahip olabileceğini de sözlerine ekledi.

Bu savaş uçaklarına yönelik planlar, "10 kat daha ölümcül" olan ve hava savunması, yapay zeka, uzun menzilli silahlar ve kara drone sürülerini birleştiren bir ordu için daha geniş bir plana dahil edilecek.

Askeri bilimler direktörü Matthew Savill, GCAP'in kısa vadede İngiltere havacılık endüstrisi için "oldukça önemli" olduğunu, ancak "yakın vadede çok fazla taahhüt içeren büyük bir proje" olduğunu ve muhtemelen önümüzdeki 15 yıl boyunca faaliyete geçmeyeceğini söyledi.

"Savill, "[İngiltere'nin] fiilen önemli bir kaynak tercihi yaptığını tahmin ettiğim alanlardan biri de GCAP. Savaş havası açısından, büyük bahis oynuyoruz," dedi.

Her '18 ayda bir' yeni denizaltılarla 'hibrit' bir Kraliyet Donanması

Savill, hava savaş uçaklarının da "hibrid" bir Kraliyet Donanmasına entegre edileceğini ve Kuzey Atlantik'te "ve ötesinde" devriye gezmek için insansız hava araçları, savaş gemileri ve denizaltılarla birlikte kullanılacağını sözlerine ekledi.

Savill, planın ayrıca AUKUS programı aracılığıyla 12 adede kadar "konvansiyonel silahlı, nükleer enerjili saldırı denizaltısı vaat ettiğini söyledi.

Plana göre "her 18 ayda bir" yeni bir denizaltı teslim edilmesi hedefleniyor. Bu da önümüzdeki 10 yıl içinde bölgeye 30 bin çıraklık ve 14 bin mezun istihdamı sağlayacak.

Savill, bu hedefe ulaşmak için denizaltıların üretileceği Barrow ve Raynesway, Derby'ye "önemli" yatırım yapılması gerektiğini, ancak planın bunu nasıl başaracağını ortaya koymadığını söyledi.

Savill, bu hedeflere ulaşmak için Birleşik Krallık silahlı kuvvetlerinde "büyük bir değişiklik" olması gerekeceğini belirterek, "Bence bu zor bir hedef belirlemek gibi geliyor," dedi.

"[İncelemenin] koyduğu bu hedefler, iki yıl içinde büyük işleri bile sözleşmeye bağlamanız gerektiğini söylüyor.

"Bunu nasıl yapacaklarını merak ediyorum, çünkü şimdiye kadarki sicil pek parlak değil,"

İngiltere şu anda yedi Astute Sınıfı saldırı denizaltısı işletiyor. Bu denizaltılar 2030'ların sonunda yeni denizaltılar tarafından aşamalı olarak kullanımdan kaldırılacak.

Ukrayna'nın çıkardığı dersler

İngiltere, savaşa hazırlık stratejisinde insansız hava araçları, veri ve dijital savaşın gücünden yararlanma gibi Ukrayna'daki savaş alanından çıkarılan bazı dersleri benimseyeceğini söylüyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: "Bugün için temel ders, insanlık tarihinin hiçbir döneminde olmadığı kadar hızlı gelişen teknolojiyle birlikte, kendi kuvvetlerimizin ve tüm savunmanın savaş hızında yenilik yapması gerektiğidir."

Uzmanlara göre Ukrayna'da öne çıkan teknolojilerden biri, ülkenin silah tedarikinin yaklaşık yüzde 25'ini oluşturan drone endüstrisi.

Kiev Ekonomi Okulu'na göre ordu, 2022 işgalinin başlangıcında yaklaşık 5 bin olan insansız hava aracı sayısını 2024'te 4 milyona çıkardı. Ordu şu anda taşıyıcı dronlar, hedef dronlar, elektronik savaş dronları ve yapay zeka destekli sürü dronlar gibi uzmanlaşmış dronlardan oluşan ulusal bir portföye sahip.

İngiltere'nin savunma planında drone filosu için özel bir yatırım planlanmasa da, uzun menzilli, tek kullanımlık, su altı, su üstü, gözetleme ve 'tek yönlü efektör' drone'lar gibi çeşitli drone türleri öncelik olarak belirleniyor.

Raporda İngiltere'nin ülkenin ihracat potansiyelini arttırmak için "otonom sistemlere yatırımı iki katına çıkaracağı" ve yeni bir "drone merkezi" kuracağı belirtiliyor.

Ukrayna'da olduğu gibi İngiliz ordusu da daha fazla otonomi ve yapay zeka kullanımına geçmeyi planlıyor. Plana göre bu, önümüzdeki Şubat ayına kadar yeni bir Savunmasız Sistemler Merkezi için bir işletme kabiliyeti oluşturularak gerçekleştirilecek.

Ukrayna'dan çıkarılacak en önemli derslerden biri de ordunun tamamının "inovasyon döngüsü mantığıyla" nasıl yönlendirileceği, inovasyonun nasıl bulunacağı, satın alınacağı ve kullanılacağı ve böylece "fikirlerden cepheye hızlı bir şekilde" ulaştırılacağı.

Uzmanlar daha önce Euronews Next'e Ukrayna hükümetinin savunma şirketlerini ve sahada silah üreten yeni girişimleri doğrudan finanse etmek için bir "Danimarka modeli" kullandığını söylemişti.

Bu model sayesinde yeni savunma prototiplerinin onaylanma süresi üç aya kadar düştü. Bu süre barış zamanında genellikle bir yıldan fazla sürüyordu.

İngiltere'nin bu başarıyı tekrarlamak istemesinin bir yolu, "Yapay zekanın savunma alanında benimsenmesini hızlandırmak" ve en umut verici kullanım durumlarına öncelik vermek için bir Savunma Yapay Zeka Yatırım Fonu oluşturmak.

Planda ayrıca İngiltere'nin Ukrayna için her yıl 3 milyar sterlin (3,56 milyar euro) ayırmaya devam edeceği belirtiliyor.