Yeni bir çalışma, akıllı telefona erişimi olan 13 yaşın altındaki çocukların, daha büyük yaştaki akranlarına kıyasla intihar düşüncelerine, daha düşük öz-değere ve gerçeklikten kopmaya daha yatkın olduğunu gösteriyor.
Yeni bir araştırma, çocukların 13 yaşına kadar akıllı telefonlara erişimlerinin sınırlandırılmasının önemini ortaya koydu. Journal of Human Development and Capabilities dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, 13 yaşından önce akıllı telefon kullanan çocuklarda intihar düşünceleri, duygusal düzenlemede zorluklar, düşük özsaygı, saldırgan davranışlar ve gerçeklikten kopma riski daha yüksek oluyor.
Araştırma, akıllı telefon kullanımının kız çocuklarını erkeklere göre daha fazla etkilediğini belirtiyor. Menşe ülkelerine bakılmaksızın, kadın katılımcıların yüzde 9,5’i ruh sağlıklarıyla mücadele ettiklerini düşünürken, bu oran erkeklerde yüzde 7 olarak kaydedildi.
Ayrıca, 13 yaş altındaki çocukların uyku bozuklukları, siber zorbalık ve olumsuz aile ilişkileri yaşama olasılığının daha yüksek olduğu vurgulanıyor.
Araştırmacılar, akıllı telefonları alkol gibi kısıtlayın diyor
Çalışmada, 18-24 yaş arasındaki 100 bin gencin kendi bildirdiği ruh sağlığı profillerinden elde edilen veriler kullanıldı.
Araştırma, kâr amacı gütmeyen araştırma kuruluşu Sapien Labs’dan bir ekip tarafından yürütüldü.
Araştırmacılar, 47 sosyal, duygusal, bilişsel ve fiziksel fonksiyona dayanarak her profil için genel bir “zihin sağlığı” puanı oluşturdu.
Çalışmanın devamında, bir çocuğun akıllı telefona erişimi arttıkça zihin sağlığı puanlarının kötüleştiği görüldü.
Örneğin, 13 yaşında telefon sahibi olan bir çocuğun puanı 30 iken, beş yaşında telefon sahibi olanlarda bu puan sadece bire düştü.
Sonuçların 18-20 yaş grubunda, 21-24 yaş grubuna göre daha kötü olduğu; bunun da COVID-19 pandemisi sırasında uzun süre ekrana maruz kalmaya bağlı olabileceği belirtildi.
Buna karşın, 13 yaş altı çocuklarda akıllı telefon kullanımının etkileri, çocukların coğrafi ve sosyal farklılıklarına rağmen tutarlı bulundu.
Araştırmanın başyazarı Tara Thiagarajan, akıllı telefonların 13 yaş altındaki çocuklarla sınırlandırılmasını ve hükümet yetkilileri tarafından alkol ve tütün ürünleri gibi düzenlenmesini önerdi. Bu adımın, sosyal medya platformlarındaki kısıtlamalar, “dijital okuryazarlık eğitiminin zorunlu hale getirilmesi” ve kurumsal hesap verebilirlik ile desteklenmesi gerektiğini vurguladı.
Thiagarajan, “Sonuçların bu kadar güçlü çıkması beni ilk etapta şaşırttı,” dedi.
“Ancak, gereken önemi verdiğinizde; genç zihnin savunmasızlığı ve deneyim eksiklikleri göz önüne alındığında, çevrimiçi ortamın gelişmekte olan genç beyni daha fazla tehlikeye attığı mantıklı hale geliyor.”
Cep telefonlarına karşı halihazırda hangi düzenlemeler var?
Şu ana kadar cep telefonu yasaklarının büyük çoğunluğu Avrupa’daki okullarda uygulanıyor. Fransa, Hollanda, İngiltere, İtalya, Macaristan, İspanya, İrlanda, İsveç, Belçika, Yunanistan, Letonya, Lüksemburg ve Finlandiya’daki sınıflarda kısmi yasaklar bulunuyor.
Bazı ülkelerde, özellikle Fransa, Hollanda, İtalya, Lüksemburg ve bazı İspanyol bölgelerinde ise cep telefonları okul genelinde tamamen yasaklanmış; yani günün hiçbir anında kullanılamıyor.
Danimarka, Kıbrıs, Bulgaristan ve Portekiz gibi diğer Avrupa ülkeleri de cep telefonlarına yönelik daha sıkı kısıtlamalar getirmeyi değerlendiriyor.
Fransa’nın yapay zeka (AI) bakanı, Avrupa çapında 15 yaşından küçüklerin sosyal medya kullanımını yasaklayan bir düzenleme önerdi.
Ayrıca, Dijital Hizmet Yasası, Görsel-İşitsel Medya Hizmetleri Direktifi ve Genel Veri Koruma Yönetmeliği (GDPR) gibi AB yasaları, çocukları zararlı içeriklerden korumak ve verilerini güvence altına almak amacıyla önemli hükümler içeriyor.
Geçtiğimiz ay Avrupa Parlamentosu milletvekilleri, yapay zekâ tarafından üretilen çocuk istismarı görüntüleri, çevrimiçi bakım, canlı yayın yoluyla istismar, seksüel zorlama ve rıza yaşının suç sayılması gibi konularda önemli kararlar aldı.