Nikotin poşetleri sigaraya tütünsüz bir alternatif olarak pazarlanıyor. Ancak sağlık uzmanları, bunların beyin gelişimi ve kardiyovasküler sistem için risk oluşturabilecek yüksek düzeyde nikotin içerebilecekleri konusunda uyarmakta.
REKLAM
Fransa'da hükümet özellikle gençler arasında yaygınlaşan nikotin poşetlerinin kullanımı yasakladı.
Yasaklanan, poşet çaya benzer bir tür kumaşın içindeki bir tütün ürünü. Dudağın altına konuluyor ve nikotin bu şekilde kana karışıyor.
Bunlar İsveç'te popüler olan ancak Avrupa Birliği'nde başka ülkelerde yasaklanan ve yaygın olarak snus olarak bilinen tütün keselerinden farklı.
Yaygın markalar arasında ZYN, on!, VELO ve Nordic Spirit bulunuyor.
Nikotin poşetleri sigaraya tütünsüz bir alternatif olarak pazarlanıyor. Ancak sağlık uzmanları, bunların beyin gelişimi ve kardiyovasküler sistem için risk oluşturabilecek yüksek düzeyde nikotin içerebilecekleri konusunda uyarmakta.
Ayrıca bu nikotin torbaları sadece on yıllık bir geçmişe sahip olduğundan, uzun vadeli sağlık etkileri belirsiz.
Avrupa Parlamentosu raporuna göre, 2021 yılı itibarıyla nikotin poşetleri Avrupalı yetişkinlerin sadece yüzde 0,3'ü tarafından kullanılıyordu. Ancak gençler arasında daha popüler hale gelmeleriyle birlikte bu oran bu yıl üç katına çıkabilir.
Avrupa Kanser Ligleri Birliği'nde kanserin önlenmesine odaklanan politika sorumlusu Nico Latteur, Euronews Health'e verdiği demeçte bu ürünlerin AB genelinde kullanımında büyük bir patlama olduğunu söyledi.
Doğu Avrupa ve İskandinav ülkelerinin Avrupa'daki en büyük pazarlar olduğu belirtilen rapora göre Danimarka'da 15-24 yaş arası gençlerin yüzde 12'si nikotin poşeti kullanıyor.
Campaign for Tobacco-Free Kids adlı savunma grubunun analizine göre Avusturya, Çekya, Macaristan, İngiltere ve Özbekistan'da da son yıllarda satışlar arttı.
Nikotin poşetleri AB'nin tütün kurallarına tabi değil. Bu nedenle nikotin limitleri, reklamlar ve satılıp satılmamaları ile ilgili düzenlemeler üye ülkelerine bağlı.
Geçen yıl yayınlanan bir ankete göre, birçok AB ülkesi, en son 2014 yılında güncellenen tütün düzenlemelerinin yenilenmesini geciktiren Avrupa Komisyonu'ndan rehberlik bekliyor.
Birkaç ülke ise kendi adımlarını atmış durumda.
Fransa
Fransa; gençlere hitap etmeleri, 'gizli ve görünmez kullanım olasılığı' ve snus ile benzerliklerine ilişkin endişeleri gerekçe göstererek nikotin poşetlerini yasakladı.
Fransız yetkililer, 2020'de 19 olan nikotin poşetleriyle bağlantılı zehirlenme vakasının 2022'de 131'e yükseldiğini tespit etti.
Geçtiğimiz yıl Sağlık Bakanı Geneviève Darrieussecq Fransız Le Parisien gazetesine verdiği demeçte poşetlerin 'tehlikeli' olduğunu ve bu ürünlerin pazarlanmasını yasaklamanın hükümetin görevi olduğunu söyledi.
Hollanda
Nikotin poşetleri satışları bu yılın Ocak ayından beri yasak.
Hollanda Tütün Kontrolü Uzmanlık Merkezi'nde kıdemli bir araştırmacı olan Jeroen Bommele Euronews Health'e yaptığı açıklamada, bundan önce bile mağazaların nadiren bunları sattığını çünkü poşetlerin sadece çok düşük nikotin seviyelerinde satılabildiğini ve insanların daha yüksek nikotin içeriğine sahip poşetler satın almak için yasa dışı çevrimiçi mağazalara yöneldiğini söyledi.
Yeni kurallar ülkedeki snus kısıtlamalarına benziyor ve sigara ve elektronik sigaraya izin verilmeyen alanlarda reklam ve kullanım yasakları içeriyor.
Bommele, "Yasağa rağmen maalesef nikotin poşetlerinin yasa dışı satışı bir ölçüde devam ediyor," dedi.
Letonya
Ocak ayından itibaren Letonya'da 20 yaşın altındaki kişilere nikotin poşeti satılamayacak. Yasak, tütün ve ilgili ürünlerin bulunabilirliğini azaltmaya yönelik daha geniş kapsamlı bir çabanın parçası.
Almanya
Almanya nikotin poşetlerini tütün ürünü yerine 'gıda' olarak sınıflandırıyor. Bu durum, 2024 araştırmasına göre sağlığa zararlı olduğu düşünülen nikotin içeriği nedeniyle bazı ürünlerin piyasadan çekilmesi için kullanıldı.
Torbalar hala internet üzerinden sipariş edilebiliyor ve tütün şirketleri yeni Alman hükümetinin bunların mağazalarda satışını yasallaştıracağını umuyor.
Belçika
Belçika'da nikotin poşeti satışları, sigarasız bir nesil elde etmeye yönelik daha geniş bir planın parçası olarak 2023'ten bu yana yasaklandı. Dönemin sağlık bakanı Frank Vandenbroucke'nin bu poşetleri sigaraya 'atlama taşı' olarak nitelendirmişti.
Ancak geçen yıl The Brussels Times tarafından yapılan bir araştırma, bu ürünlerin yerel dükkanlarda ve internette hala yaygın olarak bulunabildiğini ortaya koydu.
Danimarka
Danimarka parlamentosu gençler arasında nikotin ve alkol kullanımını engellemeye yönelik, nikotin poşetlerini etkileyecek bazı kuralları da içeren çok yıllı bir planı onayladı.
Nisan 2026'dan itibaren geçerli olmak üzere, nikotin poşetleri tütün veya mentol dışında herhangi bir şeyin tadına veya kokusuna sahip olamayacak. Sağlık Bakanlığı da keselerdeki nikotin seviyelerine bir sınır koyabilecek.
Danimarka ayrıca reşit olmayanlara yasadışı satışları engellemek için adımlar atarak ve nikotin ürünlerine uygulanan vergileri artırarak bu ürünlerin maliyetini bir paket sigara ile aynı seviyeye getirmeyi hedefliyor.
Lüksemburg
Lüksemburg 2024 yılında nikotin poşetlerinin reşit olmayanlara satışını yasaklamıştı. Ayrıca bunları tanıtan reklamları yasaklandı ve yeni vergiler getirildi.
Çekya
Çekya'da 18 yaşından küçüklerin 2023 yılından itibaren nikotin poşeti satın alması yasaklandı. Hükümet ayrıca nikotin limitlerini poşet başına 10 miligram olarak belirledi ki bu da yaklaşık üç sigaraya denk gelmekte.
Finlandiya
Ekim 2024'te Finlandiya, nikotin poşetlerini tütün ürünü olarak sınıflandırmak ve çoğu aromayı kısıtlamak için yeni bir yasa çıkardı. Ancak daha sonra karar geri alındı. Yasaklanan aromalar mentol, nane, çay, biberiye, zencefil ve odunu içeriyordu. Konuyla ilgili şirketlerle görüşmeler sürüyor.
Başka adımlar ise yolda. Ülkenin 2030 yılına kadar tüm nikotin ürünlerinin kullanımını ortadan kaldırma planlarının bir parçası olarak sınırlandırmalar ve bilgilendirme yazıları zorunlu olacak.
Polonya
Nikotin poşetleri Polonya'da yasal, ancak geçen yıl Sağlık Bakanı Izabela Leszczyna, tütün yapraklarından elde edilmek yerine laboratuvarda üretilen sentetik nikotin kullanan keselerin yasaklanacağını söyledi. Ülke, reşit olmayanların erişimini sınırlamayı amaçlayan tütün politikalarında daha geniş bir revizyona hazırlanıyor.
Avusturya
Geçtiğimiz ay Avusturya Sağlık Bakanlığı, nikotin poşetlerinin sigara gibi muamele görmesi için sıkı reklam kuralları ve ambalaj üzerinde sağlık uyarıları gibi çeşitli kısıtlamalar önerdi. Ülkenin bazı bölgelerinde reşit olmayanlara satış zaten sınırlıyken, yeni teklif yasağı ülke geneline yayacak.
Macaristan
2024 yılında Macaristan, nikotin poşetlerini özellikle belirtmese de, nikotin içeren tüm sigara ürünleri için sağlık uyarılarını zorunlu kılmış ve nikotin konsantrasyonunu 17 miligramla sınırlandırmıştır.