"Kısa süreli, hafif bir bağışıklık aktivasyonu bile virüslere karşı koruma sağlayabiliyor."
REKLAM
Nadir görülen bir genetik mutasyon, bağışıklık sistemi düzenleyicisi ISG15 proteininin eksikliğine yol açarak bazı insanlarda bakteri enfeksiyonlarına karşı savunmasızlık ve kronik iltihaplanmaya neden oluyor.
Ancak aynı mutasyon, beklenmedik bir şekilde güçlü antiviral (virüslere karşı koruyucu) özellikler de sağlıyor.
Science Translational Medicine dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre Columbia Üniversitesi’nden pediatrik immünoloji profesörü Dusan Bogunovic liderliğindeki bilim insanları, bu “doğal antiviral süper gücü” taklit eden deneysel bir tedavi geliştirdi. Burun damlası şeklinde verilen ilaç, hastalara geçici de olsa virüslere karşı geniş çaplı bir bağışıklık kazandırabiliyor.
Bogunovic, keşfin aslında bir tesadüfle başladığını vurguladı:
“Biz başlangıçta antiviral bir tedavi aramıyorduk. Nadir hastalarımızı incelerken ulaştığımız bulgular, herkese uygulanabilecek evrensel bir antiviral geliştirme fikrini doğurdu.”
Yıllar önce Bogunovic, genetik mutasyon nedeniyle ISG15 proteini bulunmayan bir hasta grubunu incelemişti. Bu kişilerde hafif iltihaplar ve bakteri enfeksiyonlarına yatkınlık görülse de, virüslere karşı olağanüstü direnç sergiliyorlardı.
Bilim ekibi, bu özelliği taklit etmek için 10 farklı mRNA molekülü taşıyan özel lipid nanopartiküller geliştirdi. Hamster ve farelerde yapılan deneylerde, tedavi grip ve SARS-CoV-2 gibi virüslerin çoğalmasını geçici olarak durdurdu.
Bogunovic, tedavinin kontrollü şekilde sınırlı miktarda protein ürettiğini ve bu nedenle mutasyondaki kadar ağır iltihaplanmaya yol açmadığını belirtti: “Kısa süreli, hafif bir bağışıklık aktivasyonu bile virüslere karşı koruma sağlayabiliyor.”
Ancak araştırmacılar, tedavinin insanlar üzerinde denenebilmesi için protein üretim seviyesini artırmaları gerektiğini söylüyor. Bir sonraki adım, bu bağışıklığın ne kadar süre koruma sağladığını belirlemek olacak.
Uzmanlara göre, sonuçlar başarılı olursa yöntem, COVID-19 aşılarının yol açtığı genetik tedavi devriminin bir devamı niteliğinde olabilir.