Araştırmacılar, ketaminin kronik ağrıdan muzdarip hastalara yardımcı olup olamayacağı konusunda net bir sonuca varmak için mevcut kanıt tabanının çok zayıf olduğu konusunda uyardı.
REKLAM
Ketamin, son yıllarda deneysel sağlıklı yaşam kalabalığı arasında yükselişe geçti ve imajı parti ilacından zihinsel sağlık sorunları ve uzun süreli ağrılar için potansiyel merheme dönüştü.
Anestezik uzun zamandır insanları ameliyat için sakinleştirmek ve acil ağrı kesici olarak kullanılıyor. Son zamanlarda bilim insanları bu ilacın kronik ağrı ve depresyon tedavisinde de kullanılabileceğini keşfetti ve Avrupa genelinde ketamin klinikleri açılmaya başladı.
Ancak yeni ve önemli bir inceleme, ketaminin kronik ağrıyı hafifletmek için gerçekten işe yaradığına dair hiçbir kanıt bulunmadığını ortaya koydu.
Bununla birlikte ketamin, özellikle damar yoluyla verildiğinde bir dizi yan etkiye neden olabilir. Kâr amacı gütmeyen etkili bir araştırma grubu olan Cochrane tarafından gerçekleştirilen analize göre, bu etkiler arasında sanrılar, hezeyan, paranoya, bulantı ve kusma yer alıyor.
Araştırmacılar, ketaminin kronik ağrı çeken hastalara yardımcı olup olamayacağı konusunda mevcut kanıt tabanının sağlam bir sonuca varmak için çok zayıf olduğu sonucuna vardı.
İncelemenin yazarlarından biri ve New South Wales Üniversitesi'nde (UNSW) araştırmacı olan Michael Ferraro yaptığı açıklamada, "Açık olmak istiyoruz: ketaminin etkisiz olduğunu söylemiyoruz ancak çok fazla belirsizlik var," dedi.
"Veriler bir faydaya ya da hiçbir etkiye işaret etmeyebilir. Şu anda bunu bilmiyoruz," diye ekledi.
Ferraro'nun ekibi, 2 bin 300'den fazla kişiyi kapsayan 67 klinik çalışmadan elde edilen verileri analiz etti. İnsanların ağrıyı nasıl deneyimlediğini etkileyen N-metil-D-aspartat (NMDA) reseptörünü hedef alan 5 ilacı değerlendirdi.
NMDA reseptör antagonistleri olarak bilinen bu ilaçların beyindeki belirli sinyalleri bloke ederek ağrıyı azalttığı düşünülüyor. İncelemeye ketamin, memantin, dekstrometorfan, amantadin ve magnezyum dahil edildi.
İncelemede birden fazla dozaj stratejisi ve diyabetik sinir ağrısı, postshingles ağrısı, fibromiyalji ve kompleks bölgesel ağrı sendromu gibi kronik ağrıya neden olan sağlık koşulları ele alındı.
Ferraro, ketamin veya diğer ilaçların herhangi bir faydası olduğuna dair net bir kanıt olmamasına rağmen ketaminin yan etkilerinin "birçok hasta için sıkıntı verici" olduğunu belirtti.
İncelemeye göre, ketaminin depresyon hastalarında ya da opioid ağrı kesicilerin yerine kullanıldığında ne kadar işe yaradığını inceleyen hiçbir çalışma bulunmuyor.
Araştırmacılar, ilacın acil servis gibi kısa süreli rahatlamaya ihtiyaç duyan kişilere yardımcı olabileceği gerçeğine dayanarak doktorları kronik ağrı hastalarına ketamin reçete etmemeleri konusunda uyardı.
İncelemenin yazarlarından ve UNSW profesörlerinden James McAuley, "Akut ağrı için geliştirilen ilaçların alınıp kronik ağrıya uygulanmasının yol açabileceği zararları gördük, opioidler bunun en iyi örneğidir. Şimdi ketamin ile benzer bir model görüyoruz," diyor.
"Güçlü kanıtlar olmadan yaygın kullanım için acele etmemeye dikkat etmeliyiz," diye ekledi.