Doktorlar, başarıyla yapılan denemenin, potansiyel olarak hayat kurtarıcı bu ameliyattan çok daha fazla inme hastasının yararlanabileceğine işaret ettiğini söyledi.
Birleşik Krallık ve ABD’deki cerrahlar, dünyanın ilk uzaktan kontrollü inme ameliyatları olduğu düşünülen işlemleri gerçekleştirdi.
İskoçya’nın Dundee kentinden çalışan Dr. Iris Grunwald, şehrin öte yakasında bulunan bir insan kadavrası üzerinde uzaktan trombektomi (beyindeki kan pıhtılarının çıkarılarak kan akışının yeniden sağlanması) işlemini gerçekleştirdi.
Bu arada Florida’da Dr. Ricardo Hanel, Atlantik Okyanusu’nun öte yakasından, Dundee’ye yaklaşık 6.500 kilometre mesafeden robotik cihazı kullanarak kadavra üzerinde operasyon yaptı.
"Beni en çok şaşırtan, deneyimin ne kadar gerçek bir dokunma hissi verdiğiydi," diye konuştu Grunwald. "Sanki klasik bir trombektomi yapıyormuşum gibi, ellerim tam da her zamanki gibi hissetti."
Gösterimler, Litvanya merkezli Sentante adlı şirketin robotik sistemiyle gerçekleştirildi. Şirket, elde edilen başarının, uzman bulunmayan uzak bölgelerde trombektominin erişilebilirliğini artırarak inme hastalarının tedavi sonuçlarını iyileştirmeye yardımcı olabileceğini bildirdi.
Sentante, İskoçya’da geçen yıl yalnızca 212 hastanın bu işlemden geçtiğini ve bunun, beyindeki bir kan pıhtısının damarı tıkamasıyla meydana gelen iskemik inme geçirenlerin sadece yüzde 2,2’sine tekabül ettiğini söyledi.
İskemik inmeler tıbbi acil durumlardır. Dünya İnme Örgütü’ne göre, dünya genelinde yılda yaklaşık 3,3 milyon kişinin ölümüne neden oluyorlar.
"İskemik bir inmede, hastaneden yürüyerek çıkmak ile ömür boyu engellilik arasındaki fark sadece iki ila üç saat olabilir," dedi şirketin CEO’su Edvardas Satkauskas.
"Bugün, hastalar çoğu zaman sınırlı sayıdaki trombektomi merkezlerinden birine ulaşabilmek için uzun mesafelere taşınıyor," diye ekledi.
Sentante’nin sistemi, standart laboratuvar ekipmanını, son derece ayrıntılı ekranlarda X-ışını görüntülerinden yararlanarak "ameliyat" yapan uzaktaki cerrahların el hareketlerini yakalayan bir cihaza bağlıyor.
Şirket, bu hareketlerin hastanın başucundaki bir robot tarafından eşzamanlı olarak tekrarlandığını belirtti.
Florida’da Hanel, başarılı gösterimin, potansiyel olarak hayat kurtaran bu ameliyattan çok daha fazla inme hastasının yararlanabileceğini gösterdiğini söyledi.
"ABD’den İskoçya’ya 120 milisaniyelik (göz kırpması kadar) bir gecikmeyle ameliyat yapabilmek gerçekten kayda değer," dedi Hanel.