EBRD Başkanı Odile Renaud-Basso, Kyiv'nin birkaç gün önce kış için 'iyi hazırlanmış' olduğunu ancak Rus saldırılarında petrol ve gaz tesislerinin hedef alınmasından sonra bu durumun değiştiğini belirtti.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) Başkanı Odile Renaud-Basso, Euronews'e yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna'nın enerji şebekesine yönelik son saldırılarının bu kış ülke için "yeni bir zorluk" oluşturacağını vurguladı.
Ukrayna, Rusya'nın Şubat 2022'de başlattığı geniş çaplı işgalden bu yana dördüncü kışını yaşıyor. Ülkenin soğukların başlamasından önceki aylarda EBRD, Ukrayna'nın devlet tarafından işletilen petrol ve gaz şirketi Naftogaz ile birlikte çalışarak Ukrayna'nın kışı karşılayacak yeterli gaz deposuna sahip olmasını sağlamaya çalışıyordu.
Ancak Rusya'nın Ukrayna'nın zaten zayıflamış olan enerji altyapısına yönelik füze ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarını arttırması nedeniyle bu çabalar son haftalarda sekteye uğradı. Şebekeye yapılan bu saldırılar Kiev de dahil olmak üzere birçok bölgeyi karanlığa gömdü.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy saldırıları "alaycı ve hesaplı" olarak nitelendirdi. Ukrayna Enerji Bakanı, saldırıların yol açtığı zararı telafi etmek için doğal gaz ithalatını yüzde 30 oranında arttırmayı hedeflediklerini bildirdi.
Renaud-Basso, Euronews'in yeni programı "... ile 12 dakika"ya verdiği demeçte, "Yeni bir mücadele var," dedi.
"Ülke birkaç gün önce çok iyi hazırlanmıştı. Yeni saldırı yeni bir zorluk yaratıyor, bu nedenle güçlenmeye devam etmek ve hazır olmak önemli."
'Etkili yanıt'
Özel sektördeki bankalar, endüstriler ve işletmeler için proje finansmanı sağlayan EBRD, 1991'de kurulduğundan bu yana Ukrayna'ya yatırım yaptı. Ancak savaş başladığında yatırımlarını hızlandırdı ve Şubat 2022'den bu yana Ukrayna'ya 8,3 milyar eurodan fazla para aktardı.
Bu para enerji güvenliği ve istikrarının sağlanmasına odaklanmanın yanı sıra bankacılık ve tarımsal gıda sektörlerine de gidiyor.
Renaud-Basso, şebekenin hiçbir zaman tamamen korunamayacağını ancak Ukrayna'nın saldırılara verdiği yanıtta, kilit şebeke altyapısının onarılmasından sığınaklar inşa edilmesine ve sistemin merkezden uzaklaştırılmasına kadar "son derece etkili" olduğunu belirtti: "Bu, riskin yoğunlaşmasını önlemenin bir yoludur."
Ancak yine de Rusya'nın enerji altyapısını hedef almaya devam ettiğini vurguladı. "Birkaç gün önce Ukrayna gaz altyapısına yönelik en büyük saldırıyı yaşadı ve bu yeni bir zorluk yarattı."
Bloomberg 9 Ekim'de Ukrayna'nın Poltava ve Harkiv bölgelerini hedef alan saldırıların ülkenin gaz üretiminin yaklaşık yüzde 60'ına zarar verdiğini bildirdi ancak bu Ukraynalı yetkililer tarafından resmi olarak doğrulanmadı.
Naftogaz CEO'su Sergii Koretskyi sosyal medyada, "Bu, tam ölçekli savaşın başlangıcından bu yana gaz madenciliği altyapımıza yönelik en büyük kitlesel saldırı," diye yazdı.
Aralık sonundan mart başına kadar süren yoğun ısıtma sezonunda Ukrayna'da ortalama sıcaklık genellikle sıfır santigrat derecenin altına düşüyor.
Kyiv Independent, Ukrayna'nın kış aylarında evleri, okulları, hastaneleri ve işyerlerini ısıtmak için en az 13,2 milyar metreküp (bcm) gaza ihtiyacı olduğunu bildirdi. Şimdi, gaz altyapısı zarar görmüşken, EBDR Naftogaz'a acil gaz ithalatı için yeni finansman sağlayacak.
Renaud-Basso, "Kurum olarak, banka olarak ve Ukrayna'yı destekleyen ülkelerle birlikte, önceliklere bağlı olarak müdahaleyi tanımlama ve destek sağlama konusunda çok çevik olmamız gerekiyor," dedi.
Bankanın Ukrayna'nın savaş sonrası yeniden inşası konusunda kararlı olduğunu ve ekonomik toparlanmayı finanse etmek için yılda en az 3 milyar euro kullanmayı planladığını sözlerine ekledi. Ancak bu toparlanmanın başlayabilmesi için önce kalıcı bir barışa ihtiyaç olduğunu belirterek, "Gerçek bir yeniden yapılanma için savaşın tekrar başlamayacağına dair net bir görüş ve kesinliğe sahip olmak önemlidir," dedi.
EBRD, Moskova'nın Kırım'ı ilhak ettiği 2014 yılından bu yana Rusya'da yeni yatırım yapmadı. Nisan 2022'de banka, Moskova'nın Ukrayna'yı işgaline destek verdiği gerekçesiyle Belarus'un kaynaklarına erişimini de askıya almıştı.
Ateşkes ve kalıcı bir barış anlaşması durumunda bu durumun değişip değişmeyeceği sorusu üzerine Renaud-Basso şunları söyledi: "Rusya ve Belarus ile her türlü yatırım ve finans ilişkisini askıya aldık ve mevcut koşulların yeniden başlamamıza izin verdiğini düşünmüyorum."