Macaristan Başbakanı Viktor Orban, ham petrolünün beşte dördünden fazlasını Rusya'dan ithal eden Macaristan'ın Rus petrolünü bırakmasının ekonomik çöküşe yol açacağını ifade etti.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban, gelecek hafta yapılacak görüşmede ABD Başkanı Donald Trump’ı, Washington’un Rus petrolüne yönelik yeni yaptırımlarından Macaristan’a muafiyet tanımaya ikna etmeye çalışacağını açıkladı.
Trump yönetimi, geçen hafta Rusya’nın devlet bağlantılı petrol şirketleri Rosneft ve Lukoil’e yaptırım uygulama kararı aldı. Bu adım, Hindistan, Çin ve Orta Avrupa’daki alıcılar da dahil olmak üzere yabancı müşterileri ikincil yaptırımlara maruz bırakabilecek nitelikte.
Avrupa Birliği’nin çoğu üyesi, Moskova’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’yı tam kapsamlı işgalinin ardından Rus fosil yakıtı ithalatını büyük ölçüde azaltırken ya da tamamen durdururken, Macaristan ve Slovakya boru hattı üzerinden yapılan petrol sevkiyatlarını sürdürdü.
Macaristan son dönemde enerji karışımındaki Rus petrolü payını artırdı. ABD merkezli düşünce kuruluşu Atlantic Council’in tahminlerine göre, AB’nin 2028’e kadar Rus enerjisine yönelik yasak planlarına rağmen Macaristan bugün ham petrolünün yüzde 86’sını Rusya’dan sağlıyor. Bu oran, Ukrayna işgali öncesinde yüzde 61 düzeyindeydi.
CREA ve Demokrasi Araştırma Merkezi’nin ortak çalışmasına göre, Macaristan ve Slovakya’nın Rusya’dan yaptığı petrol ithalatı, Ukrayna’nın işgalinden bu yana Kremlin’e 5,4 milyar euro (yaklaşık 262 milyar TL) vergi geliri sağladı.
Ocak ayında yeniden göreve gelmesinden bu yana ABD Başkanı ile yapacağı ilk ikili görüşme için gelecek hafta Washington’a gitmesi beklenen Trump müttefiki Viktor Orban, kara sınırları olmayan Macaristan’ın Rus ham petrolüne gerçekçi bir alternatif bulmasının mümkün olmadığını ve bu kaynakların kesilmesinin ekonomik çöküşe yol açacağını savundu. Ancak uzmanlar ve muhalifler bu görüşe katılmıyor.
Orban, “Amerikan yaptırımlarından muafiyet istiyorsak, bu olağanüstü durumu Amerikalılara anlatmak zorundayız,” dedi. Bu sözleri cuma günü devlet radyosuna verdiği demeçte dile getirdi.
Avrupa Birliği’nde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e en yakın lider olarak görülen Orban, savaşın başlamasına rağmen Moskova ile sıcak ilişkilerini sürdürdü ve Ukrayna’ya karşı çatışmacı bir tutum benimsedi. Ukrayna’yı, Macaristan’ın güvenliği ve ekonomisi için “büyük bir tehdit” olarak nitelendirdi.
Orban, hem ABD yönetiminin hem de Moskova’nın savaşın sona ermesini istediğini, ancak barışın önündeki asıl engelin Ukrayna ve AB olduğunu ileri sürdü.
Öte yandan, Trump ve Putin arasında Budapeşte’de yapılması planlanan görüşme, Rus yetkililerin “hemen ateşkes” fikrine karşı çıkması üzerine iptal edildi.
Macar lider, Washington’a “geniş bir heyetle” gideceğini açıkladı. Heyette bakanlar, ekonomi bürokratları ve güvenlik danışmanlarının yer alacağı, görüşmenin ABD-Macaristan ilişkilerinin kapsamlı bir gözden geçirilmesi niteliğinde olacağı belirtildi.
Orban ayrıca, Macaristan’a yeni Amerikan yatırımlarını da içeren bir ekonomik iş birliği paketi üzerinde çalışıldığını söyledi.
Ancak Orban, olası herhangi bir anlaşmanın, Macaristan’ın Rus enerjisine erişiminin sürmesine bağlı olacağını vurguladı.