Filistin yönetiminin devlet olarak tanınmak için Birleşmiş Milletler’e başvurusunun ulusal ve uluslararası yankılarını tartışmak üzere, Gazze’yi kontrol altında tutan Hamas hükümetinden Dışişleri Bakanı Muhammed Avad’a bağlanıyoruz.
Cemal Ezzedini, euronews:
Sayın Avad, Filistin’in devlet olarak tanınmak için Birleşmiş Milletler’e başvurusuna karşı çıkan Hamas’ın pozisyonundan başlayalım. Neden buna karşı çıkıyorsunuz ve sizin ortaya koyduğunuz ve Filistin hükümetinin kaçırdığı noktalar nedir?
Muhammed Avad, Gazze:
İlk önce şunu belirtmek isterim ki bu bir karşı çıkma değil. Bu, burada yaşayan Filistinlilerin düşüncelerini ve pozisyonumuzu ortaya koymaktır.
Biz Filistin Devleti’nin, Filistin Kurtuluş Örgütü’nü de içine alan ve iç uzlaşmanın sağlandığı bir yapıda BM’ye tam üye olmasını istiyoruz.
Bunlar bizim için en önemli konular ve Filistin davamızın merkezi.
Yani böyle bir karar alırken veya böyle bir tavır takınırken, bu tür soruların hesaba katıldığından emin olmak zorundasınız.
euronews:
Uluslararası toplum Filistin Devleti’nin kurulmasını destekliyor. Yani Güvenlik Konseyi’ne gidilip tanınma istenmesi mantıklı gözüküyor. Ve siz şu anda Filistin Devleti’nin tanınmasının Filistinlilerin ve özellikle de evlerine geri dönmek isteyen mültecilerin hakkını çiğnemek olduğunu söylüyorsunuz. Bunu nasıl açıklıyorsunuz?
Muhammed Avad:
Bu Sayın Mahmud Abbas’a sorulacak bir soru. BM’de Filistin Devleti’nin tanınması için uğraşan o. Filistinlilere bu karara nasıl vardığını ve neden vardığını açıklamak zorunda ki insanlar da pozisyonunu ona göre alsın.
Biz Filistinlileri ve Filistin Devleti düşüncesini destekleyen ve bize bu süreçte cesaret veren bütün devletlere selam gönderiyoruz.
İçimizdeki çelişkilere dönersek biz bunun Filistinlilerin sorunu olduğunu düşünüyoruz.
Şunu öğrenmek istiyoruz Birleşmiş Milletler’e katılmamızla geri dönecek mülteciler konusunda ne haklar güvence altına alındı. Sadece Filistin Devleti çerçevesine değil tarihi Filistin’e tekrar yerleşebilecekler mi?
euronews:
Yani siz, diğer ülkelerin sahip olduğu haklar elde edilmeden, Filistin yönetiminin, Birleşmiş Milletler’e gözlemci üye olarak kabul edilmesine karşı çıkıyorsunuz. Zaten böyle bir durumda Birleşik Devletler veto hakkını kullanacak.
Muhammed Avad:
Biz Birleşmiş Milletler’e tam üyelik istiyoruz ve bu topraklarda gerçek bir Filistin toplumu istiyoruz. Sadece Filistinlilerin haklarını kaybettiği bir medya olayı istemiyoruz.
euronews:
Fakat Sayın Avad, BM’ye gitmek gibi, İsrail ile doğrudan görüşmeleri de reddettiniz. Sizce hangi opsiyonlar bu anlaşmazlığı çözebilir?
Muhammed Avad:
Sayın Abbas’ın söylediği sözlere geri dönelim. Şöyle demişti. ‘Görüşmeler Filistinlilere hiçbir şey getirmiyor’ ve sonrasında başka seçeneği kalmadı.
Kişisel olarak onu Hamas, Filistin İslami Cihat Örgütü, Filistin Halk Kurtuluş Cephesi gibi farklı Filistinli gruplar ile ortak bir plan için görüşmelere davet ediyorum. Alternatifleri olan bir plan, sadece barış süreci değil.
Her yönden direniş gibi birden fazla alternatiflerimiz var. Birleşmiş Milletler’in ve Avrupa ülkelerinin kalbine daha fazla baskı kurmalıyız.
euronews:
Tüm saygılarımla Sayın Avad fakat Sayın Abbas ve Filistin yönetimi tam da bunu yapıyor. BM’ye gidiyor ve Filistin Devleti’nin tanınmasını istiyor.
Muhammed Avad:
Ben Birleşmiş Milletler’e gidilmesine karşı değilim. Ben böyle önemli bir adımın Filistin halkının kaybettiği haklarına öncülük etmesinden yanayım. İlk olarak, BM’den tanınma talebinin Filistinlilerin haklarını garanti altına aldığında emin olmalıyız. Öyle bir durumda bunu desteklemeliyiz. BM’ye gidilmesini reddediyoruz çünkü bunun geri çevrilmesi durumunda devamında ne gibi sonuçların doğacağını merak ediyoruz.
Şunu açıklıkla ve içtenlikle cevaplayayım. Eğer Filistinlilere, Birleşmiş Milletler’e gitmenin Filistinlilerin çıkarlarına negatif bir etkisi olacağını düşünüyor musunuz diye sorarsanız. Eğer cevap da evet ise, tabii ki bu düşünceyi reddedeceklerdir.
euronews:
Sayın Avad, Filistin yönetiminin BM’ye gitmesiyle Hamas ve El Fetih arasındaki anlaşmazlık tekrar su üstüne çıkıyor. Bu yüzden Kahire Anlaşması’nın sona erdiği görülüyor.
Bu kadar önemli bir dönemin Filistin birliği açısından ne gibi sonuçlar doğuracağını düşünüyor musunuz?
Muhammed Avad:
Size dürüstçe cevap vereceğim. Bizim için şu anda ne önemli? Ortak bir Filistin pozisyonu ile tek bir ses olarak Birleşmiş Milletler’e gidebilmek mi? Veya bütün anlaşmazlıklara rağmen BM’ye tek bir karar ile gitmek mi? Cevap çok basit. Sayın Abbas, yaptığı son konuşmada neden bahsetti? ‘Farklı siyasi hareketler arasında birlik sağlamak ve ulusal bir uzlaşma istiyorum’.
Neden ulusal bütünlük için önce bir adım atmıyoruz ve bu adımın sonuçları hakkında Filistin halkını bilgilendirdikten sonra BM’ye gitmiyoruz.
Böylece hepimiz sorumlu olurduk ve bu adım üzerindeki sis kalkardı.
euronews:
Sizce bu adımı reddetmeniz bir çeşit yönetimi cezalandırma mı? Çünkü şöyle dediniz böyle bir karar alınmadan önce Hamas ile yeterince müzakere edilmedi.
Muhammed Avad:
Tam tersi. Problem bizimle müzakere eksikliğinden çok böylesine önemli ve meymenetsiz bir karar alınmasıdır.
Böyle bir karar alınmadan önce bunun sonuçlarını bilmemiz lazım.
Sayın Abbas konuşmasında Birleşmiş Milletler’e tam üye olmak istediğini söyledi fakat ABD’nin veto olasılığı hakkında konuşmadı. Reddedilme olasılığını göz önüne almadan böyle önemli bir karar alınır mı? Bu yüzden farklı Filistinli gruplar ile önceden görüşmeler yapılmalıydı.
euronews:
Arap dünyasındaki devrimler Filistin davasını nasıl etkiler. Hamas, Arap Baharı hakkında ne düşünüyor?
Muhammed Avad:
Hiçbir şüphe yok ki Arap devrimleri Filistin davasını direkt olarak desteklemiş ve soruna çözüm bulmamız için pozitif bir faktör oluşturmuştur. Fakat biz bu devrimlerin kendi problemleri ile vurulmasından korkuyoruz. Bu yüzden bölgede önemli rol oynayabilmesi için çok fazla zamana ihtiyacımız var.
euronews:
Türkiye’den bu anlaşmazlıkta daha fazla rol üstlenmesini istediniz ve Başbakan Erdoğan’ın Gazze’ye yapacağı ziyareti memnuniyetle karşıladınız. Türkiye bölgede daha etkili bir oyuncu olmak için çalışıyor. Türkiye’nin Filistin davasını destekleyen daha büyük roller üstlenmesini bekliyor musunuz?
Muhammed Avad:
Biz Türkiye ve Mısır’ın sorunun çözümünde daha fazla rol üstlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. Onlar isteklerde bulunma ve anlaşmazlığı çözüme ulaştırmada daha fazla yeteneğe sahipler.
Öte yandan devam eden bir barış süreci var. Bizim istediğimiz, bölgedeki istikrar ve barış için çabalayan Türkiye ve diğer bütün Arap devletleri tarafından desteklenen, bir Filistin Devleti’ni kapsayan, sürdürülebilir bir barış istiyoruz.