Onu kararından caydırmak sanki imkansız. Beşar Esad ülkesindeki iç savaşta hayatını kaybeden binlerce masuma, kendisine yapılan saldırılara ve tüm dış baskılara rağmen koltuğunu bırakmamakta direniyor. Rejimin en önemli taşı ülkesini uçuruma doğru sürüklemeye devam ediyor.
Uzmanlar, devlet başkanının görevde kalma şansının her geçen gün azaldığını belirtiyor. Fakat geçiş süreci çok yavaş olabilir ve ülkede bir kaosa neden olabilir.
Washington’daki Orta Doğu uzmanlarından Vali Nasr Esad’ın hala görevde kalabilmesinin nedenlerini euronews’a açıkladı:
“Şu anda Esad’ın görevinden ayrılmasının ya da ayrılmamasının pek bir önemi yok. Esad görevinden ayrılsa bile arkasında muhalefetten korkan Aleviler, Hristiyanlar ve Kürtlerle birlikte halkın yarısı ve askeri sistem bulunuyor. Tüm bunlar Esad olmadan bile bu ülkede savaşmak için bir çok neden olduğunu gösteriyor.”
Kaybedecek bir şeyi kalmamış ve köşeye sıkışmış bir rejimin kimyasal silahlara başvurması riski Suriye’nin komşularını endişelendiriyor. Geçtiğimiz pazartesi Şam bu silahları elinde bulundurduğunu ve halkına karşı kullanmayacağını açıkladı.
Vali Nasr:
“Kimyasal silah stoku, belirli bir noktada muhalefetle pazarlıklarda istenen şartların yerine getirilmesi için işe yarayabilir. Bence bu, Esad’ın hem ülke içindeki hem de dışındaki aktörlerle oynadığı çok klasik bir ‘Reel politika’ oyunu.”
Bununla birlikte Suriye’nin kimyasal silahlar konusundaki açıklamaları İsraillilerde panik yarattı. Halk gaz maskelerine adeta hücum etti. Teknik açıdan İsrail, Golan tepeleri yüzünden Suriye ile savaş durumunda bulunuyor. Fakat 30 yıldır iki ülke arasında bir sıcak çatışma yaşanmadı.
Vali Nasr:
“Genelde Suriye’de yaşanan kaos İsrail için iyi bir işaret değildir. Suriye ile ve Hizbullah ile olan sorunlara rağmen her zaman ilişkilerde belirli bir istikrar tutturuldu. İsrail’in özellikle Suriye sınırında durum oldukça net oldu. Yani gergin ama istikrarlı bir sınır söz konusuydu. Fakat bunu söylemek şu anda mümkün değil. Suriye’deki karışıklık yüzünden İsrail’in sınırı yakından izlemesi ve kimin saldıracağını belirlemesi gerekli.”
Muhaliflerin bulunduğu şehirleri rejim savaş uçakları yerine helikopterlerle bombalamayı tercih etti. Bu yüzden ölü sayısı nispeten düşük kaldı. Buna rağmen Suriye’de şu ana kadar 19 bin kişi hayatını kaybetti.
Vali Nasr:
“Etkili olabilecek tek seçenek Suriye’ye Avrupa ve Amerika’dan askeri güç gönderilmesi. Bosna ve Irak’taki savaşlara nasıl son verildiyse bu savaşa da o şekilde son verilmeli. Fakat bu seçeneğin kimseyi ilgilendirmediğinin farkındayım. Suçu Ruslara yıkmak için Rus vetosunun arkasına saklanmak da herkesin işine geliyor. Bununla birlikte Ruslar vetolarını kaldırsalar bile orada yaşananlarda bir değişiklik olmayacak. Ülkedeki çatışma Esad’ın görevinden ayrılıp ayrılmaması ya da hangi kararı alacağının çok daha ötesinde bulunuyor.”