İspanya’da 20 Aralık’ta yapılacak genel seçimlere günler kala “Anayasa reformu” konusu siyasi parti mitinglerinde öncelikli konular arasında geliyor
REKLAMİspanya’da 20 Aralık’ta yapılacak genel seçimlere günler kala “Anayasa reformu” konusu siyasi parti mitinglerinde öncelikli konular arasında geliyor.
Ülkede diktatör Franco döneminin ardından, 1978 yılında kabul edilen mevcut anayasanın 37. yıldönümü kutlanıyor. Ancak siyasiler, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik ve politik durum nedeniyle “anayasal değişiklik yapma zamanının” geldiğini savunuyor.
İspanya’da 1978 yılında temeli atılan anayasanın, yıllar sonra yürürlükte olması sorusu tartışılıyor. Özellikle son dönemde iyice artan ayrılık istekleri ve referandum tartışmaları bu sorunu iyice gündeme taşıdı.
Euronews Anayasa uzmanı hukuk profesörü Antonio Arroyo Gil ile görüşerek Anayasa reformunda gerekli görülen konuları inceledi:
“1978’te kabul edilen anayasanın şu an geçersiz olduğunu ve eskidiğini düşünmüyorum. Gayet modern ve yazıldığı döneme göre ve hatta çevre ülkelere göre insan haklarının korunması konusunda oldukça ileri görüşlü bir metin olduğu kanaatindeyim. Ancak şu da doğru ki 1978’de bugün karşılaştığımız sorunlara, özellikle de bölgesel konulara cevap verebilecek bir donanıma sahip değildik.”
İspanya’da ademi merkeziyetçilik Özerk Topluluklar’a çok sayıda yetki transferi getirse de, Katalonya’daki ayrılıkçı akım, yerel yönetimde sınırların ortaya çıkmasına neden oldu.
Antonio Arroyo Gil:
“Bence öncelikle bir kamuoyu tartışması başlatmak gerekiyor, zira bölgesel bir krizle karşı karşıyayız. Bu sadece Katalan sorununa cevap vermek için değil. Anayasada çözüme kavuşturulmayan, kamu gücü paylaşımı, özerk topluluklar ve devlet arasındaki yetki dağılımı, finansman gibi bir takım sorunlar mevcut. Bölge içerisinde dayanışmayı artırmak, vergi ve finansman konuları hakkında temek ilkeler ortaya koymak gerek.”
Juan Carlos’un tahtan inip oğlu Felipe VI’ün yerine geçmesinin ardından İspanyol monarşisi eski şanına yeniden kavuştu. Peki Kral’ın sessizliğini nasıl yorumlamak gerek? Kraliyet ailesi ayrılıkçılara karşı neden tavrını ortaya koymadı?
Antonio Arroyo Gil:
“Kral böyle bir tavır sergilemedi, sergilememeli de bence… Anayasanın da belirttiği gibi Kraliyet devlette birliğin ve beraberliğin sembolüdür… Kraliyet, otoritesini ihtiyatlı ve gizli bir şekilde ortaya koymalı.. Böyle de oldu. Kral, temsil ettiği kurumun ve taşıdığı tacın sadece devletin birliğini korumak olduğunu, gönderdiği mesajlarla bir çok kez ortaya koydu.”
20 Aralık seçimlerinin ardından İspanyol hükümetinin yeni başkanının görevleri neler olacak?
Antonio Arroyo Gil:
“Yeni hükümetin ve yeni Başbakan’ın, bölgesel anlamda derin bir sorun olduğunu tanıması ve bunu saklamaması lazım. Bu değişime öncülük etmesi, uzlaşmaya varabilmek ve Anayasa reformunu tamamlamak için siyasi güçleri bir araya toplaması gerek. Katalonya halkına güçlü bir mesaj göndererek hükümetin özellikle bölgedeki sorunlarla yeterince ilgilenmediğini kabullenmesi ve bu durumu düzeltmesi gerek.”
Anayasa reformu İspanya demokrasisinde göz ardı edilen konuların başında geliyor. Yeni milletvekillerinin bu sorunla yüzleşerek reform paketini onaylaması bekleniyor.