AİHM, Cizre’de uygulanan sokağa çıkma yasağıyla ilgili şikayetleri dinledi

Yayınlanma Tarihi 13/11/2018 - 13:13

AİHM'de bugün görülen duruşmada, 2015 ve 2016 yıllarında Cizre’de uygulanan sokağa çıkma yasağıyla ilgili üç ayrı şikayet başvurusuna ilişkin tarafların görüşleri dinlendi.

REKLAM

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde (AİHM) bugün görülen duruşmada, 2015 ve 2016 yıllarında Cizre’de uygulanan sokağa çıkma yasağıyla ilgili üç ayrı şikayet başvurusuna ilişkin tarafların görüşleri dinlendi.

Duruşmada, Türk hükümeti ve tarafların avukatlarının görüşlerini dinleyen AİHM, kararını ileri bir tarihte verecek.

Yaklaşık 3 saat süren duruşmada şikayet başvurusu sahiplerinin avukatları, sokağa çıkma yasağı ve terörle mücadele operasyonları sırasında ciddi insan hakları ihlalleri yaşandığı görüşünü dile getirdi.

Türk hükümetinin avukatları ise PKK mensuplarının yakalanması ve örgüt mensupları tarafından patlayıcılarla tuzaklanmış olarak kurulan barikat ve çukurların bertaraf edilmesi, vatandaşların can ve mal güvenliğinin sağlanması amacıyla sokağa çıkma yasağı ilan edilmek zorunda kalındığını savundu.

AİHM hakimleri, duruşmada, Türk hükümetinin avukatlarına, sokağa çıkma yasağı sırasında sivil halkın zarar görmemesi için ne tür tedbirlerin alındığı ve mağdurların yerel mahkemelerde etkili başvuru hakkını kullanıp, kullanamadığına ilişkin sorular yöneltti.

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilciliği

Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilciliği, duruşmaya müdahil taraf olarak katılma talebini daha önce yazılı AİHM’e bildirmişti.

AİHM’e müdahil taraf olarak daha önce sunulan bir raporda, 2015 ve 2016 yıllarında Cizre’de uygulanan sokağa çıkma yasağı ve terörle mücadele operasyonları sırasında insan hakları ihlallerinin sıkça görüldüğü dile getirilmişti. Yine terörle mücadele ve sokağa çıkma yasağında, belirlenen hedeflere ulaşmada ciddi bir şekilde aşırılıklara kaçıldığı iddia edilmişti.

AİHM’e gönderilen raporda, terörle mücadele operasyonları ve sokağa çıkma yasağının sivil halkın mağdur olmasına yol açtığı ileri sürülmüştü.

Türkiye’nin terörle mücadeledeki meşru hakkının teslim edildiği raporda, bununla birlikte mağdur olanların şikayetlerinin etkili bir şekilde değerlendirilmediği eleştirisi getirilmişti.

AİHM’e yapılan başvurular

Cizre’de yaşayan Ömer Elçi, 2015 yılı sonunda AİHM’e yaptığı başvuruda, 24 saat uygulanan sokağa çıkma yasağı yüzünden, ailesinin kış aylarında soğuk hava koşullarıyla birlikte evde gıda, yakıt ve sağlık hizmetlerinden yoksun kaldığını ve çatışmalar sürerken mahalleyi kuşatan tankların top ateşine maruz kalarak evlerinin zarar gördüğünü iddia etmişti.

Elçi ve ailesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) yaşam hakkıyla ilgili 2. maddesi, özgürlük ve güvenlik maddesi, kötü muamele ve işkencenin önlenmesiyle ilgili 3. maddesiyle özel ve aile yaşamına saygıyla ilgili 8. maddesinin Türkiye tarafından ihlal edildiği gerekçesiyle AİHM’e şikayette bulunmuştu.

Çatışmalarda hayatını kaybedenler

Ahmet Tunç ve arkadaşları ise yine Cizre’deki sokağa çıkma yasağıyla ilgili AİHM’e yaptıkları başvuruda, yakınları Orhan Tunç’un ölümü ile ilgili Türkiye’nin insan haklarını ihlal ettiği şikayetinde bulunmuştu.

AİHM, yapılan başvurunun ardından, AİHS’nin 2. madde, 3. madde ve 8. maddeden yapılan başvuruların incelenmeye alınmasını kabul etmişti.

AİHM, daha sonra Cizre’de çatışmalarda ölen yine aynı aileden Mehmet Tunç’un yakınlarının yaptığı ayrı bir başvurunun da incelenmeye alınmasını kabul etmişti.

Cizre'de barikat ve çukurlar

Şırnak Valiliği, 14 Aralık 2015 tarihinde Cizre ilçe merkezinde PKK mensuplarının yakalanması ve örgüt mensupları tarafından patlayıcılarla tuzaklanmış olarak kurulan barikat ve çukurların bertaraf edilmesi ve vatandaşların can ve mal güvenliğinin sağlanması amacıyla sokağa çıkma yasağı ilan etmişti. Bu yasak, 2 Mart 2016 tarihinde sabah 05.00’dan akşam 19.30’a kadar olan saatler arasında kaldırılmıştı. Yasak, 2017 mart ayında ise tamamen yürürlükten kaldırılmıştı.