ABD Başkanı Donald Trump, Filistin-İsrail meselesine "çözüm bulmak" iddiasıyla hazırladığı "Yüzyılın Anlaşmasını" açıkladı. Söz konusu anlaşma İsrail hükümeti tarafından memnuniyetler karşılanırken, Filistinli yetkililerin tepkisini çekti.
REKLAMAmerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, Filistin-İsrail meselesine "çözüm bulmak" iddiasıyla hazırladığı "Yüzyılın Anlaşmasını" açıkladı. 80 sayfalık anlaşma İsrail hükümeti tarafından memnuniyetler karşılanırken, Filistinli yetkililerin tepkisini çekti.
Trump, açıklamasında Kudüs'ün İsrail'in 'bölünmez' başkenti olmaya devam edeceğini söyledi. Amerikalı lider, Filistin'in devlet olarak tanınmasının ise ancak terörden tamamen vazgeçildiğinde mümkün olacağını ifade etti.
Anlaşma gerçekleşirse iki devletli bir yapı ile Filistin, başkenti Doğu Kudüs'ün bir bölümü olan bağımsız bir devlet olarak tanınacak ve sınırları bugünkü topraklarının iki katı olacak. ABD Doğu Kudüs'te ayrıca bir büyükelçilik açacak ve Fİlistin'e 50 milyar dolarlık yardım hibe edilecek. Trump'ın sosyal medyada paylaştığı, anlaşmaya göre ileride Filistin'in nasıl olacağını gösteren harita da büyük tepki topladı.
Anlaşmada ayrıca Gazze ve Batı Şeria arasında yollar ve köprüler inşa edileceği ancak Batı Şeria'daki yerleşimlerin olduğu haliyle kalacağı belirtiliyor. Önümüzdeki dört yıl boyunca yeni yerleşim yerleri inşa edilmeyecek ancak bu süre dolduğunda yerleşim yeniden başlayacak. Bu süre boyunca güvenlik ve polis gücü İsrail tarafından sağlanacak.
Trump konuşmasında, İsrail'e karşı nefretin, Hamas'ın faaliyetlerinin ve 'İslami cihat'ın sonlandırılması gerektiğine vurgu yaptı.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'a da seslenen Trump, "Abbas, barış yolunu seçersen hem ABD hem diğer ülkeler yardım için yanında olacaktır." dedi.
ABD Başkanı, Filistinlilerin anlaşmayı gözden geçirip, bağımsız devlet olmak için 4 yıllık süresi olduğunu sözlerine ekledi.
Filistinliler için de çok şey yapmamız lazım yoksa adil olmazdı
Trump'ın konuşmasında ayrıca şu ifadelere yer verdi:
"İsrail ilk kez harita açıklanmasına izin verdi, bu cesur adım için Başbakan Netanyahu'ya teşekkür ediyorum. Detaylı net bir harita için komisyon kuracağız. Gelecekteki Filistin devleti kurulmasının şartları arasında terörü reddetmesi vardır. Kudüs İsrail'in bölünmemiş başkenti kalacaktır. İsrail için çok şey yaptım, Kudüs'ü başkent tanıdım, elçiliği taşıdım, Golan'daki egemenliğini tanıdım, en önemlisi korkunç ve berbat İran nükleer anlaşmasından çekildim. Filistin için de çok iyi bir anlaşma olmasını istiyorum. Filistinliler için de çok şey yapmam lazım, yoksa adil olmazdı."
Netanyahu: İsraill için büyük ve tarihi bir kazanım
Trump'ın ardından kürsüye gelen İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu da planının detaylarına ilişkin konuşarak planı "İsrail için çok büyük ve tarihi bir kazanım" şeklinde nitelendirdi. Netanyahu, plan kapsamında Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimlerinin İsrail toprağı olarak tanınacağını açıkladı.
Netanyahu ayrıca, Trump'ın planına göre İsrail'in, Ürdün Vadisi üzerindeki hakimiyetini sürdüreceğini de ifade etti. Bununla birlikte yaklaşık 6 milyonu bulan Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkının olmayacağını da açıklayan Netanyahu, planın bölge barışına büyük katkı sağlayacağını savundu.
Filistinlilerden tepki
Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerinde bugün düzenlenen gösterilerde, ABD ile İsrail'in izlediği politikalara tepki gösteren eylemciler, "Yüzyılın Anlaşması'na hayır" sloganları attı.
Başbakanı Netanyahu, "barış planını" görüşmek üzere dün ABD Başkanı Trump ile Beyaz Saray'da bir araya gelmişti.
Trump konuyla ilgili yaptığı son açıklamada, "Bu çok büyük bir plan ve İsrail ile Filistinlilere yönelik bir teklif görevi görecek. Gerçekleşmeye en yakın plan bu. Neler olacağını göreceğiz. Başbakanın ve birçok Arap ülkesinin desteğine sahibiz. Sanıyorum sonunda Filistinlilerin de desteğini alacağız" diye konuşmuştu.
Trump’ın barış planı
ABD yönetiminin barış planında, İsrail'in topraklarından sürdüğü 6 milyona yakın Filistinli mültecinin dönüş hakkına ise değinilmediği belirtiliyor.
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas planı "yüzyılın şamarı" olarak nitelendirdi ve bazı ekonomik yardımlar dışında Filistin halkı lehine hiçbir şey içermediğini ifade etti. Abbas "Halkımız bu planı tarihin çöplüğüne atacak" diyerek tepki gösterdi.
Öte yandan Beyaz Saray Türk gazetecilere ambargo uyguladı. Trump ve Netanyahu basın toplantısına Washington’daki yerleşik Türk gazeteciler alınmadı. Akreditasyon için başvuru yapan gazetecilere olumlu yanıt verilmedi.
