Sokaklar kamyonlarla ya da insansız hava araçlarıyla ilaçlanırken, birçok ülkede virüsün yaygın görüldüğü bölgelerde insanların üzerine dezenfeksiyon ürünleri sıkıldı. Sağlık uzmanları ise yapılanların bir 'göz boyamadan' ibaret olduğunu düşünüyor
REKLAMDünya genelinde neredeyse 40 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği Covid-19 salgını yüzünden alarma geçen ülkeler dev dezenfeksiyon yöntemlerini uygulamaya soktu.
Sokaklar kamyonlarla ya da insansız hava araçlarıyla ilaçlanırken, birçok ülkede virüsün yaygın görüldüğü bölgelerde insanların üzerine dezenfeksiyon ürünleri sıkıldı.
Hatta Endonezya'da telefon kabinleri arınma odalarına çevrildi. Fakat bu yöntemlerin virüsten korunmada ne kadar etkili olduğu tartışma konusu oldu. Peki toplu ilaçlamalar virüse karşı mücadelede etkili mi? Birçok sağlık uzmanı durumun bir 'göz boyamadan' ibaret olduğunu düşünüyor.
Dronelarla havadan ilaçlama
Örneğin Endonezya'nın en büyük ikinci şehri Surabaya'da sokaklar dronelar tarafından ilaçlanıyor. Astronot kostümüne benzer üniformaları ile ellerinde ilaçlama makineli görevliler ellerindeki basınçlı tüfekleri ile 'Ghost Busters Hayalet Avcıları' filmindeki sahneleri hatırlatıyor.
Uzmanlarsa virüse karşı kullanılan dezenfektanların insan sağlığı açısından da büyük bir risk oluşturduğunu, aşırı masrafa ve zaman israfına neden olduğunun altını çiziyor.
Ayrıca virüsün açık havada çok uzun süre yaşayamadığı işaret ediliyor ve insanların elleri ile yere çok az dokunmalarından dolayı bu tür havadan ilaçlamaların fazla etkili olmadığı belirtiliyor.
Virüsten arınmak için telefon kabinleri
Endonezya'da Covid-19'dan korunmak için bulunan diğer bir yöntem de telefon kabini şeklindeki dezenfeksiyon odaları. Başkent Cakarta'ya yerleştirilen bu odalar hem kıyafetlerin hem de vücudun açık hava ile temas eden bölgelerinin arınmasını sağlıyor.
"Belediye otobüsünde birçok yere dokunmak zorunda kaldım. O yüzden bu odadan çıkınca tam olarak mikroplardan arındığımı düşünüyorum" diyor bu odalardan çıkan bir Cakartalı.
Devlet desteği alarak oluşturulan bu projeyi de uzmanlar eleştiri yağmuruna tutuyor. Endonezya Üniversitesi Kamu Sağlığı Profesörü bu kabinlerin insan cildine zararlı olduğunu belirtiyor. "Deri, ağız ve gözde tahrişe neden olabilir" diyor.
Sonuç: 'Toplu ilaçlama virüse karşı etkili değil'
Uzmanlar Covid-19'un bir solunum yolu hastalığı olduğunu, aksırma ve öksürme yoluyla bulaştığı gibi virüsün bulunduğu yerlere dokunan ellerin yüz ve göze değdirilmesi ile de yayıldığını işaret ediyor.
Bu sebeple salgın ve mikrobiyoloji uzmanı Paul Tambyah, asansör düğmeleri ve kapı kolları gibi belirli yerlerde yapılacak ilaçlamanın toplu ilaçlamadan çok daha etkili olduğunu söylüyor.
Reuters'a konuşan Tambyah, "Büyük ihtimalle genel ilaçlamalar hem daha ucuz hem de göz boyamaya dönük bir çalışma. Ama kişisel ve çevresel temizliğe gösterilecek özen virüsten korunmada daha etkili" diyor.
"Yolların ilaçlanmasının hiçbir etkisi olmayacak" diyen salgın hastalıklar uzmanı Christopher Lee de "Bu çalışma saatlerinin israfından başka bir şey değil" diyor.
Singapur'daki Mount Elizabeth Hastanesi'nde salgın hastalıklar uzmanı Leong Hoe Nam, toplu şekilde insanları ilaçlama ilgi çekiyor ve morali düzeltiyor, fakat virüsün kontrol edilmesinde etkili bir yol değil" diyor. Uzmana göre insanlara basınçlı su sıkıp evlerine gitmelerini sağlamak daha etkili bir yöntem.