Bütçeye koronavirüs darbesi: Mart ayında rekor açık verdi

REKLAM

Türkiye'nin, mart ayında merkezi yönetim bütçesi gelirleri 47,4 milyar lira, giderleri 91,2 milyar lira olarak kayıtlara geçti. Böylece mart ayı bütçe açığı 43 milyar 719 milyon lira oldu

Hazine ve Maliye Bakanlığı, mart ayına ilişkin bütçe uygulama sonuçlarını açıkladı.

Buna göre, martta bütçe gelirleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 12,7 azalarak 47 milyar 443 milyon lira, bütçe giderleri yüzde 15,6 artışla 91 milyar 162 milyon lira oldu.

Ocak-mart döneminde ise bütçe gelirleri, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17,2 yükselerek 255 milyar 749 milyon lirayı, bütçe giderleri yüzde 12,1 artarak 285 milyar 330 milyon lirayı buldu.

3 aylık bütçe açığı 29,6 milyar lira

Merkezi yönetim bütçesi ocak-mart döneminde 29 milyar 581 milyon lira açık verdi.

Merkezi yönetim bütçesinden ocak-mart döneminde 285 milyar 330 milyon lira harcama gerçekleştirilirken, bütçe gelirleri 255 milyar 749 milyon liraya ulaştı.

Faiz hariç bütçe giderleri martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 18,3 artarak 79 milyar 822 milyon liraya yükseldi. Faiz hariç giderlerin bütçe ödeneklerine göre gerçekleşme oranı yüzde 8,3 olarak hesaplandı.

Mal ve hizmet alımı yüzde 42,5 arttı

Martta personel giderleri, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,7 artarak 23 milyar 671 milyon lira olurken, personel giderleri için bütçede öngörülen 282 milyar 488 milyon lira ödeneğin yüzde 8,4'ü kullanıldı.

Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri, martta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,8 artışla 3 milyar 962 milyon liraya yükseldi ve bütçede öngörülen 48 milyar 120 milyon lira ödeneğin yüzde 8,2'si kullanılmış oldu.

Söz konusu dönemde, mal ve hizmet alım giderleri için bütçede öngörülen 75 milyar 550 milyon lira ödeneğin yüzde 8,9'u harcandı. Bu ayda yüzde 42,5 artışla 6 milyar 733 milyon lira mal ve hizmet alımı gideri gerçekleşti.

Cari transferler martta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 23,9 artarak 39 milyar 466 milyon lirayı buldu. Bütçede öngörülen 451 milyar 122 milyon lira ödeneğin yüzde 8,7'si kullanıldı.

Martta 3 milyar 838 milyon lira sermaye gideri, 438 milyon lira sermaye transferi yapıldı. Borç verme giderleri ise 1 milyar 715 milyon lira oldu. Faiz giderleri martta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0,4 azalışla 11 milyar 340 milyon lira olarak kayıtlara geçti.

Bütçe gelirleri mart ayında düştü

Merkezi yönetim bütçe gelirleri, Mart 2019'da 54 milyar 370 milyon lira iken bu yılın mart ayında yüzde 12,7 azalışla 47 milyar 443 milyon liraya düştü. Bütçe tahminine göre bütçe gelirlerinin mart ayı gerçekleşme oranı 2019'da yüzde 6,2 olarak kayıtlara geçerken, geçen ay yüzde 5 oldu.

Vergi gelirleri tahsilatı, geçen ay 2019'un mart ayına göre yüzde 10,1 azalarak 36 milyar 954 milyon liraya geriledi. Vergi gelirlerinin bütçe tahminine göre gerçekleşme oranı ise yüzde 4,7 olarak tespit edildi.

Bu dönemde genel bütçe vergi dışı diğer gelirleri, yüzde 23,1 düşerek 7 milyar 650 milyon lira olarak hesaplandı. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri 2 milyar 327 milyon lira, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri 512 milyon lira olarak belirlendi.

Vergi türleri itibarıyla martta geçen yılın aynı ayına göre, dahilde alınan katma değer vergisi yüzde 397,6, kurumlar vergisi yüzde 33,1, gelir vergisi yüzde 16,6, ithalde alınan katma değer vergisi yüzde 7,5 düşerken, özel tüketim vergisi yüzde 43,4, diğer vergiler tahsilatı yüzde 30,8, banka ve sigorta muameleleri vergisi yüzde 24,4, harçlar yüzde 20,5 ve damga vergisi yüzde 8,1 artış gösterdi.