ABD Başkanı Donald Trump'ın 'seçim sonuçlarını kendi lehine çevirmesi' için Georgia Eyalet Sekreteri Brad Raffensperger'a 'baskı' yaptığı iddiası tartışmaya yol açtı. Trump yasaları çiğnedi mi, hakkında bir kovuşturma başlatılma olasılığı var mı? Soruşturma açılırsa Trump'ın savunması ne olur?
REKLAMABD Başkanı Donald Trump'ın 'seçim sonuçlarını kendi lehine çevirmesi' için Georgia Eyalet Sekreteri Brad Raffensperger'a 'baskı' yaptığı iddiası tartışmaya yol açtı.
Uzmanlara göre, bu adım ABD federal yasasını ve Georgia yasasının çiğnenmesi anlamına gelebilir.
ABD basınında çıkan haberlere göre, Trump, Raffensperger ile yaptığı telefon görüşmesinde, "Tek istediğim şey bu: Elde ettiğimizden bir fazlası olan 11 bin 780 oyu bulmak istiyorum, çünkü eyaleti biz kazandık." ifadelerini kullandı.
Bu noktada, Trump yasaları çiğnedi mi, hakkında bir kovuşturma başlatılma olasılığı var mı? Soruşturma açılırsa Trump'ın savunması ne olur?
Hangi kanunlar çiğnenmiş olabilir?
Georgia'da "seçim dolandırıcılığı için cezai taleplere" karşı bir eyalet yasası bulunuyor. Bu yasa, bir kişinin kasıtlı olarak başka bir kişiyi seçim dolandırıcılığına dahil etmeyi istemesini, emretmesini veya başka bir şekilde buna teşebbüs etmesini yasa dışı kılıyor.
Ayrı bir federal yasa da insanları, "adil ve tarafsız bir şekilde yürütülen seçim sürecinden mahrum bırakmaya veya dolandırmaya" teşebbüs etmeyi yasaklıyor.
Reuters'ın görüştüğü hukuk uzmanları, Trump'ın bu yasalardan birini veya her ikisini birden ihlal etmiş olabileceğini ifade ediyor.
Kaliforniya'daki Loyola Hukuk Fakültesi profesörü Jessica Levinson, telefon görüşmesinin "açık bir federal suç ihlali" olduğunu belirterek, Trump'ın Raffensperger'i meşru bir oy sayımını değiştirmeye zorlamak için tehditler kullandığını söyledi.
Raffensperger: Cezai soruşturma başlatılabilir
Georgia Eyalet Sekreteri Raffensperger, ABC kanalına, Atlanta'da Fulton Bölge Savcısı Fani Willis tarafından Trump’ın eylemlerine yönelik cezai soruşturma başlatılabileceğini kaydetti.
Trump'ın çağrısını "rahatsız edici" bulduğunu belirten Willis, mesele resmi olarak soruşturma için ofisine gönderilirse, "kanunu korkmadan uygulayacağını" ifade etti.
Georgia Eyalet Üniversitesi hukuk profesörü Anthony Michael Kreis'e göre önemli soru şu: "Trump, Raffensperger'den gerçekten sahte oy istedi mi, yoksa sadece 3 Kasım seçimlerinin sonuçlarıyla ilgili görüşünü mü ifade etti?"
Kreis'e göre olası bir kovuşturmada Trump, muhtemelen seçimle ilgili gerçek görüşlerini sunduğunu ve bir talepte bulunmadığını iddia edecek.
Trump, telefon görüşmesinde Raffensperger'ın, "binlerce parçalanmış oy pusulası olduğunu" kamuoyuna açıklamaması halinde sonuçlarla karşılaşabileceğini öne sürüyor.
Hukuk uzmanları, savcıların, Trump'ın başkanlık yetkisinin, belirsiz kovuşturma tehditleriyle birleştiğinde, Georgia tüzüğü uyarınca Raffensperger'den yasadışı bir talepte bulunması anlamına geldiğini iddia edebileceklerini söyledi.
Kreis, Trump'ın, Raffensperger'dan Biden'ın önüne geçmeye yetecek kadar belirli sayıda oy "bulması" talebinin, seçim sonuçlarını değiştirmeye çalıştığını gösterdiğini kaydetti.
Florida Eyalet Üniversitesi seçim yasası profesörü Michael Morley, "Mahkemeler seçim sonrası itirazları reddettikten sonra, resmi kanalların dışında oy pusulalarının değiştirilmesine teşebbüs etmek için bir devlet sekreterine 'normal yollar dışında' ulaşmak, federal ve eyalet yasaları kapsamında ciddi soruları gündeme getiriyor" dedi.
Trump'ın potansiyel savunması ne olabilir?
Ceza yasaları genellikle suçlu bir ruh hali veya bir suçu işlemeye yönelik kasıtlı bir niyet gerektirir. Loyola Hukuk Fakültesi'nde bir seçim hukuku profesörü olan Justin Levitt, Trump'ın yargılanması durumunda muhtemelen seçimin kendisine karşı hileli olduğuna gerçekten inandığını iddia edeceğini söyledi.
Levitt, "Başkanın hem Georgia hem de federal yasalar altında suç işlememesinin tek yolu, üç farklı yeniden sayıma rağmen henüz sayılmamış 11 bin 780 meşru Trump oyu olduğuna içtenlikle inanmasıdır" dedi.
REKLAMKreis, böylece Trump'ın "kasten ve bilerek" seçime müdahale etmeye çalışmadığını ve ceza kanunun suç saydığı niyeti olmadığını iddia etmesini sağlayacağını ifade etti.
Trump'ın yargılanma şansı ne?
Uzmanlar, Trump'a karşı federal suçlamaların gündeme getirileceğinden şüphe duyduklarını belirterek, Biden'ın bir Trump ceza davasının ulusal çıkarlara hizmet etmeyeceğini ve kutuplaşmış bir ülkeyi daha da bölebileceğini söylediğini belirtti. Bu arada Biden, telefon görüşmeleri yayınlandığından bu yana olayla ilgili sorulara cevap vermedi.
Biden'ın kıdemli danışmanlarından Bob Bauer yaptığı açıklamada, çağrının "Donald Trump’ın Amerikan demokrasisine saldırısı hakkındaki bütün, utanç verici hikayeyi" yansıttığını söyledi. Ancak Bauer, Trump'ın yargılanıp yargılanmayacağına ilişkin yorum talebine yanıt vermedi.
Biden 20 Ocak'ta göreve başlayacak, yani federal kovuşturma ile ilgili herhangi bir karar, Trump görevden ayrıldıktan sonra gelen yönetim tarafından verilebilecek.
Trump kendini affederek sorumluluktan kurtulabilir mi?
Trump, 2018'de başkanlık yürütme gücünün bir parçası olarak kendini affetmek için "mutlak hakka" sahip olduğunu söyledi. Hukuk uzmanları, bir başkanın yasal olarak kendi kendini affedip edemeyeceğinin belirsiz olduğunu kaydetti. Şimdiye kadarsa hiçbir başkan yargılamadı, bu yüzden mahkemelerin bu yönde verdiği karar da bulunmuyor.
REKLAMAncak başkanlık affı yalnızca federal suçlar için geçerli, yani Trump hala Georgia yasalarına göre potansiyel sorumlulukla karşı karşıya kalabilir.
Beyaz Saray ise kendini affetme olasılığı hakkında yorum yapmadı.