İran'daki elektrik kesintilerinin nedeni gerçekten Bitcoin madencileri mi?

İran'da son haftalarda sık sık geniş kapsamlı elektrik kesintileri yaşanıyor
İran'da son haftalarda sık sık geniş kapsamlı elektrik kesintileri yaşanıyor © The Associated Press
By euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Tahran yönetiminin kripto para merkezlerine yönelik baskınları kafa karışıklığına neden oldu. Kimileri Bitcoin'in ülke sorunları için yararlı bir günah keçisi haline geldiği değerlendirmesinde bulundu

REKLAM

İran'da başkent Tahran başta olmak üzere büyük şehirlerin çoğu son haftalarda karanlığa gömüldü ve milyonlarca kişi saatlerce elektriksiz kaldı.

Trafik ışıkları söndü, ofisler karardı. Online dersler durduruldu.

Cavid-19 salgını ve Tahran semalarını kaplayan zehirli sisin yanı sıra artan diğer krizlerin altında ezilen ülkede halk, soluğu izin verilen ölçüde sosyal medya platformlarında alıyor.

Ancak orada da spekülasyonların ardı arkası kesilmiyor.

Öyle ki elektrik kesintilerinin sebebi olarak kısa süre içerisinde bir sorumlu bulundu: Dijital para Bitcoin.

Karanlığa gömülen ülkede halkın öfkesi artarken hükümet hemen harekete geçti. Elektrik şebekesine ağır bir yük olduğu belirtilen ve özel bilgisayarlara güç sağlamak ve onları serin tutmak için inanılmaz miktarda elektrik gerektiren Bitcoin işlem merkezlerine yönelik geniş kapsamlı bir operasyon başladı.

Yetkililer, aralarında yasal olarak faaliyet gösterme izni bulunanlar da dahil olmak üzere ülke genelinde bin 600 Bitcoin işlem merkezinin kapısına kilit vurdu.

Ancak çelişkili bir karar daha almakla suçlanan hükümetin kripto para merkezlerine yönelik baskınları kafa karışıklığına neden oldu. Kimileri Bitcoin'in ülke sorunları için yararlı bir günah keçisi haline geldiği değerlendirmesinde bulundu.

Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın İran'la yapılan nükleer anlaşmadan 2018'de tek taraflı olarak çekilmesi ve bu ülkeye yeniden yaptırım uygulama başlamasından bu yana, kripto para biriminin İran'daki popülaritesi hayli arttı.

Mali yaptırımlar nedeniyle bankacılık sektörü felce uğrayan İran'da bireyler ve büyük şirketler, kripto paralarla yapılan online işlemlerde söz konusu yaptırımlara maruz kalmıyor.

Bitcoin, merkez bankaları tarafından basılan paraya bir alternatif sunuyor. İran ve Venezuela gibi mali yaptırım altındaki ülkelerde yerel para biriminden daha istikrarlı bir liman olarak görülüyor.

Tahran merkezli Bitcoin uzmanı Ziya Sadr, "İranlılar böylesine sınır tanımayan bir ağın değerini diğerlerinden çok daha fazla anlıyor çünkü bizim herhangi bir küresel ödeme ağına erişimimiz yok. Bitcoin'in yıldızı burada parlıyor." diyor.

İran'da devlet tarafından büyük oranda sübvanse edilen elektrik fiyatları ülkeyi Bitcoin madencileri için oldukça cazip bir konuma yükseltiyor. Ülkede kilowatt saati 4 cent olan elektriğin fiyatı batılı ülkelerde bunu 3-4 katı yükseklikte.

450 megawattlık tüketimle İran Bitcoin madenciliğinde dünya genelinde ilk 10 ülke arasında yer alıyor. Büyük depolara kurulan bilgisayar sistemlerini oldukça karmaşık algoritmalar kullanarak şifreli bloklar üretmek için kullanan madenciler bu hizmetleri karşılığında Bitco'in cinsinden ödeme alıyorlar. Yaptırımlar nedeniyle yabancı rezervlere erişimde sıkıntı yaşayan İranlılar için Bitco'in önemli bir avantaj sağlıyor.

Hükümet ise günlük 300 megawatt kapasiteli 24 Bitcoin işleme merkezine onay verdi. Ayrıca Çinli girişimcilerin vergiden muaf serbest bölgelerde yatırım yapmasının ve madencilik için özel üretilen bilgisayarlar getirmelerinin önünü açtı.

Bununla birlikte izinle çalışan işleme merkezlerine ayrı bir elektrik tarifesi uygulanırken, Tahran yönetimi izinsiz açılan Bitcoin madenlerine baskınlar düzenlemeye başladı. Yüksek elektrik tarifeleri nedeniyle serbest bölgelerde madencilik yapmanın cazip olmadığını belirten Kriptopara Madenleri Derneği Başkanı Reza Şerefi bu nedenle devletten lisans alan bin yatırımcıdan sadece 20-30 tanesinin aktif hale geldiğini belirtiyor.

Fakat yaşanan elektrik kesintileri nedeniyle artık kanuni olarak çalışan Bitcoin tarlaları da hükümetin hedefi haline geldi.

Öte yandan bazı uzmanlar Bitcoi'nin kolay bir kurban olduğu için seçildiğini ve elektrik kesintileri ile hava kirliliğinin arkasında başka nedenler olduğunu savunuyor. İletişim Bakanlığı tahminlerine göre Bitcoin madenleri ülkenin toplan elektriğinin yüzde 2'sinden daha azını tüketiyor. Uzmanlar asıl sıkıntının on yıllardır ihmal edilen enerji altyapısında olduğunu vurguluyor.

Ek kaynaklar • AP

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Japonya tamamen kripto paraya geçebilir: Merkez Bankası 'Dijital Yen'i değerlendiriyor

G7 ülkeleri maliye bakanlarından Facebook'a kripto para Libra için 'güvenlik' çağrısı

Kripto para borsası FTX’in kurucusu Sam Bankman-Fried 25 yıl hapis cezasına çarptırıldı