euronews'in konuğu olan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, örgütün kendi içindeki faaliyetleri, olası nükleer, biyolojik, kimyasal saldırılara hazırlık ve Ukrayna'ya sağlanan askeri ve diğer desteklerin yanı sıra Rusya'ya getirilen yaptırımları anlattı
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Küresel Tartışmalar programında euronews muhabiri Meabh McMahon'un konuğu oldu. Atlantik İttifakı'nın, Moskova'nın bir ayı geçen Ukrayna işgaline karşı verdiği yanıtın yüzü olan Stoltenberg, örgütün kendi içindeki faaliyetleri, olası nükleer, biyolojik, kimyasal saldırılara hazırlık ve Ukrayna'ya sağlanan askeri ve diğer desteklerin yanı sıra Rusya'ya getirilen yaptırımları anlattı.
euronews muhabiri Meabh McMahon:
Sayın Stoltenberg, Global Conversation'da konuğumuz olduğunuz için çok teşekkür ederiz.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg:
"Davetiniz için çok teşekkür ederim."
euronews:
Bu hafta NATO'da muazzam bir birlik gösterisi gördük. Bu, Ukrayna'daki savaşı durdurmak için işe yarayacak mı?
Stoltenberg:
"Evet, işe yarayacaktır. Aslında zaten Ukrayna'ya destek sağlamada yardımcı oluyor. Bence Başkan Putin, NATO'nun, Avrupa Birliği'nin ve demokrasiye, hukukun üstünlüğüne ve uluslararası kurallara dayalı düzene inanan hepimizin birliğini ve gücünü hafife aldı. Rusya'ya eşi benzeri görülmemiş yaptırımlar uygulamakta ve aynı zamanda Ukrayna'ya destek sağlamakta birlikte duruyoruz. Bu da işgalci Rus kuvvetlerine direnmelerine yardımcı oluyor."
euronews:
Başkan Putin bir savaş suçlusu mu?
Stoltenberg:
"Sivillerin saldırıya uğradığını, sivil altyapıya, okullara ve hastanelere saldırıldığını gördük. Sivil altyapıya ve sivillere yönelik kasıtlı herhangi bir saldırı, savaş suçu teşkil edecektir. Bu nedenle Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin soruşturma açmasının ve sorumluların hesap vermesinin sağlanmasının son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Bu sadece savaşın sona erdirilmesi gerektiğinin önemine işaret ediyor. Putin, askerlerini geri çekerek, savaşı durdurarak ve iyi niyetle diplomatik çabalara katılarak bu savaşı yarın sona erdirebilir."
euronews:
Bu hafta tamamen (Ukrayna'ya diplomatik anlamda) destek gösterileri vardı. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy de NATO Zirvesi'ne sanal olarak katıldı. NATO’nun silahlarının yüzde 1'ini istediğini söyledi. Bu yapılabilir mi?
Stoltenberg:
"Yapılabilir olan, NATO müttefiklerinin destek sağlamak için ellerinden gelenin en iyisini yapmalarıdır: Bu mali destek, insani destek ve aynı zamanda Ukrayna'ya askeri destek. Ukrayna'ya gelişmiş tanksavar silahları ve hava savunma sistemleri sağlıyoruz. Ayrıca NATO müttefiklerinin Ukrayna ordusunu yıllardır, ki şu anda ön cephede olan on binlerce askeri eğittiğini de unutmamalıyız. Dolayısıyla Ukrayna ordusu, Rusya'nın ilk işgal ettiği 2014 yılına göre çok daha donanımlı, çok daha iyi eğitimli ve çok daha güçlü. Her şeyden önce savaş alanında fark yaratan, Ukrayna ordusunun, savunma kuvvetlerinin cesaretidir. Ancak NATO müttefiklerinin desteği de işgalci Rus kuvvetlerine direnmelerini sağlamada çok önemli bir faktör. Sağladığımız silahların ve desteğin etkisini görüyoruz."
euronews:
NATO, bu hafta Ortak Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer Savunma Görev Gücü olan KBRN'yi etkinleştireceğini duyurdu. Bu ne kadar büyük bir anlaşma? Ne kadar endişelenmeliyiz?
Stoltenberg:
"Endişeliyiz. Ama aynı zamanda Rusya'ya herhangi bir kimyasal, biyolojik veya nükleer silah kullanımının, çatışmanın doğasını temelden değiştireceğine dair mesaj da gönderiyoruz. Uluslararası hukukun açıkça ihlali olur ve geniş kapsamlı sonuçları olacaktır. Dolayısıyla çok ciddi bir şey.
Bu da savaşın neden bitmesi gerektiğinin başka bir nedeni. Çünkü tehlikeli bir savaş.On yıllar sonra içinde bulunduğumuz en ciddi güvenlik krizi. Bu nedenle Rusya'ya yaptırımlar uyguluyor, Ukrayna'ya destek sağlıyoruz. Aynı zamanda ittifakın doğu kısmındaki NATO birliklerinin hazır olma durumunu ve varlığını da artırıyoruz."
euronews:
KBRN görev gücü, Ukrayna'yı ve elbette NATO müttefiklerini olası bir kimyasal saldırıdan koruyabilecek mi?
Stoltenberg:
"Askeri komutanlarımızın NATO güçlerini korumak için bir dizi önlemleri mevcut ve ittifakın doğu kanadında daha fazla NATO gücümüz var. Keza sivil makamlara, kimyasal ve biyolojik silahlarla ve bunların etkileriyle mücadelede yardımcı olacak bazı yeteneklerimiz var. Ayrıca Ukrayna'ya da kendilerini kimyasal veya biyolojik silahlara karşı korumaları için bir miktar koruyucu ekipman ve diğer araçlardan oluşan destek sağlıyoruz."
euronews:
Tüm bunların elbette bir maliyeti olacaktır. NATO üyelerinin de ellerini artık ceplerine attığını görüyoruz. Belçika, savunma harcamalarına ayrılmak üzere masaya bir milyar euro koyacağını bildirdi. Tüm bunlar vergi mükelleflerine ne kadara mal olacak? Görünüşe göre bu savaş bir süre daha devam edebilir.
Stoltenberg:
"Güvenlik bedavaya sağlanmıyor. Son yıllarda, özellikle de 2014'ten bu yana gerilimlerin arttığını gördük. Rusya'nın Ukrayna'ya karşı güç kullandığını görüyoruz: önce Kırım'ı yasadışı bir şekilde ilhak etti, sonra ülkenin doğu kısmını, Donbas'ı istikrarsızlaştırdı ve şimdi de Ukrayna'yı tam anlamıyla işgal etti. Rusya, tehdit ediyor... NATO'yu da tehdit ediyor. NATO'yu ittifakın doğu kanadından tüm altyapısını ve tüm kuvvetlerini çekmeye çağırdı. Bu nedenle güvenliğimize daha fazla yatırım yapmalıyız. Güzel haber şu ki, NATO üyeleri tam olarak bunu yapıyor. Nisan 2014'te savunma harcamalarımızı artırma kararı aldık. O zamandan beri, tüm NATO müttefikleri arttırdı. Savunmaya toplamda 270 milyar doların üzerine ilave yaptık. Bu bizi daha da güçlendirdi.
Şimdi daha fazla kabiliyetimizin ve hazırlığımızın olduğunu görüyoruz. Bu aynı zamanda, NATO'nun hazır olma durumu söz konusu olduğunda Moskova'da yanlış anlaşılmaya yer olmamasını sağlamak için ittifakın doğu kanadına önemli ölçüde daha fazla asker, gemi ve havada daha fazla uçak konuşlandırabilmemizin bir nedenidir. NATO'nun temel ilkesine dayalı olarak tüm NATO müttefiklerini korumak: yani birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için. Bir müttefike yapılan saldırı, tüm ittifakın tepkisi ile karşılaşır. Bunu yaparak, çatışmayı kışkırtmıyor, sadece önlüyoruz."
euronews:
Peki son olarak kısa bir soru. ABD Başkanı Joe Biden bu hafta buradaydı ve size bir yıl daha görevinizin başında kalmanızı önerdi. Sizin Norveç Merkez Bankası'nın başına geçmeniz gerekiyor. Bu size kendinizi nasıl hissettiriyor?
Stoltenberg:
"Şu anda son derece ciddi bir güvenlik krizinin ortasındayken, NATO Genel Sekreterliği görevine devam etmem istendiği için kendimi çok ayrıcalıklı hissediyorum. Özellikle de bu haftaki zirvesinde gösterilen birlik gibi yine birlik içinde kalmaya devam etmeyi sürdürmek... Bu haftaki NATO zirvesi, NATO Genel Sekreteri olarak tamamen görevime odaklanmaya devam etmem için bana ilham veren bir şeydi."
Brüksel 24 Mart’ta NATO, AB ve G7 liderlerine ev sahipliği yaptı. Olağanüstü toplanan NATO Liderler Zirvesi'ne Rusya-Ukrayna Savaşı damgasını vurdu.