Necmiye Dimici’nin erkek olması halinde vakıf yıllık gelirlerinden pay sahibi olma hakkı olduğunu hatırlatan AİHM, bunun cinsiyet ayrımcılığı temelinde hak ihlali teşkil ettiğini bildirdi.
REKLAMAvrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 1536 yılında Diyarbakır’da kurulan ve bugüne kadar faaliyetlerine devam eden Örfioğlu Vakfı’nın gelirlerinden “kadın olduğu için faydalanamayan” bir vatandaşın mirasçılarının açtığı davada Türkiye’nin insan hakları ihlalinde bulunduğuna hükmetti.
Necmiye Dimici’nin mirasçıları olan eşi ile üç çocuğunun 2016 yılında yaptığı başvuruyu karara bağlayan AİHM Türkiye’nin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ayırımcılığın yasaklanmasıyla ilgili 14. maddesini ve bununla birlikte mal ve mülkiyet hakkının korunmasıyla ilgili 1. protokolün, 1. maddesini ihlal ettiğine hükmetti.
Türkiye aleyhine maddi tazminat cezasına gerek görmeyen AİHM, başvuru sahiplerinin haklarına kavuşabilmeleri için verilen bu hüküm çerçevesinde Türkiye’de yeni dava açılmasının daha doğru olacağı görüşüne vardı.
AİHM, vakıf yıllık gelirleri dağıtılırken sadece “kadın” olduğu için bu haktan yararlanamayan Necmiye Dimici’nin mirasçısı 2018 yılında ölen kocası Ahmet Dimici ile çocukları Necla, Emine ve Şaban Yıldırım Dimici’nin annelerinden dolayı vakfın gelirlerinden pay alma hakları olduğunu tespit etti.
Necmiye Dimici’nin erkek olması halinde vakıf yıllık gelirlerinden pay sahibi olma hakkı olduğunu hatırlatan AİHM, bunun cinsiyet ayrımcılığı temelinde hak ihlali teşkil ettiğini bildirdi.
AİHM’in gerekçeli kararında, Türkiye’deki mahkemelerin, vakıf kurucusunun isteklerini, vakfın kurucu belgesinde ifade edildiği gibi, kamu politikası kuralları ışığında incelemeye çalışmadan tespit ettiğini ve ardından bunu uyguladığı bildirildi.
AİHM kararında, yerel mahkemelerin başvuru sahiplerinin taleplerinin AİHS’ne uygun olup olmadığını inceleme girişiminde bulunmamaları da eleştirildi.
Vakıf gelirlerinden pay alması istenilen Necmiye Dimici’nin babasının 1982 yılında ölene kadar vakfın idarecisi olduğu bildirildi.
Türkiye’de “mülhak vakıf” statüsüne sahip bu kuruluşun yöneticisi, kurucunun mirasçılarından biri olmak zorunda. Hayır işleri yapan bu vakfın, elde ettiği yıllık gelir daha sonra kurucunun mirasçılarına dağıtılıyor.
Örfioğlu Vakfı’nın varlıklarının 2015 verilerine göre 207 milyon euro ve yıllık geliri ise 3,7 milyon euro olduğu bildirildi.