Yolsuzlukla mücadele: Macaristan, AB fonlarının dondurulması yüzünden baskı altında

Macaristan Başbakanı Viktor Orban
Macaristan Başbakanı Viktor Orban © LM Otero/Copyright 2022 The Associated Press. All rights reserved.
By Euronews
Haberi paylaşınYorumlar
Haberi paylaşınClose Button

Yolsuzlukla mücadele: Macaristan, AB fonlarının dondurulması yüzünden baskı altında

REKLAM

Macaristan’ın yolsuzlukla mücadele konusunda başarısız kaldığı gerekçesiyle Avrupa Birliği (AB) uyum fonlarından bir kısmının askıya alınması Budapeşte’nin tepkisini çekerken, Uluslararası Şeffaflık Örgütü bu kararı büyük bir memnuniyetle karşıladı.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün Macaristan Direktörü Jozsef Peter Martin, AB’nin son 30 yılda yolsuzlukla mücadelede belki de en ciddi kararı verdiğini dile getirdi.

Macaristan’ın fonların kullanımı konusunda hazırlanan yeni yol haritasıyla ilgili Fransız Haber Ajansı’na konuşan Martin, “AB’nin bu kararı elbette, on yıldan fazla bir süredir yürürlükte olan sistemli yolsuzluğu bir gecede çözemez, ancak bu plan ancak hükümeti yakın gözetim altına alıyor. Bu da oldukça önemli" diyerek görüşlerini dile getirdi.

İnsan hakları alanında çalışmalar yapan sivil toplum kuruluşu Helsinki Macaristan Komitesi’nin Sorumlusu Marta Pardavi, AB kararıyla “çıtanın yükseltildiğini” belirterek, şu anda yolsuzluğun tamamen giderilmesi konusunda uzak bir noktada olduklarını bildirdi.

Pardavi, “Sonunda her şey, AB'nin Macaristan'ın ilerlemesini değerlendirmek için ne kadar kaynak ayırdığına bağlı olacak." diyerek Orban’ın vaatlerine karşı temkinli olunması gerektiğini savundu.

ABD’de Rutgers Üniversitesi’nde siyasal bilgiler dersi veren Profesör Daniel Kelemen ise AB liderlerinin gelecek yıl Orban’a karşı yumuşayabilecekleri endişesini dile getirdikten sonra, “ Bununla birlikte şimdilik, AB liderlerin tamamen teslim olmamalarının ve Orban'ın otokratik rejiminin Macaristan'da hukukun üstünlüğünü ortadan kaldırmak için bir bedel ödemesinin tadını çıkaralım.” diyerek görüşlerini dile getirdi.

AB Konseyi. Macaristan ile ilgili ne karar verdi?

AB, Macaristan'ın alabileceği uyum fonlarının yüzde 55'ini temsil eden 6,3 milyar euronun askıya alınmasını kararlaştırmıştı.

AB Komisyonu daha önce hazırladığı raporda, AB Konseyi’ne Macaristan'ın alabileceği uyum fonlarının yüzde 65'ini temsil eden 7,5 milyar euronun askıya alınmasını tavsiye etmişti.

Macaristan, bu fonların kesilmesinin önüne geçebilmek adına son haftalarda AB’nin istediği konularda reform yapma çabası içinde girmişti.

Bununla birlikte AB Konseyi, pazartesi akşamı aldığı kararda bu reformları yeterli bulmayarak, “hukuk devleti ilkesinin üstünlüğüne karşı ihlallerin sürdüğü ve alınan önlemlerin AB bütçesi için beraberinde getirdiği riskleri gidermeye yeterli olmadığına” hükmetmişti.

AB, Macaristan için askıya aldığı uyum fonlarından 6,3 milyar euro ile birlikte ülkenin Covid-19'un ekonomik sonuçlarına karşı hazırladığı toplam 5,8 milyar euroluk hibe almasını sağlayacak kurtarma planını onaylarken yine bunun kullanımı için ön koşullar getirdi.

AB kararına göre, Macaristan'ın hukukun üstünlüğünü güçlendirmeye yönelik kurumsal reformlara ilişkin 27 kriteri yerine getirmesinin ardından söz konusu hibelerden faydalanabilecek. Bu 27 kriterden 17’sini yolsuzlukla mücadele alınacak önlemler oluşturuyor.

Macaristan Parlamentosu, gelecek yıl mart ayına kadar AB’nin istediği yasal reformları yerine getirmeyi ve nisan ayı içinde bu fonlarını tamamına ulaşmayı planlıyor.

Orban’a yöneltilen suçlamalar neler?

AB, 2010 yılında iktidara gelen Başbakan Viktor Orban’ın yakınındaki isimlerin önemli kamu ihalelerinde kayırıldığı görüşünde.

Avrupa Parlamentosu son aldığı bir kararda, Macaristan’daki rejimi gerçek bir demokrasiyle değil, “hibrit seçim otokrasisi sistemi” olarak tanımlamıştı.

AB ile Macaristan anlaşması

AB, uzun süredir Macaristan'ı demokrasi ile hukukun üstünlüğü gibi temel alanlarda gerileme olduğu gerekçesiyle eleştiriliyordu.

Ayrıca AB, Macaristan'ın kurtarma programına onay vermiyor ve hukukun üstünlüğü koşulu mekanizması kapsamında ülkeye sağlanacak AB fonlarını da aktarmıyordu.

Macaristan ise özellikle oybirliği gereken Ukrayna'ya gelecek yıl için 18 milyar euro mali yardım sağlanması ve küresel vergi anlaşması gibi konuları onaylamıyordu.

REKLAM

Son aşamada, Macaristan'ın gerekli adımlar atılıncaya kadar AB fonlarının bir kısmının dondurulması, kurtarma programı fonlarının da kesintiye uğramaması karşılığında Macaristan, Ukrayna'ya mali desteğe ve vergi anlaşmasına onay vermiş oldu.

Ek kaynaklar • AFP

Haberi paylaşınYorumlar

Bu haberler de ilginizi çekebilir

Polonya Başbakanı'ndan eleştiri: Enerji krizinde bazı AB üyeleri 'çok bencilce' davranıyor

Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan enerji ve ulaştırma alanında işbirliği anlaşması imzaladı

AB, Dijital Piyasalar Yasası kapsamında Apple, Facebook ve Google'a soruşturma açtı