Mısır'da kadın sosyal medya fenomenleri 'ahlak kurallarını ihlal' gibi çeşitli suçlamalarla gözaltına alınıp hapse atılmakla karşı karşıya. Selma el Şami, sosyal medyadaki paylaşımları nedeniyle yetkililerle ters düşüp gözaltına alınan ve sayıları gün geçtikçe artan kadınların sonuncusu.
REKLAMMısır'da kadın sosyal medya fenomenleri 'ahlak kurallarını ihlal' gibi çeşitli suçlamalarla gözaltına alınıp hapse atılmakla karşı karşıya.
Selma el Şami, sosyal medyadaki paylaşımları nedeniyle gözaltına alınan ve sayıları gün geçtikçe artan kadınların sonuncusu.
El Şami, 3 Nisan'da Kahire Uluslararası Havalimanı'nda bir yurtdışı seyahati dönüşü "sefahati teşvik" ve "aile değerlerini ihlal" suçlamalarıyla gözaltına alındı.
TikTok'ta 3,3 milyon takipçisi bulunan Mısırlı model ve sosyal medya fenomeni, tutuklandığında ikamet başvurusunda bulunduğu Dubai'den dönüyordu.
Kadın influencerin gözaltına alınması, BAE'den bir fotoğrafçı tarafından basınla paylaşıldı.
Mısır Savcısı "ahlaksızlığı yaymak" ve "toplumsal ahlak ve değerlere aykırı video ve fotoğraflar yayınlamak" suçlamalarıyla el Şami'nin dört gün gözaltında tutulmasına karar verdi.
Daha önce benzer davaların avukatlığını üstlenmiş olan Avukatlar Sendikası Özgürlükler Komitesi üyesi Avukat Hany Sameh, el Şami'ye yönelik suçlamaları "muğlak" olarak nitelendirdi.
Mısır merkezli haber sitesi Mada'ya konuşan Sameh, bu suçlamaların, "kadına karşı tavizsiz olan gerici erkek şovenizminden kaynaklandığını" savundu.
İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) kıdemli araştırmacılarından Amr Magdi, Twitter'da yaptığı paylaşımda, böylesi tutuklamaların Cumhurbaşkanı Abdülfettah El Sisi'nin Mısır'ında giderek yaygınlaştığını dile getirdi.
"Mısırlı yetkililer bir başka kadın influencer'ı daha sırf günlük hayatta ve televizyonlarda gördüğümüz fotoğrafları paylaştığı için 'ahlaksızlık' suçlamasıyla tutukladı" ifadesini kullanan Magdi, Sisi döneminde kadınların "ahlak" suçlamasıyla tutuklanmasının "hızla arttığını" kaydetti.
'Uygunsuz Firavun kıyafetleri'
El Şami'nin tutuklanması yargı önüne ilk çıkışı değil.
Popüler influencer, Aralık 2020'de antik başkent Memphis yakınlarındaki Saqqara nekropolünün hemen dışında bir fotoğraf çekimine katıldıktan sonra hapse atılmış ve 1 ay sonra kefaletle serbest bırakılmıştı.
Moda bloggerı, Mısır'ın en ikonik anıtlarından biri olan Djoser Piramidi'nin önünde eski Mısır kıyafetleriyle çekilmiş fotoğraflarını paylaştığı için yetkililere ihbar edilmişti.
Yerel medya kendisini "uygunsuz Firavun kıyafetleri içinde antik eserlerin kültürel değerini istismar etmekle" suçlamıştı.
İnsan hakları örgütleri, özellikle "genel ahlaka" ya da "aile değerlerine zarar verdiği" ifade edilen online içeriği hedef alan siber suç yasasının 2018 yılında kabul edilmesi sonrası "ahlak suçlamalarının" arttığına dikkati çekiyor.
HRW, Mısırlı yetkililerin söz konusu yasayı sosyal medyada kadınları hedef almak ve ifade özgürlüklerini kısıtlamak için kullandıkları uyarısında bulunuyor.
Örgütün kadın hakları araştırmacısı Rothna Begum, 2020 yılına dair raporunda "Kadınları ve kız çocuklarını sadece sosyal medya sitelerinde kendi video ve fotoğraflarını yayınladıkları için çok müphem sebeplerle tutuklamak ayrımcıdır ve ifade özgürlüğü haklarını doğrudan ihlal etmektedir. Kadınların çevrimiçi ortamda barışçıl davranışlarını denetlemek, kadınların kamusal alanları kullanmasını kontrol etmeye yönelik yeni bir çabanın izlerini taşıyor." değerlendirmesinde bulunmuştu.
"Bunlar 1960'ların Mısır'ının değerleri mi, üst sınıf ailelerin ve tatil köylerinde yaşayanların değerleri mi, yoksa Selefilerin değerleri mi?" diye sorusunu yönelten avukat Sameh, el Şami'nin kıyafetinin televizyonda ve medyada yer alan diğer sanatçı ve aktrislerin giydiği kıyafetlerden farklı olmadığına dikkat çekti.
REKLAM'Kadın haklarına dair tüyler ürpertici bir sinyal'
Gözlemciler, 2020'den bu yana 10'dan fazla kadın influencer'ın tutuklandığını belirtiyor. Bunlar arasında 24 yaşındaki Haneen Hossam ve 22 yaşındaki Mawada el Adham da yer alıyor.
İlk olarak 2020'de tutuklandılar ve ardından "genel ahlakı" ihlal ettiği varsayılan sosyal medya paylaşımları nedeniyle hapse atıldılar.
Hossam, 1,3 milyon takipçisine genç kızların sosyal medya paylaşımları yoluyla para kazanabileceğini söylediği için "insan kaçakçılığı" ile suçlandı.
Uluslararası Af Örgütü'ne göre, her iki kadına verilen ceza daha çok videolarında dans etme, giyinme ve konuşma biçimleriyle ilgiliydi.
Bir kadın influencer, 2020'de vücudunun çeşitli yerleri morarmış halde kendi sosyal medya platformundan bir canlı yayın yaptı ve kendisini dövmek ve tecavüz etmekle suçladığı erkeklerin yargılanması için yalvardı
REKLAMAncak sosyal medya fenomeni kadın, saldırganların ifadelerine dayanılarak "genel ahlakı ihlal etmek" ve "aile değerlerini zedelemek" ile suçlandı. İnsan hakları örgütleri, bu hadiseyi ağır ifadelerle kınadı.
HRW'den Rothna Begum "Kadınlara yönelik seri tutuklamalar Mısır'da kadın haklarının durumu hakkında tüyler ürpertici bir işaret veriyor. Mısırlı yetkililer, yaygın aile içi şiddet, cinsel taciz ve şiddetle mücadele etmek yerine, kadınlara ve kız çocuklarına internette nasıl göründükleri ya da ne söyledikleri nedeniyle zulmederek toplumsal ayrımcılığı pekiştirmeye niyetli görünüyorlar." sözleriyle Kahire yönetimine tepki gösterdi.
Bu arada suçlu bulunması halinde el Şami, "genel ahlakı ihlal" suçundan beş yıla kadar hapis ve sekiz bin euro para cezası, "Mısır toplumundaki aile ilke ve değerlerini ihlal" suçundan ise altı ay hapis ve üç bin euroya kadar para cezası ile karşı karşıya kalacak.