'Wagner isyanı' olarak tarihe geçen olay sonrası Rusya Devlet Başkanı Putin'in otoritesinin 'yara aldığı' yorumları yapıldı. Ancak asıl merak edilen isyanın Ukrayna'da cepheyi nasıl etkilediği oldu.
REKLAMUzmanlar, Wagner paralı asker grubunun Rus devletine baş kaldırmış olmasının Vladimir Putin'i zayıflattığını ve Ukrayna'daki savaşın gidişatını etkileyebileceğini düşünüyor.
Moskova'ya doğru ilerledikten sonra durup uzlaşan Wagner'in lideri Yevgeny Prigozhin, Putin'in 'tüm kontrol ve güç bende' imajını zedelemiş oldu.
Olay sonrası Rus askerleri arasında kafa karışıklığı oluşurken, Ukrayna askerleri arasında moraller yükseldi.
Eğer Putin'den kurtulmak isteyen muhalif halk kesimi de isyana destek verip sokağa inmiş olsaydı belki de ülkede yıkım yaratacak bir iç savaş yaşanacaktı.
Bu isyan, Putin'in 1999'da iktidara gelmesinden bu yana iktidarına karşı şimdiye kadarki en büyük meydan okuma ve Rusya'nın en ciddi güvenlik krizi olarak kayda geçti.
Şimdilik savaş alanında bir etkisi olmadı
Ancak başkaldırının henüz sonuçları doğrudan savaş alanına yansımış değil.
Pazar günü ön cepheden dönen Ukraynalı askerler, Wagner isyanının Ukrayna'nın doğusundaki Bakhmut çevresindeki çatışmaları belirgin şekilde etkilemediğini aktardı.
"Saldırı için tasarlandılar savunma için değil"
Dış Politika Araştırma Enstitüsü'nden Rob Lee, "Wagner artık Ukrayna'da kilit bir role sahip değildi. Wagner kuvvetleri, Mayıs sonu-Haziran başında savaşın en uzun ve en kanlı muharebesinin yaşandığı Bakhmut sonrası geri plana atıldı." diyor ve ekliyor:
"Şu anda ön saflarda herhangi bir Wagner birliğinin olduğunu veya bu olay için oradan çekildiğini düşünmüyorum. Wagner saldırılar için tasarlandı, savunma operasyonları için değil. Ukrayna'nın karşı saldırısı sırasında nasıl bir rol oynayacakları hiçbir zaman net olmadı."
Putin'in güvenilirliği zayıfladı
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Wagner'in isyanının Putin'in otoritesinde "ciddi çatlaklar" ortaya çıkardığını ve bunun doğrudan bir meydan okuma olduğunu söyledi.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da benzer şekilde "Rusya'daki bu tür bölünmelerin hem ordudaki hem de yardımcı kuvvetlerdeki kırılganlığı gösterdiğini" ifade etti.
Prigozhin isyanı sonlandırmadan önce en son cumartesi günü Wagner güçleri Rostov'daki bir askeri karargahı ele geçirip başkente doğru ilerlemekteydi.
Aynı gün sert bir konuşma yapan Putin, Prigozhin'i ismen anmadan onu vatana ihanetle suçladı ve Rusya'yı iç savaşın eşiğine getiren faillerin cezalandıracağını söyledi.
Ancak birkaç saat sonra Minsk aracılık rolü üstlendi ve Prigozhin'in adamları için bir af ve Prigozhin'in kendisi için de Beyaz Rusya'da yaşama hakkı verilen bir anlaşma kabul edildi.
Olağanüstü hal durumu sona erdi
Moskova belediye başkanı Sergei Sobyanin, paramiliter grup Wagner'in isyanı durduktan sonra Moskova ve bölgesinde kurulan "terörle mücadele rejimi" adındaki OHAL durumunun pazartesi günü kaldırıldığını duyurdu.
belediye Başkanı Sobyanin şehir sakinlerine "sakin ve anlayışlı" oldukları için teşekkür etti.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nden William Alberque, AFP'ye yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Moskova'daki herkes şunu merak ediyor: 'Eğer bu böyle beş dakikalık bir ayaklanmaydıysa, Putin neden iç savaştan bahsetti?' Öte yandan, Prigozhin hayatta kalırsa, tüm Rus güvenlik görevlileri onların cezasız kaldığını hissedecek."
REKLAMKiev karşı saldırıya geçebilir mi?
Kiev ise Rusya'daki bu huzursuzluğun uzun zamandır beklenen karşı saldırı için bir "fırsat penceresi" sunduğunu düşünüyor.
Ancak Moskova, isyanın Ukrayna'daki operasyonlarını etkilemeyeceği konusunda kendinden emin. Nitekim Rus füze saldırıları cumartesi günü de devam etti ve şehrin belediye başkanına göre Kiev'de beş kişi hayatını kaybetti.
Rusya, Kiev'in kazanımlar elde ettiğini açıkladığı ülkenin doğu ve güneyindeki birkaç yerde de Ukrayna saldırılarını püskürttüğünü duyurdu.
Ancak uzmanlar, isyanın, 16 ayda ağır kayıplar veren Rus birliklerinin moraline bir darbe olduğuna inanıyor.
Fransa merkezli Akdeniz Stratejik Araştırmalar Vakfı'nın (FMES) direktörü Pierre Razoux şunları söyledi:
REKLAM"Bu, Rusya'nın moralini etkileyecektir. Ukrayna tarafında, ön cepheyi geçmek veya en azından pozisyon kazanmak için kullanılacak bir ivme olabilir bu. Ancak Ukrayna Belarus sınırını da güvence altına almak zorunda kalacaktır. Beylarus'tan Wagner'in 15 bin adamı akın ederse, bir miktar zarar verebilirler. Belki de Prigozhin'in Putin ile müzakere ettiği şey buydu."