Defne & Apollon ipek böceklerini öldürmeden, kelebeğe dönüştükten sonra kozadan lifler çıkarılan "barış ipeği" yöntemini kullanıyor
REKLAMNeredeyse tüm çalışanlarının evi yıkıldı, muhasebecisi ve veterineri aileleri ile birlikte hayatlarını kaybetti. Fakat, Hatay'ı yerle bir eden deprem sonrası ince ipek iplikler Emel Duman'ın tekrar hayata tutunmasını sağlıyor.
Duman, ipek böceklerini öldürmeden, kelebeğe dönüştükten sonra kozadan ipek çıkarma yöntemine dayanan "barış ipeğine" hayatını adamış.
Depremde evi yıkılan Duman ailesi ile birlikte ipek kooperatifinin atölyesinde kalmaya başlamış. Onunla birlikte herşeyini kaybeden 100 civarındaki kişi de bu atölyeye sığınmış.
57 yaşındaki Duman "Atölye dışındaki her şey yıkıldı. Sıfırdan başlamak gerçekten çok zor," diyor.
Defne & Apollon İpekçilik'te çoğu kadın ve çoğunlukla evden çalışan 70 kişi istihdam ediliyordu. Deprem sonrası ise çalışmaya sadece çok az bir kısmı dönmüş. Atölyeye taşınmak zorunda kalan tasarımcı da bunlardan biri.
Hataya has kozalar sarı renkte ve Duman bombyx mori cinsi yerel ipek böceğini yetiştiren son yeri bulmak için çok uğraşmış.
Duman tıpkı bitkilerde olduğu gibi ipek böceklerinde de biyoçeşitliliğin yok olmaması için mücadele edilmesi gerektiğini vurguluyor.
Emel Duman ve kocası Fikret ilk dut fidanlarını diktikten sonra kuyu kazılana kadar ağaçları sulamak için tankerlerle su getirtmiş. Bugün 15 bin dut ağacı binlerce ipek böceğine hem besin kaynağı oluyor hem de gölgelik yapıyor.
'Dünyanın en güzel müziği'
Dikkatle dinlediğinizde ipek böceklerin yaprakları kemirme seslerini bile duyabiliyorsunuz.
Fikret taze yaprakları böceklerin tutulduğu platformların üzerine yayarken "Bir senfoni orkestrası gibi, dünyanın en güzel müziği," sözlerini kullanıyor.
Hatay ve İzmir'den uzmanlarla birlikte çalışan Duman barış ipeği ya da çıkış yeri olan Hindistan'da ahimsa ipeği olarak tanımlanan tekniği öğrenmiş. Yani doğanın akışına müdahale etmeden ipek böceğinin kelebeğe dönüşerek kozada delik açmasına izin veriyor.
Duman "Sanayi üretimide kozalar kaynatılarak böcekler öldürülüyor," ifadelerini kullanıyor.
Emel Duman'ın tekstil ve tasarım mezunu kızı Tuğçe de her bir kozadan bin 700 metre ipek lifi elde edildiğini belirtiyor. Ama bunun tamamı kozada açılmış olan delik yüzünden kullanılamıyor.
Öte yandan Emel Duman deprem sonrası üretime tekrar başlamakta zorlanmış. Birleşmiş Milletler'e bağlı Uluslararası Göç Organizasyonu atölyede çalışması için Suriyeli sığınmacıları yönlendirmiş.
Depremden etkilenen illerde felaket öncesi 3 bin civarında tekstil ve giyim işletmesinde 350 bin civarında kişi çalışıyordu.
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı'na göre bu sayı deprem sonrası yarıya düşmüş.