Bu taktik, termobarik insansız hava araçlarının yüksek yıkıcı gücü ve etrafının tuzaklarla çevrili olması nedeniyle hem beklenmedik saldırılarla büyük yıkıma neden olması hem de sivillerin hayatını tehlikeye atması bakımından acımasız.
REKLAM
Rusya, Ukrayna'da devam eden savaşında, yazın sonlarından bu yana 'Sahte Hedef Operasyonu' adını verdiği bir planı uyguluyor.
Rusya'nın dron üretimine aşina bir kişiye ve özel donanımlı minibüsüyle insansız hava araçlarını (İHA) avlayan Ukraynalı bir elektronik uzmanına göre, bu planın amacı, Ukrayna'yı hayat kurtarmak ve kritik altyapıyı korumak için pahalı hava savunma mühimmatları da dahil olmak üzere kıt kaynakları harcamaya zorlamak.
Bu İHA'ların tehlikeli olup olmadığını tespit etmek oldukça zor. Dolayısıyla radarlar, keskin nişancılar ve hatta elektronik uzmanları bile gökyüzündeki hangi insansız hava araçlarının (İHA'ların) tehlikeli olduğunu belirleyemiyor.
Son derece hassas bir konu olduğu için isminin açıklanmaması koşuluyla konuşan kaynaklara göre, Rusya'nın Alabuga Özel Ekonomik Bölgesi'ndeki fabrikadan çıkan yeni insansız hava araçlarının yüzde 75'inden fazlasını ve Ukrayna'yı hedef alan insansız hava araçlarının yarısından fazlasını artık silahsız tuzaklar oluşturuyor.
Kaynaklar ayrıca, aynı fabrikada Shahed insansız hava aracının termobarik savaş başlıklarıyla donanmış özellikle ölümcül bir varyantının üretildiğini de belirtti.
Kasım ayının ilk hafta sonunda Kiev, 20 saat boyunca hava alarmındaydı ve vızıldayan insansız hava araçlarının sesi, hava savunma sistemlerinin gürültüsü ve tüfek atışlarına karıştı. Aylardır insansız hava araçlarını takip eden Associated Press (AP) analizine göre Moskova, ekim ayında Ukrayna'ya en az 1.889 insansız hava aracı ile saldırdı. Bu da ağustos ayına kıyasla yüzde 80 daha fazla demek oluyor.
Donald Trump'ın yeniden seçilmesi ile ABD'nin Kiev'e verdiği desteği sürdürüp sürdürmeyeceği konusunda şüpheler artarken, Rusya cumartesi günü de Ukrayna'ya 145 insansız hava aracı fırlattı.
AP'nin Ukrayna ordusunun brifingleri üzerinde yaptığı analize göre, yaz aylarından bu yana insansız hava araçlarının çoğu düştü, vuruldu ya da elektronik karıştırma nedeniyle yönleri değiştirildi. AP'nin temmuz sonundan bu yana analiz ettiği verilere göre, İHA'ların yüzde 6'sından daha azı fark edilebilir bir hedefi vurdu. Ancak sayıların çokluğu her gün bir avuç dolusu bombanın sızabileceği anlamına geliyor ve bu da tuzakların ölümcül olması için yeterli.
Kyiv Post, 9 Kasım'da X'te liman kenti Odesa'ya yapılan termobarik dron saldırısının sonuçlarını gösteren bir video yayınladı.
Moskova'nın yaklaşık 1.000 kilometre doğusunda bir sanayi kompleksi olan Tataristan'ın Alabuga bölgesi, Rus insansız hava aracı üretimi için bir laboratuvar niteliğinde. AP tarafından analiz edilen uydu görüntülerine göre, 2006 yılında Tataristan'a iş ve yatırım çekmek amacıyla kurulan tesis, 2022'de Ukrayna'nın işgali ve bazı sektörlerin askeri üretime geçmesinin ardından yeni binalar eklenerek ve mevcut alanlar yenilenerek genişletildi.
Sosyal medya için hazırlanan videolarda fabrika bir inovasyon merkezi olarak tanıtıldı. Ancak Washington merkezli Bilim ve Uluslararası Güvenlik Enstitüsü'nden David Albright Alabuga'nın şu anki amacının sadece Rusya Savunma Bakanlığı'na insansız hava aracı üretmek ve satmak olduğunu belirtti. AP'nin yaptığı bir araştırmaya göre, videolar ve diğer tanıtımlar, buradaki işgücü açığını kapatmak için işe alınan Afrikalı kadınların çoğunun, fabrikada işe alınmaları için kandırıldıklarından şikayet ettiklerinin ortaya çıkmasının ardından kaldırıldı.
Moskova ve Tahran, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in komşu Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından 2022 yılında Şahedler için 1,6 milyar euroluk bir anlaşma imzalamış ve Moskova aynı yıl İran'dan ithal ettiği insansız hava araçlarını savaşta kullanmaya başlamıştı. Anlaşma imzalandıktan kısa bir süre sonra Alabuga'da üretime başlandı.
Rus İHA üretimi hakkında bilgi sahibi bir kişi, fabrikada şimdiye kadar tasarlanan en korkutucu Shahed adaptasyonunun vakum bombası olarak da bilinen termobariklerle donatıldığını belirtti.
Rus insansız hava aracı üretimi konusunda bilgi sahibi olan kişiye göre, Alabuga'da silahsız tuzak insansız hava araçları geliştirme planı 2022'nin sonlarında geliştirildi. Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan bu kişi, tuzakların üretimine bu yılın başlarında başlandığını ifade etti.
Şu anda tesiste günde yaklaşık 40 adet silahsız dron ve daha pahalı olan ve üretimi daha uzun süren yaklaşık 10 adet silahlı dron üretiliyor.
Askeri açıdan bakıldığında termobarikler ya müstahkem binaların içinde ya da yeraltının derinliklerinde bulunan hedeflerin peşine düşmek için ideal. Yüksek basınç ve ısıdan oluşan bir girdap yaratarak en kalın duvarları delip geçiyor ve aynı zamanda yollarına çıkan tüm oksijeni emiyorlar.
Alabuga'nın termobarik dronları binaları vurduklarında özellikle yıkıcı oluyor çünkü aşırı ısınmış patlamanın ötesinde bile maksimum hasara neden olmak için bilyalı rulmanlarla yüklüler.
Siyah askeri minibüsü insansız hava araçlarını düşürmek için elektronik karıştırıcılarla donatılmış olan ve "Flash" olarak bilinen Ukraynalı elektronik uzmanı Serhii Beskrestnov, termobariklerin ilk kez yaz aylarında kullanıldığını ve şu anda tüm insansız hava araçlarının yüzde 3 ila 5'ini oluşturduklarını tahmin ettiğini belirtti.
Bu İHA'lar, ilk patlama alanının dışında yakalanan kişiler üzerindeki fiziksel etkileri nedeniyle bile korkutucu bir üne sahip. Güney Afrika'daki Fort Hare Üniversitesi'nde uluslararası insancıl hukuk uzmanı olan Arthur van Coller'a göre, bu etkiler arasında akciğerlerde çökme, gözbebeklerinde ezilme, beyinde hasar bulunuyor.
Rusya için ise bunun faydaları çok büyük.
Silahsız bir İHA, silahlı bir Shahed insansız hava aracı için tahmin edilen 47.000 eurodan çok daha ucuza mal oluyor ve nispeten ucuz bir hava savunma füzesinin bile maliyetinin çok küçük bir kısmını oluşturuyor. Canlı yayın yapan kameralı bir yem, uçağın Ukrayna'nın hava savunma sistemlerinin yerini tespit etmesini ve mekanik ömrünün son anlarında Rusya'ya bilgi aktarmasını sağlıyor.
Dahası bu tuzaklar, Ukraynalılar için moral bozucu bir yaşam gerçeği haline geldi.