İstanbul'daki kritik toplantı yaklaşık 6,5 saat sürdü.
REKLAM
Rusya ve ABD heyetleri, iki ülke arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesi kapsamında büyükelçilik faaliyetlerini ele almak üzere ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu rezidansında Perşembe günü bir araya geldi.
Kritik toplantı yaklaşık 6,5 saat sürdü.
Rusya ve ABD heyetleri önceki haftalarda Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da Ukrayna'daki savaşa barışçıl bir çözüm bulunması ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump arasında yapılacak görüşmenin hazırlıkları konusunda görüşmelerde bulunmuştu.
Riyad'daki 4.5 saat süren görüşmede Rus heyetinden, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Putin'in dışişleri danışmanı Yuri Ushakov yer almıştı. ABD heyetinde ise Dışişleri Bakanı Marco Rubio liderliğinde, Trump'ın özel Ortadoğu temsilcisi Steve Witkoff ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz da görüşmelere katılmıştı.
Arnavutköy'deki ABD'nin İstanbul Başkonsolosluğu rezidansında 09.50'de başlayan ve 16.20'de sona eren görüşme, Lavrov’un hafta başında Ankara’yı ziyaret etmesinden sonra kararlaştırılmıştı.
Kremlin ilerleme beklemiyor
Heyetlerden henüz basına açıklama yapılmazken, Kremlin Sözcüsü Dimitriy Peskov, görüşmelerin devam ettiği sırada herhangi bir ilerleme beklemediklerini söyledi.
Moskova'da düzenlediği basın toplantısında konuşan Dmitriy Peskov, ABD ile Rusya arasındaki ilişkilerde çok fazla sorun biriktiğini, bu nedenle ilişkilerin hızla düzeltilmesinin mümkün olmadığını dile getirdi.
Putin daha umutlu
Peskov'dan kısa süre sonra açıklama yapan Putin ise daha umut verici bir tablo çizdi.
Moskova'da düzenlenen toplantıda Federal Güvenlik Servisi (FSB) yetkililerine seslenen Putin, "ABD yönetimiyle ilk temaslar umut vadediyor. Devletlerarası ilişkileri yeniden tesis etmek, birikmiş sistemik ve stratejik sorunları kademeli olarak çözmek için karşılıklı bir özveri var," dedi.
Rus lider, "O dönemde hem Ukrayna hem de diğer bölgesel krizleri tetikleyen tam da bu sorunlardı," dedi.
'Türkiye, Ukrayna'ya barış gücü göndermeye açık'
Bu arada Bloomberg News'ün ismi açıklanmayan kaynaklara dayandırdığı haberinde, Türkiye'nin Ukrayna'da kurulacak olası barış gücüne asker göndermeye açık olduğu yazıldı.
Haberde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, bu ayın başlarında Ankara'da ayrı ayrı yaptığı görüşmelerde Lavrov ve Ukrayna Lideri Volodimir Zelenskiy ile konuyu ele aldığı iddia edildi.
Zelenskiy, ABD'ye uçuyor
Ukrayna lideri, 18 Şubat'ta Riyad'da düzenlenen görüşmelere Ukrayna'nın ve diğer Avrupa liderlerinin dahil edilmemesine karşı tepkili görünüyordu.
Olası bir "tesadüften" kaçınmak istediğini söyleyen Zelenskiy, söz konusu görüşmelerle aynı zamana denk gelen Riyad ziyaretini de iptal etmişti.
Ukraynalı milletvekili Yaroslav Jeleznyak, Perşembe günü İstanbul'daki toplantının devam ettiği sırada Zelenskiy'nin uçağının Polonya'dan havalandığını ve Avrupa üzerinden ABD'ye doğru uçtuğunu açıkladı.
Trump, daha önce yaptığı açıklamada Zelenskiy'nin Cuma günü ABD'yi ziyaret edebileceğini duyurmuştu.
Toprak elementi anlaşmasının taslağı onaylandı
Bu arada Ukrayna Başbakanı Denis Şmigal de ABD ile nadir toprak elementlerine yatırım yapılmasını öngören anlaşma taslağını onayladıklarını duyurdu.
Zelenskiy'nin bu anlaşmayı resmen imzalamak üzere ABD'ye gittiği belirtiliyor.
Trump'ın konuyla ilgili daha önce önerdiği anlaşma, Ukrayna'nın nadir toprak elementlerinin neredeyse yarısını talep ediyor ve ülkeye bunun karşılığında herhangi bir güvenlik garantisi sunmuyordu. Bu yüzden Zelenskiy söz konusu anlaşmayı Münih Güvenlik Zirvesi'nde reddettiğini açıklamıştı.
Şmigal ise Telegram'dan paylaştığı bilgide yeni anlaşma taslağının Ukrayna'nın beklentilerini karşıladığını savundu. Ancak anlaşmanın içeriğine dair ayrıntılı bilgi vermedi.
Avrupa'da telaş devam ediyor
Öte yandan Fransa da Ukrayna'nın kritik mineral yataklarına erişim istiyor. İki ülke arasındaki görüşmeler aylardır sürerken, Fransız Savunma Bakanı, ABD'nin tek oyuncu olmadığını vurguladı.
Riyad'daki ABD-Rusya görüşmesi, Ukrayna'nın yanı sıra görüşmelere dahil edilmeyen Avrupa'yı da paniğe sürüklemişti. Riyad toplantısının ardından Avrupalı liderler, Fransa'nın başkenti Paris'te kendi görüşmelerini düzenleme kararı almıştı. Paris toplantısında liderler, Ukrayna'ya desteklerini teyit etmişti.
İstanbul'da görüşmeler devam ederken Avrupalı yetkililerden yine benzer tepkiler geldi.
Al Jazeera'nin haberine göre, Avusturya'da yeni kurulan koalisyon hükümeti, AB ve Ukrayna'ya destek taahhüdünü yineledi. Muhafazakar Avusturya Halk Partisi tarafından okunan bildiride, yeni koalisyonun AB'nin Ukrayna'ya desteğini onayladığı ve bir Ukrayna koordinatörü atamayı planladığı belirtildi.
AB başkanı Ursula von der Leyen de Ukrayna ihtilafı ve Avrupa güvenliğini görüşmek üzere Pazar günü Londra'da bir toplantıya katılacak. Von der Leyen ve AB'nin 27 üye ülkesini temsil eden konseyi yöneten Antonio Costa, İngiltere Başbakanı Keir Starmer'ın ev sahipliği yapacağı görüşmelerde Zelenskiy ve diğer Avrupa liderleriyle birlikte olacak.
Starmer'ın görevi: 'Trump'ı Batı'ya döndürmek'
Son zamanlarda Starmer, Trump'ı çatışmacı eğilimlerden vazgeçirebilecek ve ona Batı'nın endişelerini iletebilecek biri olarak görülüyor.
Öte yandan bazı uzmanlar, iki liderin dünya görüşleri arasında bariz bir uçurum olduğuna dikat çekiyor. Starmer, İngiltere ile ABD arasındaki "özel ilişkiden" her fırsatta bahsetse de bu zaman zaman ilişki inişli çıkışlı bir hal alabiliyor.
Starmer ayrıca, Avrupa'nın Amerikan desteği olmadan Putin'in tekrar saldırmasını engelleyemeyeceğini savunuyor.
CNN International'a göre, İngiltere ve Fransa, ateşkes anlaşmasına varılması halinde Ukrayna'ya girebilecek potansiyel bir Avrupa barış gücü oluşturma konusunda diplomatik çabalara da öncülük ediyor.
Fidan: Avrupa güvenlik mimarisi Türkiyesiz olmaz
Bu arada Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da Perşembe günü yaptığı açıklamada, "Avrupa güvenlik mimarisi yeniden oluşacaksa bunun Türkiyesiz olması mümkün değil. Türkiye'yi dışarıda bırakan bir güvenlik mimarisi fazla gerçekçi değil," dedi.
Önceki haftalarda Almanya'da düzenlenen Münih Güvenlik Zirvesi'nde Avrupalı liderler kıtanın güvenlik sisteminin güçlendirilmesini ve savunma haramalarının artırılmasını görüşmüştü.
Avrupalı liderlerin hem ABD ile hem de kendi aralarında ciddi müzakereler yürüttüğünü vurgulayan Fidan, Macron'un da yakın zamanda ABD'yi ziyaret ettiğini hatırlattı.
Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre Fidan, "Bir taraftan Ukrayna'daki savaşı sonlandırmaya yönelik adımlar atılırken diğer taraftan Avrupa ülkelerinin kendi aralarında büyük bir istişare mekanizması başlatmaya çalıştığını görüyoruz. Bu durumda, Avrupa güvenlik mimarisi gelecekte nasıl olacak? NATO'nun olmadığı bir Avrupa güvenlik mimarisi konularının Avrupalı liderler tarafından şimdilik gündeme getirilip tartışılmaya başlandığını görüyoruz," ifadelerini kullandı.
"Avrupa güvenlik mimarisi yeniden oluşacaksa bunun Türkiyesiz olması mümkün değil. Türkiye'yi dışarıda bırakan, Türkiye gibi bir askeri gücü dışarıda bırakan bir güvenlik mimarisi yaklaşımını çok fazla gerçekçi olmayacağı hususunda altı çizilmesi gereken başka bir husus."