Litvanya, müdahalenin kaynağının Rus yerleşim bölgesi Kaliningrad olduğunu iddia ediyor.
Rusya'nın Litvanya'ya yönelik GPS (küresel yer belirleme sistemi) sinyali karıştırma (jamming) faaliyetlerini artırdığı ve bundan özellikle pilotların etkilendiği bildiriliyor.
Baltık Haber Servisi'nin (BNS) hava trafik kontrol şirketi Oro Navigacija’dan aktardığı verilere göre, Litvanyalı pilotlar haziran ayında GPS iletişimlerinde 1022 kez kesinti yaşadı. Bu rakam geçen yılın aynı ayında yalnızca 46 idi.
Bu artış sadece geçen yıla değil, son aylara göre de oldukça çarpıcı. Mayıs ayında 585, nisan ayında ise 447 olay kaydedilmişti.
Litvanya İletişim Düzenleme Kurumu (RRT) Başkan Yardımcısı Darius Kuliešius, LRT Radyosu’na yaptığı açıklamada, Rusya’nın Kaliningrad bölgesindeki 10’dan fazla noktadan bu sinyal karıştırmalarının yapıldığını tespit ettiklerini söyledi.
Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı topyekûn işgal etmesinden bu yana, Baltık Denizi kıyısındaki ülkeler, Moskova’nın olası hibrit savaş yöntemlerine sıkça maruz kaldıklarını bildiriyor. Bunlar arasında deniz altı enerji kablolarına sabotaj, kundaklama olayları ve siber saldırılar yer alıyor.
Kremlin ise bu tür suçlamaları sürekli reddediyor.
Litvanya Ulaştırma Bakanı Eugenijus Sabutis, BNS’ye yaptığı açıklamada bu verilerin 'kaygı verici' olduğunu söyledi. Aynı zamanda bu tür GPS kesintilerinin yalnızca Litvanya’yı değil, Letonya, Estonya, Polonya, İsveç ve Finlandiya gibi diğer ülkeleri de etkilediğini belirtti.
Estonya ve Finlandiya da geçtiğimiz yıl, bölgedeki hava sahasında Rusya'nın GPS karıştırma faaliyetlerini eleştirmişti.
Sabutis, Avrupa Birliği'nin 'bu müdahalelerin sona ermeyeceğini, Rusya ve Belarus’un kötü niyetli davranışlarına devam edeceğini' anlaması gerektiğini ifade etti.
Geçtiğimiz ay 13 AB ülkesi, Baltık ülkelerinin de dahil olduğu bir çağrıyla Avrupa Komisyonu'nu, Rusya ve Belarus kaynaklı Uydu Navigasyon Sistemlerine (GNSS) yönelik müdahalelere karşı harekete geçmeye davet etti.
Öte yandan, Space Intel Report’un haberine göre Rusya, küresel düzenleyici kurumlara, AB ülkelerinin hem sivil hem de askeri amaçlarla — özellikle Ukrayna’ya destek kapsamında — uydu sistemlerini kullandığı sürece, Moskova'nın bu sinyalleri karıştırmasına itiraz edemeyeceklerini bildirdi.
Rusya Dijital Kalkınma, İletişim ve Kitle İletişim Bakanlığı ise, sivil GNSS kullanımlarına müdahale etmeme çabası içinde olacaklarını öne sürdü.
Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO) ise artan müdahale olaylarıyla ilgili kısa süre önce 'derin endişe' ifade eden bir açıklama yayınladı.
ICAO, geçtiğimiz ay Rusya’ya GNSS sinyallerine müdahaleyi durdurması çağrısında bulundu ve bu durumun özellikle Baltık Denizi bölgesinde yolcu uçuşları için ciddi bir tehdit oluşturduğunu vurguladı.