Ukrayna’ya bu kış enerji sağlanması için Aralık 2025 ile Mart 2026 arasında gaz taşınmasını öngören anlaşma, ABD’nin Rus gazını Amerikan LNG’siyle ikame etme hedefi doğrultusunda atılmış önemli bir adım olarak görülüyor.
Yunanistan, Ukrayna’nın kışlık enerji ihtiyacını karşılamak üzere ABD LNG’si ithalatına aracılık eden anlaşmaya imza atarak, Washington’un Rus gazını tamamen ikame etme planına aktif şekilde katılan ilk Avrupa Birliği (AB) ülkesi oldu.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Yunan DEPA Emporia ile Ukraynalı Naftogaz arasında ABD LNG’sinin Yunanistan üzerinden Ukrayna’ya tedarik edilmesine yönelik niyet bildirgesini imzaladı.
“Ukrayna, çeşitlendirilmiş ve güvenilir enerji kaynaklarına doğrudan erişim kazanırken, Yunanistan Orta ve Doğu Avrupa’ya Amerikan LNG’si sağlayan bir merkez hâline geliyor,” diyen Miçotakis, ülkesinin büyüyen enerji üssü rolünü vurguladı.
Anlaşma, Zelenskiy’nin Atina’ya yaptığı çalışma ziyareti sırasında, enerji konularının gündemin üst sıralarında yer aldığı görüşmeler kapsamında imzalandı. Zelenskiy’nin bir sonraki durakları ise Paris ve Madrid olacak.
Törene Miçotakis’in yanı sıra Yunanistan Enerji Bakanı Stavros Papastavrou ve ABD’nin Atina Büyükelçisi Kimberly Guilfoyle da katıldı.
Gaz akışı 2025 sonunda başlayacak
Anlaşmaya göre, gazın Aralık 2025 – Mart 2026 döneminde taşınması öngörülüyor. Amaç, Ukrayna’ya yaklaşan sert kış koşullarında enerji sağlamak.
Yunan hükümet kaynaklarına göre, bu adım bölgesel ve Avrupa enerji güvenliğine kritik bir katkı niteliğinde. Yunanistan’ın stratejik enerji altyapısı, Dikey Koridor boyunca istikrarlı gaz akışını güvence altına alıyor.
Gaz Atina’dan Kiev’e nasıl ulaşacak?
Zelenskiy pazar günü yaptığı açıklamada anlaşmanın, Rus saldırılarının yol açtığı üretim kaybını telafi etmek için gereken yaklaşık 2 milyar avroluk gaz ithalatını karşılayacağını söyledi.
Anlaşma kapsamında LNG, Revithoussa tesisinde yeniden gazlaştırılacak ve ardından Dikey Koridor’un boru hattı sistemi üzerinden Ukrayna’ya aktarılacak.
Ekim ayı sonunda, Yunanistan’dan Ukrayna’ya gaz taşınmasına imkân veren özel kapasite ürünü “Rota 1” devreye alındı. Regülasyon onayı da bulunan Rota 1, Revithoussa LNG terminalinden başlıyor.
Boru hattı işletmecileri (Yunanistan’da DESFA, Bulgartransgaz, Transgaz, VestMoldTransgaz ve Ukrayna GTSOU) bu imkânı birlikte hazırladı. Kapasite ihaleleri aylık olarak yapılıyor.
Ortak açıklamaya göre gaz, Bulgaristan’dan Romanya’ya, oradan Moldova’ya ve son olarak Ukrayna’ya ulaşacak; güzergâh Dikey Koridor’un “doğu ekseni”ne göre tasarlandı.
Miçotakis: 'Ukrayna bize güvenebilir'
Zelenskiy daha önce Maksimu Sarayı’nda Miçotakis ile bir araya geldi. Miçotakis, zor kış koşullarında AB’nin doğal gaz tedariki konusunda Ukrayna’nın yanında olduğunu vurguladı.
Zelenskiy ise Yunan tarafına teşekkür ederek ülkesinin bu kış kritik bir dönemeçte olduğunu hatırlatarak, “Bu destek çok önemli. Önümüzde zorlu bir kış var; sivillere yönelik günlük saldırılar devam ederken bu yardım hayati önem taşıyor," dedi.